Hes kodunun ne olduğu ve nasıl alındığı Sağlık Bakanlığı tarafından salgın dolayısıyla verilen hizmetler kapsamında açıklanmaktadır. Hes kodu şehirler arası yolculuklardan işyerlerine kadar günlük hayatın pek çok alanında kullanılmaktadır. Salgınla mücadeleye yönelik olarak bakanlık tarafından geliştirilen hes kodu sistemi, kontrollü sosyal hayatı sağlamaya yönelik olarak hayata geçirilmiştir. Günümüzde mobil uygulama, SMS veya e-Devlet sistemi üzerinden hes kodu alınabilmektedir.
Hes Kodu Ne İşe Yarar?
Hes kodunun ne işe yaradığı konaklamadan vatandaşların yapacakları seyahatlere kadar pek çok alanda bilinmesi gereken bir konudur. Hayat Eve Sığar (HES) uygulaması kapsamında hayatlarımıza giren hes kodu, hastalık riskinin taşınıp taşınmadığına dair gerekli bilgilendirmelerin yapılmasına olanak tanımaktadır. Vatandaşlar, hes kodu sayesinde Covid-19 risk grubu içerisinde olup olmadıklarını paylaşabilme ve etrafındakileri bilgilendirebilme imkanı bulmaktadır. Bu bağlamda çıkılacak uzun süreli seyahatlerde veya günlük ulaşımlarda hastalık riski taşınıp taşımadığı anlaşılarak daha kontrollü bir sosyal yaşam oluşturmak hedeflenmektedir.
Hes Kodu Nasıl Kullanılır?
Hes kodunun kullanılma yolu kurumlar veya kişilerin gerçekleştirdikleri kontroller üzerinden olmaktadır. Hes kodu, ilgili birimlere iletildikten sonra kişi kapsamında gerekli incelemeler gerçekleştirilerek hastalıkla ilişkisi olup olmadığı tespit edilmektedir. Örneğin hes kodu sorgulamasında hasta olan veya hastayla temaslı olan kişilerin seyahat talepleri onaylanmamaktadır.
Hes Kodu Nereden Alınır?
Hes kodunun alınacağı yer Hayat Eve Sığar uygulaması üzerinden olabileceği gibi SMS veya e-Devlet platformu da olabilmektedir. Üç farklı yöntemden herhangi birisini tercih eden vatandaşlar, kişiye özel olarak üretilmiş hes koduna sahip olacaktır. Bunun yanı sıra değişmez bir kod yerine her paylaşımda farklı bir hes kodu oluşturulması, sistemin daha güvenli olmasına olanak tanımaktadır.
Hes Kodu Paylaşım Süresi Ne Anlama Gelir?
Hes kodu paylaşım süresinin anlamı kodun aktif olarak kullanılabileceği süre olarak ifade edilmektedir. Hes kodu alımlarını gerçekleştirirken vatandaşlardan paylaşım sürelerini belirlemeleri istenmektedir. Belirtilen paylaşım süresi boyunca hes kodu geçerli olmaktadır. Örneğin uçak seyahati gerçekleştirecek olan kişilerin sahip olması gereken hes kodu, uçuş tarihlerini içine alacak şekilde belirlenmelidir. Kod alımı esnasında paylaşım süresini belirtmemiş olanlar için kodun bir yıl geçerli olmasında karar kılınmıştır.
Hes Kodu Nasıl Alınır?
Hes kodunu almanın yolu için 3 farklı yöntem söz konusu olmaktadır. Hes kodu alabilmenin yöntemleri şunlardır:
- Hayat Eve Sığar Mobil Uygulama: Vatandaşlar, mobil uygulama üzerinden hesaplarına giriş yaparak hes kodu işlemleri bölümünden koda sahip olabilmektedir. Bu sayede mobil uygulama üzerinden belirli bir süre kullanıma tahsis edilmiş kodlar oluşturulmaktadır. Hes koduna dair bütün yönetim ve kontrol işlemleri, tamamen vatandaşların elinde olmaktadır. Hayat Eve Sığar (HES) mobil uygulaması, Android veya IOS cihazlara indirilebilmektedir. App Stora veya Play Store üzerinden erişilebilecek uygulamaya ücretsiz biçimde sahip olunabilmektedir.
