İSO Türkiye İmalat PMI Ağustos 2025: Manşet 47,3, daralma hızı geriledi
İstanbul Sanayi Odası (İSO) tarafından açıklanan Ağustos 2025 anketine göre, Türkiye İmalat Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) 47,3 seviyesine yükseldi. Eşik değer olan 50 nin altında kalan manşet endeks, Temmuzdaki 45,9 seviyesinden toparlansa da faaliyet koşullarındaki bozulma devam etti; yine de Nisan'dan bu yana en ılımlı düzeyde gerçekleşti.
Talep, üretim ve stok dinamikleri
Talep ortamındaki durgunluk yeni siparişlerdeki yavaşlamanın Ağustos'ta da sürmesine neden oldu; ancak bu azalış Şubat ayından bu yana en düşük oranda görüldü. Yeni ihracat siparişlerinde de yavaşlama sürdü ve toplam yeni siparişlere göre daha güçlü bir azalış ölçüldü.
Üretimdeki daralma Temmuz ayına kıyasla hafifledi ve son 6 ayın en düşük hızında gerçekleşti; buna karşın üretimdeki zayıflama eğilimi Nisan 2024 itibarıyla devam etti. İş yüklerindeki hafifleme firmaları istihdamı azaltmaya yöneltti; Ağustos'ta istihdam azalımı Nisan 2020'den bu yana yüksek bir seviyede gerçekleşti.
Satın alma faaliyetleri ivme kaybetti, bu da girdi stoklarının azalmasına katkıda bulundu. Nihai ürün stokları art arda ikinci ay düşüş gösterdi. Girdi maliyetleri Ağustos'ta keskin bir şekilde yükseldi ve artış Temmuz ayına göre hızlandı; anket katılımcıları maliyet baskısının büyük ölçüde liradaki zayıflamadan kaynaklandığını belirtti. Ham madde maliyetlerindeki artış nedeniyle imalatçılar satış fiyatlarını yükseltti; ancak nihai ürün fiyatlarındaki enflasyon ılımlı kalarak 2025 başından bu yana en düşük düzeye geriledi.
Sektörel görünüm
İSO Türkiye Sektörel PMI Ağustos 2025 raporu, takip edilen 10 sektörden sekizinde üretimin yavaşladığını; Temmuzda bu sayının dokuz olduğunu bildirdi. Ana metal sektöründe üretim Nisan 2023'ten bu yana en hızlı büyümeyi gösterirken, ağaç ve kağıt ürünlerinde son beş ayın ilk artışı kaydedildi.
En sert gerileme tekstil ürünlerinde görüldü; aynı sektörde yeni siparişler de en zayıf performansı sergiledi ve yeni iş hacminde belirgin azalma oldu. Üretimde ve yeni siparişlerde yalnızca ana metaller ve gıda ürünleri iyileşme kaydetti. Yeni ihracat siparişlerinde artış sağlayabilen tek sektör makine ve metal ürünleri oldu; tekstil sektörü ihracatta da en belirgin yavaşlamayı yaşadı.
Tekstil sektöründeki zayıf performans istihdama da yansıdı; bu sektörün çalışan sayısı Ocak 2016'dan bu yana en yüksek oranda azaldı. Kimyasal, plastik ve kauçuk ürünlerinde de rekor düzeyde düşüş kaydedildi. Buna karşın makine ve metal ürünleri ile ana metal sektörlerinde istihdam arttı.
Satın alma faaliyetleri ve stoklamada artış gösteren sektör sayısının sınırlı kalması, firmaların girdi alımı ve stoklamada temkinli davrandığını işaret etti. Girdi fiyatları genel olarak keskin bir artış gösterdi ve çoğu sektörde Temmuz ayına göre artışlar hızlandı. Öte yandan ağaç ve kağıt ile giyim ve deri sektörlerinde anket geçmişinin en düşük girdi maliyeti enflasyonu kaydedildi.
Ağustos ayında tekstil ve ağaç-kağıt sektörlerinde indirim yapan firmalarla birlikte satış fiyatları gerileyen sektör sayısı ikiye yükseldi. Ağaç ve kağıt ürünlerinde nihai ürün fiyatları Kasım 2019'dan bu yana ilk kez azaldı ve bu düşüş anket geçmişinin en yüksek oranı olarak kaydedildi. Nihai ürün fiyatlarının en hızlı arttığı sektör ise makine ve metal ürünleri oldu.
Uzman değerlendirmesi
S&P Global Market Intelligence Ekonomi Direktörü Andrew Harker değerlendirmesinde, "Türk imalatçılarının faaliyet koşulları ağustosta zorlu seyrini sürdürdü ve bu durum istihdamda belirgin bir azalmaya yol açtı" dedi. Harker ayrıca, "Öte yandan son PMI verileri, üretim ve yeni siparişlerdeki daralmanın hız kestiğini gösteren bazı olumlu sinyaller de verdi. Bu eğilimlerin önümüzdeki aylarda da devam etmesi halinde, yılın sonlarına doğru sektörün daha parlak bir görünüme kavuşması mümkün." ifadelerini kullandı.
