Çukurova'dan sofralara: Dalyan kefal havyarı
ÖMER FANSA - Adana'nın Akdeniz kıyısındaki dalyanlardan avlanan kefallerin dişilerinden elde edilen havyar, Türkiye'nin çeşitli kentlerindeki sofralara ulaşıyor. Karataş ve Yumurtalık ilçelerindeki dalyanlarda sürdürülen üretim, bölge ekonomisine su ürünleri üzerinden katkı sağlıyor.
Üretim ve işleme süreci
Dalyanlarda yakalanan kefaller öncelikle erkek ve dişi olarak ayrılıyor. Erkekler perakende balık olarak pazarlanırken, dişilerin yumurtaları bottarga olarak bilinen havyar üretiminde kullanılıyor. Bu ürünün hazırlanması; yumurtaların çıkarılması, temizlenip kurutulması ve uzun süre dayanması için bal mumuyla kaplanması gibi zahmetli aşamaları içeriyor.
Adana'daki üretimin merkezleri arasında Yelkoma, Çamlık, Akyatan, Tuzla, Bahçe-Hurma Boğazı dalyanları bulunuyor. Bu dalyanlardan sağlanan dişi kefallerden yılda yaklaşık 1200-1500 kilogram havyar elde ediliyor ve ürün İstanbul, İzmir, Antalya ile sahil şeridindeki bazı otel ve restoranlara gönderiliyor.
Pazar, talep ve tüketici önerileri
Sadiye-Kırmızıdam Su Ürünleri Kooperatifi Başkan Yardımcısı Yusuf Dahak, dalyandaki farklı su ürünlerinin yanı sıra kefal havyarı üretiminde de aktif olduklarını, ürüne talebin yüksek olduğunu belirtiyor. Dahak, havyarın besin değeri açısından zengin olduğunu; özellikle çocuklar için göz ve diş sağlığına katkısı bulunduğunu vurguluyor.
Havyar pazarlayan firma yetkilisi Tayfun Ulubaş ise üretimin sınırlı miktarda ve yoğun emek gerektirdiğini, bu nedenle fiyatın yüksek olduğunu söyleyerek ürünün kilo fiyatının 3 bin 500 ila 5 bin lira bandında seyrettiğini aktarıyor. Ulubaş, havyarın üzerindeki bal mumunun altında kalan doğal zarın tüketilmeden önce soyulması gerektiğini ve ürünün çiğnenip yutulmak yerine ağızda emilerek tüketilmesinin tercih edildiğini belirtiyor.
Dalyanda uzun yıllardır kaptanlık yapan Fethi Aydan ise aile geleneği olarak havyarın tüketildiğini, çocuklar ve torunların da bu besin değeri yüksek lezzeti severek tükettiklerini ifade ediyor.
Sonuç olarak, Çukurova'nın dalyanlarında üretilen kefal havyarı, sınırlı üretim, emeğin yoğunluğu ve yüksek besin değeriyle yerel bir ürün olarak öne çıkıyor ve ülke genelindeki seçkin pazarlarla buluşuyor.
Akdeniz'in kıyısındaki Adana'da dalyanlardan avlanan kefallerden elde edilen havyar, Türkiye'nin farklı illerinde sofraları süslüyor.
