Ticaret Bakanı Ömer Bolat'tan e-ticaret ve küresel ticaret değerlendirmesi
TürkMedya'nın düzenlediği e-Ticaret ve Perakende Zirvesi, Ticaret Bakanı Ömer Bolat'ın katılımıyla İstanbul Finans Merkezi'ndeki Halkbank Genel Müdürlüğü'nde gerçekleştirildi. Zirvenin açılış konuşmasında Bolat, dünya ticaretindeki gelişmeler, dijital dönüşüm ve Türkiye'nin e-ticaret performansına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Küresel ve Türkiye verileri
Bolat, küresel çapta e-ticaret satışlarının toplam perakendenin yüzde 19'dan fazla olduğunu ve bunun 2027'ye kadar yüzde 25'e yükselebileceğinin tahmin edildiğini aktardı. Ayrıca küresel e-ticaret hacminin 2026 için 8,1 trilyon dolar olmasının öngörüldüğünü, 2022 yılında ise bu rakamın 5,5 trilyon dolar olduğunu belirtti.
Ülke özelinde, Bolat Türkiye'de internet üzerinden mal ve hizmet siparişi verenlerin oranının 2020'de yüzde 35 iken 2025'te yüzde 55,7 olduğunu söyledi. Bakan, 2024 sonunda e-ticaret hacminin 3 trilyon lira'ya ulaştığını ve perakende ticaretin 2024'te bir önceki yıla göre yüzde 63,7 artarak 1 trilyon 619 milyar lira'ya çıktığını aktardı. E-ticaret hacminin GSYH içindeki payının yüzde 6,5 olduğunu vurguladı ve 2019-2024 dönemi yıllık bileşik büyüme oranının yüzde 30 olduğunu paylaştı.
Ticaretteki dönüşüm ve rekabet
Bolat, dünya genelinde ticaret savaşlarının artması, artan gümrük vergileri ve misillemelerin ticareti daralttığını, pandemi öncesi dünya ticaretinin yıllık ortalama büyüme hızlarının daha yüksek olduğunu söyledi. Ayrıca bilgi ve telekomünikasyon alanındaki hızlı gelişmelerle dijitalleşme ve yapay zeka uygulamalarının ticaretin yapılış biçimini dönüştürdüğünü belirtti.
Bakan, dijitalleşmeyi ve e-ticareti dikkate almayan işletmelerin rekabette ayakta kalmasının zorlaştığını vurgulayarak, KOBİ'lerin, kadın ve genç girişimcilerin e-ticarette etkin olmasının sevindirici olduğunu ifade etti.
Mevzuat, düzenlemeler ve yenilikler
Bolat, 2024 Ekim ayında TBMM'de e-ticaret kanununda ilave değişiklikler yapılması gereğinin ortaya çıktığını ve bu değişikliklerle teknolojik yatırımların ve ihracatın teşvik edildiğini söyledi. Yenilenen Ticari Elektronik İleti Şikayet Sistemi ile vatandaşların şikayetlerini iletme mekanizmasının kolaylaştırıldığını ve satıcı haklarını korumaya yönelik adımlar atıldığını aktardı.
Yenilenmiş ürünlerin ekonomiye kazandırılmasına yönelik düzenlemeler kapsamında, elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarının reklam ve indirim bütçelerinin yüzde 5'ine kadar olan kısmını bu yenilenmiş ürünler için kullanmaları zorunluluğunun getirildiğini hatırlattı. Bakan bu uygulamayı döngüsel ekonomi ve çevreye duyarlı ekonominin güçlenmesine bağladı.
E-ihracat desteği ve yapay zeka uygulamaları
Ticaret Bakanlığı'nda e-ihracatı desteklemek üzere yeni birimler kurulduğunu belirten Bolat, mal ihracatı ile hizmet ihracatı için ayrı genel müdürlüklerin bulunduğunu ifade etti. Bakanlık tarafından e-ihracata yönelik teşviklerin ve kolaylıkların sağlandığını, destek mekanizmaları kapsamında Kolay İhracat Platformu ile E-Kolay İhracat Platformu'nun kurulduğunu söyledi. Bu platformlarda yapay zeka teknolojilerinden yararlanarak dijital danışmanlık hizmetleri verildiğini aktardı.
Bolat, e-ihracatta yapay zekanın rolünü artırmaya yönelik olarak ChatGPT ve Yapay Zeka Araçları kılavuzu geliştirildiğini, potansiyel e-ihracat pazarları raporları ile gümrük uygulamaları rehberlerinin hazırlandığını ve bu materyallerin Ticaret Bakanlığı'nın kurumsal sitelerinde erişime sunulduğunu belirtti. Ayrıca 2024'te düzenlenen İstanbul Küresel E-İhracat Zirvesi (IGEXX) etkinliğine yaklaşık üç bin uluslararası katılım olduğunu ve benzer organizasyonların sürdürüleceğini bildirdi.
Sonuç ve hedef
Bakan Bolat konuşmasını, dünya dijitalleştikçe üretim ve ticaret kalıplarının hızla değiştiğini, mevzuatların buna uyum sağlaması gerektiğini ve Bakanlık olarak ticareti geliştirmeye yönelik çalışmaların sürdüğünü vurgulayarak tamamladı.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, TürkMedya'nın İstanbul Finans Merkezi'nde düzenlediği e-Ticaret ve Perakende Zirvesi'ne katılarak konuşma yaptı.
