Kütahya'da 65 Yıldır Ayakkabı Ustası Mehmet Ersulak: 'Meslek Bitti, Yetişen Yok'
Ustanın gözlemi: El emeği üretim geriledi
78 yaşındaki ve 65 yıldır ayakkabı tamirciliği yapan Mehmet Ersulak, mesleğin giderek yok olmaya başladığını belirtiyor. Ersulak, yıllarca çıraklık, kalfalık ve ustalık yaptığını ancak artık bu mesleğin sürdürülemez bir noktaya geldiğini ifade ediyor: 'Yıllarca çıraklık, kalfalık, ustalık yaptım. Ama artık bu meslek bitti diyebiliriz. Çünkü yetişen yok.'
Neden azalıyor?
Ersulak, mesleğin gerilemesinin temel nedenlerinden birini fabrikaların kurulmasıyla el emeği üretimin rekabet gücünü yitirmesine bağlıyor. Usta, 'Sen iki tane yaparsın, fabrika beş tane yapar. Sürümden kazanıyorlar. Bizim el emeğimizle rekabet edilemez hale geldi. O yüzden imalat da kalmadı, yapan da yok' sözleriyle seri üretim karşısındaki zorluğu özetliyor.
Güncel iş yoğunluğu ve mevsimsellik
Ersulak, tamir işlerinin hâlâ sürdüğünü ancak eskisi gibi yoğunluk yaşanmadığını belirtiyor: 'İşler birikip birikip akşama kadar devam ediyor ama kış ayına giriyor olmamıza rağmen şimdilik bir yoğunluk yok.' Usta, yağışlı ve karlı dönemlerde tamir talebinin arttığını ancak şu an böyle bir artışın gözlenmediğini vurguluyor.
Çırak sorunu ve üretici sayısındaki azalma
Yeni neslin mesleğe ilgi göstermemesini vurgulayan Ersulak, eskiden çocukların aileler tarafından bu işe yönlendirilerek meslek öğrenildiğini anlatıyor: 'Eskiden çocuk boş gezmesin diye getirip yanımıza verirlerdi. Oradan meslek öğrenirdi. 65-70’li yıllardan sonra herkes dağıldı, çünkü kazanç yetmez oldu. Şimdi çırak bulmak imkânsız.'
Kütahya'daki elle üretim örnekleri
Usta, kentte elle ayakkabı üretimi yapan ustaların sayısının çok azaldığını belirtiyor: 'Şu anda sadece Şevelli İş Merkezi'nde Sami isimli bir arkadaş üretim yapıyor. Bir de burada Hacı Ötem var, o da sipariş üzerine çalışıyor. Onun dışında kimse yok. Elle yapılan ayakkabı kalmadı, sadece siparişle üretim yapılıyor.'
Gençlere çağrı ve beklentiler
Mesleğe ilgi duyan gençlere seslenen Ersulak, 'Yapabilecek olanlar yapsın isterim ama yapacaklarını da sanmıyorum. Eski işlerimiz, eski bereketimiz kalmadı.' diyerek hem bir çağrı hem de ihtiyatlı bir değerlendirme yapıyor. Usta, mesleğin canlanması için kalifiye çırakların ve talebin yeniden artmasının gerektiğini işaret ediyor.
Not: Haber, Mehmet Ersulak'ın kendi anlatımı ve gözlemlerine dayanmaktadır.
KÜTAHYA'DA 65 YILDIR AYAKKABI TAMİRCİLİĞİ YAPAN 78 YAŞINDAKİ MEHMET ERSULAK, MESLEĞİN GİDEREK YOK OLMAYA BAŞLADIĞINI SÖYLEDİ. ERSULAK, "YILLARCA ÇIRAKLIK, KALFALIK, USTALIK YAPTIM. AMA ARTIK BU MESLEK BİTTİ DİYEBİLİRİZ. ÇÜNKÜ YETİŞEN YOK" DEDİ.