- E-Devlet: E-Devlet platformuna giriş yapanlar, Sağlık Bakanlığı tarafından oluşturulan “Hes Kodu Üretme ve Listeleme” bölümüne giderek kod sahibi olabilmektedir. Hes kodu ile alakalı bütün işlemler, e-Devlet platformu üzerinden vatandaşların kullanımına açık hale getirilmiştir.
- SMS: SMS yolu ile kod sahibi olmak isteyenlerin yapması gereken “HES” boşluk “Kimlik Numarası, Kimlik Seri Numarası Son 4 Hane, Gün Sayısı Olarak Paylaşım Süresi” şeklinde sırasıyla yazarak 2023’e göndermektir. Vatandaşların kısa mesaj gönderirken paylaşım süresini belirtmemeleri halinde ise kod kullanım süresi 1 yıl geçerli olmaktadır. Bunun yanı sıra 18 yaş altında çocuğu bulunanlar da SMS yoluyla çocukları için hes kodu alabilmektedir.
Hes Kodu Nerede Kullanılır?
Hes kodunun kullanıldığı alanlar güncel olarak vatandaşlara bildirilmektedir. Salgın dönemi kapsamında hes kodu kullanma şartı ile bazı kamu kuruluşlarından randevu alınabilmektedir. Hes kodu kullanılarak randevu alınabilecek devlet kurumları şu şekilde belirtilmektedir:
- İlçe Tapu Müdürlükleri
- İlçe Nüfus Müdürlükleri
- Kaymakamlıklar
- Valilikler
- Tapu ve Kadastro II. Bölge Müdürlüğü
Kamu kuruluşlarına girişte hes kodunun zorunlu hale getirilmesinin yanı sıra toplu ulaşımda da yeni döneme geçilmiştir. Vatandaşların toplu ulaşımda kullandıkları kartlar, hes altyapısı ile entegre edilerek kontrollü sosyal yaşama dönük uygulamalar başlatılmıştır. Buna yönelik olarak Covid-19 tanısı koyulmuş ve izolasyonda olması gereken kişilerin seyahat kartları, izolasyon süreci boyunca kullanılamamaktadır. Hes kodu uygulaması sayesinde izolasyonda olması gereken vatandaşlar tespit edilerek haklarında suç duyurusunda bulunulmaktadır.
Şehir içi toplu taşıma hatlarında uygulanan hes kodu zorunluluğunun yanında şehirler arası yolculuklar için yapılan biletlemelerde de kod gerekli hale getirilmiştir. Şehirler arası yolculukların yapıldığı bütün firmalarda geçerli olması kararlaştırılan kodun online veya yüz yüze yapılan satışlarda alıcılar tarafından beyan edilmesi gerekmektedir. Bilet alımlarının yanı sıra yolcular araçlara bindirilirken de gerekli kontroller yapılmakta ve sakınca görülmesi halinde kuruluşlara gerekli bilgilendirmeler yapılmaktadır.
İçişleri Bakanlığı tarafından yayımlanan genelgeye göre konaklama tesisleri de hes kodunun aktif olarak kullanıldığı diğer alanlardan olmaktadır. Özel ve kamu kuruluşları dahil olmak üzere konaklama faaliyeti gösteren mekanlar, hes kodu sorgulaması yapmakla yükümlü hale getirilmiştir. Müşterilerine kod sorgulaması yapmayan işletme sahipleri ise bir süre konaklama faaliyetlerine ara vermek suretiyle cezalandırılmaktadır.
