Çocuklarda Gıda Zehirlenmesi
Gıda zehirlenmesi; zararlı mikroplar, zehirler (toksinler) veya kimyasallarla kirlenmiş yiyecek veya sıvı tüketildiğinde meydana gelir. Çocuklarda gıda zehirlenmesi, genellikle ishale ve kusmaya neden olur. Bununla birlikte, kontamine yiyeceklerin yenmesi ile de başka sorunlar ortaya çıkarabilmektedir. Gıda zehirlenmesi yaşayan çocuklardaki semptomlar, çoğu zaman birkaç gün içinde geçer, ancak bazen daha uzun sürebilmektedir.
Çocuklarda gıda zehirlenmesinin ana riski, vücutta daha hızlı gelişebilen ve çocuklarda daha şiddetli olabilen sıvı eksikliği yani dehidrasyondur. Ana tedavi, dehidrasyondan kaçınmak için çocuğunuza bol bol su vermektir.
Çocuklarda Gıda Zehirlenmesinin Olağan Semptomları
Çocuklarda gıda zehirlenmesinin ana semptomu ishaldir. Çocuklar, sıklıkla ishal ile kusma semptomları gösterir. İshal, genellikle 24 saat içinde en az üç kez gevşek veya sulu dışkı olarak tanımlanır. Bazı enfeksiyonlarda, dışkıda kan veya mukus da görünebilir.
Gıda zehirlenmesi yaşayan çocuğunuzun karnında kramplı ağrılar meydana gelir. Her ishal geçildiğinde, ağrılar bir süre hafifleyebilir.
Bazen yüksek ateş, baş ağrısı ve uzuvlarda ağrı oluşur.
Kusma meydana gelirse, genellikle sadece bir gün kadar sürer; ancak bazen bu süreç uzayabilir. İshal, genellikle kusma durduktan sonra da devam eder ve birkaç gün ya da daha uzun sürer. Biraz gevşek dışkı, normal bir haline dönmeden önce bir hafta kadar sürebilir. Bazen semptomlar daha uzun sürer.
Vücutta Sıvı Eksikliğinin Belirtileri (Dehidrasyon)
Çocuklarda gıda zehirlenmesinde görülen ishal ve kusma, dehidrasyona neden olabilir. Çocuğunuzun susuz kaldığından şüpheleniyorsanız, acilen tıbbi yardım almalısınız. Özellikle küçük çocuklar ve bebekler, çok hızlı bir şekilde şiddetli su kaybına uğrayabilir ve çok çabuk hastalanabilir. Hafif dehidrasyon yaygın olarak görülmekle birlikte, genellikle çok fazla sıvı içerek kolayca tersine çevrilir.
Çocuklarda dehidrasyon belirtileri şunları içerir:
- Az idrar çıkarmak
- Ağız kuruluğu
- Kuru bir dil ve dudaklar
- Ağlarken daha az gözyaşı
- Batık gözler
- Zayıflık
- Sinirli olmak
- Enerji eksikliği
Çocuklarda şiddetli dehidrasyon belirtileri şunları içerir:
- Uyuşukluk
- Soluk veya benekli cilt
- Soğuk eller veya ayaklar
- Çok az ıslak bebek bezi
- Hızlı (ancak genellikle sığ) nefes alma
Şiddetli dehidrasyon tıbbi bir acil durumdur ve acil tıbbi müdahale gereklidir.
Çocuklarda Gıda Zehirlenmesinin Tedavisi
Bağırsak enfeksiyonunun semptomları (gastroenterit), genellikle bir çocuğun bağışıklık sistemi enfeksiyonu temizleyebildiği için birkaç gün içinde geçer. Çocuklarda gıda zehirlenmesi evde tedavi edilebilir. Bazı durumlarda, semptomlar şiddetli bir hal alarak komplikasyonlar gelişirse, hastaneye gitmek gereklidir.
Vücutta Sıvı Eksikliğini (Dehidrasyon)
Önlemek için Sıvılar
Çocuğunuzu bol sıvı almaya teşvik etmelisiniz. Gıda zehirlenmesindeki amaç, dehidrasyonu önlemektir. Çocuğunuzun, kusma ya da ishalde kaybettiği sıvıyı yenilemesi gerekir. Çocuğunuz, normal diyetine ve normal içeceklerine devam etmelidir. Ek olarak, ekstra sıvı içeceklere de teşvik edilmelidir, ancak ishali daha da kötüleştirebileceğinden, gazlı içeceklerden veya çok miktarda konsantre meyve sularından kaçının.
6 aylıktan küçük bebekler dehidrasyon riski altındadır. Gastroenterit geliştirirlerse tıbbi yardım almalısınız. Emzirme veya biberonla beslemeler normal şekilde teşvik edilmelidir. Bebeğinizin beslenme talebinin arttığını fark edebilirsiniz. Yemekler arasında fazladan sıvı (su veya rehidrasyon içecekleri) vermeniz de tavsiye edilebilir.
Dehidrasyon riski yüksek olan çocuklara rehidrasyon içecekleri tavsiye edilebilir. Eczanelerden ve reçeteyle satılan poşetlerden temin edilebilir. Ne kadar vereceğiniz konusunda size talimat verilmelidir. Rehidrasyon içecekleri mükemmel bir su, tuz ve şeker dengesi sağlar. Az miktarda şeker ve tuz, suyun bağırsaktan vücuda daha iyi alınmasına yardımcı olur. Herhangi bir nedenle rehidrasyon içecekleri mevcut değilse, çocuğunuza su, seyreltilmiş meyve suyu veya başka bir uygun sıvı vermeye devam edin. Emziriyorsanız, bu süre zarfında buna devam etmelisiniz. Katı yiyecekler yemeden önce çocuğunuzun su kaybına uğramamış olması önemlidir.
Gıda zehirlenmesi sonucunda çocuğunuz kusarsa, 5 ila 10 dakika bekleyin ve sonra tekrar, ancak daha yavaş bir şekilde (örneğin her 2-3 dakikada bir kaşık) içecek vermeye başlayın. Yudum alamayan küçük çocuklarda şırınga kullanımı yardımcı olabilir.
Not: Çocuğunuzun gıda zehirlenmesi ile susuz kaldığından şüphe duyarsanız, uzman bir doktor yardımı almalısınız.
Dehidrasyonu Tedavi Etmek için Sıvılar
Bazı zamanlarda, gıda zehirlenmesine bağlı olarak gelişen ishal ve kusma sonrasında bir çocuğun susuz kalması, tedavi için hastaneye yatırılmasına neden olabilir. Hastanede tedavi genellikle nazogastrik tüp adı verilen özel bir tüple rehidrasyon solüsyonu verilmesini içerir. Bu tüp, çocuğunuzun burnundan, boğazından aşağıya ve doğrudan midesine geçer. Alternatif bir tedavi, doğrudan bir damara verilen sıvılarla (intravenöz sıvılar) yapılır.
