Küresel piyasalar, ABD'de açıklanan enflasyon verilerinin tarife etkilerini göstermeye başlaması ve bu durumun ABD Merkez Bankası'nın (Fed) gelecek dönemdeki para politikası adımlarına ilişkin belirsizliği artırması ile karışık bir seyir izlemektedir.
Dünya ekonomilerinin çoğu, enflasyon ve resesyon riskleri arasında denge arayışını sürdürürken, ABD'nin tarifelerinin ekonomik göstergelerdeki etkileri ortaya çıkmaya başladı. ABD'de açıklanan enflasyon verileri, tarifelerin etkisinin sınırlı ölçüde hissedildiğini gösterirken, Fed'in para politikası adımlarında temkinli kalabileceği öngörülerini güçlendirdi.
Ülkede Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), haziranda aylık %0,3 ile beklentiler dahilinde ve yıllık %2,7 ile beklentilerin üzerinde artış gösterdi. Aylık enflasyon, ocaktan bu yana en yüksek seviyesine ulaşırken, yıllık enflasyon ise şubat ayından bu yana en yüksek seviyesini kaydetti.
Değişken enerji ve gıda fiyatlarını içermeyen çekirdek TÜFE, haziranda aylık %0,2 ve yıllık %2,9 artış kaydetti. Piyasa beklentisi, çekirdek enflasyonun aylık %0,3 ve yıllık %3 olması yönündeydi. Çekirdek TÜFE, mayısta aylık %0,1 ve yıllık %2,8 artış göstermişti.
Analistler, tarife kaynaklı risklerin devam ettiğine dikkat çekerek, Fed'in enflasyon ve iş gücü piyasası görünümüne ilişkin daha fazla netlik elde edene kadar faiz indirimlerinde beklemede kalacağını ifade ediyor. Enflasyon verilerinin ardından, para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed'in eylül ayında faiz indirimine gidebileceğine yönelik beklentiler zayıflarken, yıl içinde toplam iki kez faiz indirimi yapabileceği öngörüleri korunuyor.
ABD'deki enflasyonist etkilerin net olarak yılın son çeyreğinde ortaya çıkması beklenirken, gelecekte açıklanacak verilere göre para piyasalarındaki beklentilerin yeniden şekillenmesi muhtemel görünüyor. Bugün ABD'de açıklanacak Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) verisinde enflasyonun seyrine ilişkin ipuçları aranacak.
Öte yandan, Fed'in enflasyonla mücadelesine devam ederken üzerindeki siyasi baskılar artış gösteriyor. ABD Başkanı Donald Trump, enflasyon verilerinin yayımlanmasının ardından sosyal medya hesabından "Tüketici fiyatları düşük. Fed faiz oranını düşürün, şimdi." ifadesini kullandı ve Fed'in faizleri 3 puan düşürmesi gerektiğini savundu.
Fed yetkililerinin açıklamaları da dikkatle takip edilirken, Boston Fed Başkanı Susan Collins belirsizlik ortamında para politikasına karar vermenin zor olduğunu belirtti. Yılın ikinci yarısında tarifelerin enflasyonu artıracağını ve çekirdek enflasyonun yıl sonuna kadar %3 civarında olacağını ifade etti. Dallas Fed Başkanı Lorie Logan, enflasyonu tamamen soğutmak için Fed'in faiz oranını bir süre daha sabit tutması gerektiğini belirtti.
Bu gelişmelerin ışığında, ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi %4,49 ile enflasyon endişelerinin devam ettiğini yansıtırken, dolardaki artış ile dolar endeksi 98,6 seviyesine yükseldi. Dolar endeksinin 99'a yaklaşması altın fiyatını baskılarken, altının ons fiyatı dün %0,6 düşüşle 3.325 dolara inmesinin ardından 3.337 dolara geri döndü. Brent petrolün varil fiyatı ise %0,1 yükselişle 68,4 dolardan işlem gördü.
Kurumsal tarafta, ABD'nin büyük bankaları ikinci çeyrek bilançolarını açıklamaya başladı. Bu yılın ikinci çeyreğinde JPMorgan Chase'in net karı %17 azalırken, Wells Fargo'nun karı %0,6 artmış, Citigroup'un karı ise %25 yükseldi. JPMorgan Chase'in hisseleri %1, Wells Fargo'nun hisseleri %5,5 düşerken, Citigroup'un hisseleri ise %4 değer kazandı.
Ayrıca, ABD hükümetinden ihracat lisansı alan Nvidia, H20 çiplerini Çin'e satmaya devam edeceğini açıklayarak hisselerinde %4 değer artışı sağladı. Bu gelişme, Nasdaq endeksindeki yükselişe katkı sağladı.
New York Borsası'nda dün S&P 500 endeksi %0,4 ve Dow Jones endeksi %0,98 gerilerken, Nasdaq endeksi %0,18 yükseldi. ABD'de endeks vadeli kontratlar yeni güne negatif bir seyirle başladı.
Avrupa borsaları, ABD'de açıklanan enflasyon verilerinden hareketle negatif bir seyir izlerken, bugün açıklanacak Avro Bölgesi dış ticaret dengesi verileri yatırımcılar için önem taşıyor. ABD ile Avrupa Birliği (AB) arasında tarifeler konusunda anlaşma olup olmayacağına dair soru işaretleri gündemde. İngiltere Merkez Bankası (BoE) Başkanı Andrew Bailey, IMF'nin küresel ekonomide biriken riskli dengesizliklerle mücadelede önemli bir rol üstlenmesi gerektiğini vurguladı.
Asya'da karışık bir seyir gözlemlenirken, teknoloji hisselerini destekleyen özel çip sevkiyatının yeniden başlaması yönündeki iyimserlikler dikkat çekmektedir. Nvidia, H20 yapay zeka çiplerinin Çin'e satışına yeniden başlayacağını bildirirken, Japonya'da Nikkei 225 endeksi %0,5 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi %0,4 değer kazanırken, Güney Kore'de Kospi endeksi %0,8 ve Çin'de Şanghay bileşik endeksi %0,1 geriledi.
Borsa İstanbul, salı günü "15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik Günü" dolayısıyla kapalı kaldı. Pazartesi günü %1,28 değer kaybederek 10.225,48 puandan kapanan BIST 100 endeksi, VİOP'ta günlük işlemlerde 11.953,00 puandan işlem gördü. Dolar/TL, dün günü %0,1 artışla 40,2110'dan kapatırken, bankalararası piyasanın açılışında %0,1 artışla 40,2050'den işlem görüyor.
Bugün yurt içinde bütçe dengesi ile özel sektörün yurt dışından sağladığı kredi borçları takip edilecek. Yurt dışında ise ABD'de ÜFE, sanayi üretimi ve Fed'in Bej Kitap raporunun yanı sıra Avro Bölgesi dış ticaret dengesi izlenecek.
