YÖK'ün vizyonu ve önerilen değişiklik
Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanı Prof. Dr. Erol Özvar tarafından açıklanan "2030'a Doğru Türk Yükseköğretim Vizyonu" çalışması, üniversite eğitim sürelerine ilişkin yapısal bir düzenleme öngörüyor. Taslak, 4 yıllık lisans eğitimini zorunlu olarak kısaltmak yerine, belirli şartları sağlayan başarılı ve isteyen öğrencilere 4 yıllık eğitimi 3 yılda tamamlama seçeneği sunmayı planlıyor.
Nasıl işleyecek?
YÖK'ün üzerinde çalıştığı modelin altyapısında ders programlarının sadeleştirilmesi ve AKTS (Avrupa Kredi Transfer Sistemi) yükünün yeniden yapılandırılması yer alıyor. Amaç, öğrencilerin gereksiz ders yükünden kurtulması ve temel alan derslerine daha fazla odaklanabilmesi. Bu sayede, eğitimini başarılı şekilde yürüten ve belirlenen kredi miktarını erken dolduran öğrenciler bir yıl kazanç sağlayarak mezun olabilecekler.
Kimler 3 yılda mezun olabilecek?
Model bir zorunluluk değil, gönüllülük esasına dayanıyor. Taslakta üzerinde durulan koşullar arasında şunlar bulunuyor:
- Yüksek not ortalaması: 4.00 üzerinden en az 3.00 veya daha yüksek genel not ortalaması beklentisi.
- Dersten kalmama: Eğitim süresi boyunca ders tekrarı veya başarısızlık olmaması.
- Üstten ders almak: Öğrencilerin yönetmeliklere uygun şekilde üst dönemlerden ders alarak kredi yükünü erken tamamlaması.
- İsteklilik: Sistem, yalnızca başvuran ve şartları sağlayan öğrenciler için açık olacak.
Hangi bölümler kapsamda?
YÖK'ün ilk değerlendirmelerine göre, esnek model öncelikle teorik derslerin ağırlıkta olduğu mühendislik, iktisadi ve idari bilimler, fen-edebiyat ve sosyal bilimler gibi programlarda uygulanmak üzere tasarlanıyor. Buna karşın, eğitim süresi ve staj yükümlülükleri kanunla belirlenmiş, uygulamalı ve klinik eğitimin kritik olduğu Tıp, Diş Hekimliği, Eczacılık, Hukuk gibi bölümlerin bu düzenlemenin dışında tutulması bekleniyor.
Uygulamanın öne çıkan etkileri ve dikkat edilecek noktalar
Öneri, başarılı öğrencilere zaman tasarrufu sağlayacak bir esneklik sunarken, eğitim kalitesinin korunması için kredi ve ders içeriği yeniden düzenlenecek. Modelin uygulanmasında üniversite bazlı yönetmelikler, ders planlaması ve AKTS hesaplamalarının titizlikle ele alınması gerektiği vurgulanıyor. Ayrıca, sistemin gönüllülük esasına dayanması, öğrenciler arasında eşitlik ve erişim konularının tartışılmasına yol açabilir.
Not: Şu an için öneri aşamasında olan bu düzenleme, YÖK'ün taslak çalışmasının bir parçasıdır ve kesin uygulama detayları ile kriterler henüz netleşmemiştir.
