Aydın Ziraat Odaları zeytin üretimindeki sorunlar ve önerileri açıkladı
Aydın Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulu, zeytin üretiminde artan maliyetler ve kuraklığın etkileri karşısında üreticilerin desteklenmesi gerektiğini vurgulayarak, zeytin ve zeytinyağının ham madde olarak değil paketli ve markalı ürünler şeklinde pazarlanması yönünde önerilerde bulundu.
Açıklamada, üretimin Ege, Akdeniz, Marmara ve Güney Anadolu bölgelerinde, Akdeniz iklim kuşağında yapıldığını; üretimin bir kısmının yağ, bir kısmının ise dane zeytin olarak değerlendirildiğini belirterek, zeytinin hem kültürel hem de sağlık açısından önemine dikkat çekildi: "Zeytin kutsal kitaplarda bile ismi geçen ender ürünlerden birisidir. Tıp uzmanlarınca da sağlık açısından tüketilmesi önerilmektedir."
Başlıca sorunlar
İşçilik maliyetleri son dönemde belirgin biçimde arttı; açıklamada erkek işçi yevmiyesinin 3.000-3.500 TL, kadın işçi yevmiyesinin ise 1.500 TL seviyelerine çıktığı kaydedildi. Bu artış, aile işletmelerinin sürdürülebilirliğini zorlaştırıyor.
Kuraklık zeytini etkileyerek hem rekolte hem de dane zeytin kalitesinde kayıplara yol açıyor. Tarımsal kuraklığın üretim ve kalite üzerindeki etkisi vurgulandı.
Girdi maliyetleri—özellikle akaryakıt, gübre ve zirai ilaç—son yıllarda önemli ölçüde yükseldi ve üreticilerin mali baskısını artırdı.
Ayrıca dünyada zeytinyağı fiyatlarının düştüğü, buna karşın Avrupa Birliği ülkelerinde (İspanya, İtalya, Yunanistan) üreticilerin 1,5 Euro’ya varan destekler aldığı; Türkiye’de ise üretici birlikleri ve kooperatiflerin sınırlı imkanlarla alım yaparak piyasayı düzenlemeye çalıştığı belirtildi.
Öneriler ve beklentiler
Açıklamada öne çıkan çözüm önerileri arasında, gelişmiş ülkelerde olduğu gibi çiftçilere doğrudan destek sağlanması ve üretimin ham maddenin ötesine taşınarak, paketli ve markalı ürünler şeklinde pazarlanmasının gelirleri artıracağı vurgulandı. Böylece üreticinin gelirinin yükselmesinin tüketici faydasına da yansıyacağı ifade edildi.
Kooperatiflerin piyasayı regüle etme çabaları takdir edilirken, sistematik destek mekanizmalarının eksik olduğu kaydedildi. Açıklamada net bir ifade ile belirtildi: "Üreten kazanamıyorum diye dertleniyor, bağırıyor, tüketici ise çok pahalı alamıyorum diye dertleniyor... Bunun çaresi gelişmiş olarak adlandırdığımız ülkelerdeki gibi çiftçilerin desteklenmesi, ürettiklerimizin ham olarak değil kutulu, markalı olarak satılabilmesi."
Sonuç olarak, Aydın Ziraat Odaları üreticinin sürdürülebilirliğinin sağlanması için doğrudan destek, markalaşma ve paketleme stratejilerinin önceliklendirilmesini; kooperatiflerin güçlendirilmesini ve tarımsal kuraklığın etkileriyle mücadele edecek tedbirlerin hayata geçirilmesini talep ediyor.
AYDIN ZİRAAT ODASI, ZEYTİN ÜRETİMİNDE ARTAN MALİYETLER VE KURAKLIĞIN ETKİLERİ KARŞISINDA ÇİFTÇİLERİN DESTEKLENMESİ VE ZEYTİN İLE ZEYTİNYAĞININ MARKALI ÜRÜN OLARAK PAZARLANMASINA YÖNELİK ÖNERİLERDE BULUNDU.
