Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'nın 2026 bütçe sunumu TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Bakanlığın 2026 yılı bütçesine ilişkin sunumunu TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda gerçekleştirdi. Sunumda, karayolu, havayolu, denizcilik ve haberleşme altyapısına ilişkin gerçekleştirdikleri yatırımların kapsamlı bir değerlendirmesini paylaştı.
Yatırımların genel görünümü
Uraloğlu, Türkiye'nin çehresinin yollar, havalimanları, limanlar ve haberleşme altyapısıyla değiştiğini vurgulayarak, 2025 yılında toplam yatırım tutarı 189 milyar lira olan 44 projeyi tamamlayıp hizmete sunduklarını belirtti. Ayrıca 2003'ten bu yana 510 tarihi köprüyü restore ettiklerini ve bu yıl 11 köprüyü daha ayağa kaldırdıklarını ifade etti.
Kara yolları ve Marmara bölgesi ağı
Bakan, ülke genelinde otoyol ağını 3.796 kilometreye çıkardıklarını; hedeflerinin 2028 sonunda 4.330 kilometre olduğunu söyledi. Marmara Bölgesi'nin ülke nüfusunun yüzde 31'ini ve milli gelirin yüzde 45'ini barındırdığına işaret eden Uraloğlu, bölgedeki otoyol ringinin sadece ulaşım için değil, afet durumlarında hızlı müdahale ve güvenli tahliye altyapısı olarak da önem taşıdığını belirtti.
Kuzey Marmara Otoyolu Nakkaş-Başakşehir kesimindeki çalışmaların sürdüğünü, Sarıyer-Kilyos Tüneli ile boğaz çevresindeki alternatif ulaşım akslarının güçlendirileceğini aktardı. Ayrıca Çanakkale Otoyolu'nun Kınalı-Malkara kesimini 2028'de bitirerek batıda güçlü bir ring oluşturmayı ve Çeşmeli-Kızkalesi Otoyolu yapım çalışmalarına devam ettiklerini söyledi.
Havacılık yatırımları
Hava yolu altyapısında Türkiye'yi küresel bir uçuş merkezi haline getirdiklerini belirten Uraloğlu, havalimanı sayısını 58'e çıkardıklarını ve 175 ülkeyle havacılık anlaşması bulunduğunu aktardı. Türkiye'nin 2024'te 231 milyon yolcu ile Avrupa'da 3., dünyada 7. sırada yer aldığı bilgisini paylaştı.
Bakan, İstanbul, Sabiha Gökçen, Antalya, Esenboğa, Adnan Menderes ve Dalaman Havalimanlarının uluslararası sıralamalardaki başarılarını vurguladı ve Yozgat ile Bayburt-Gümüşhane havalimanlarıyla havalimanı sayısını 60'a çıkaracaklarını açıkladı.
17 Nisan'da İstanbul Havalimanı'nda başlatılan üçlü bağımsız pist operasyonuyla aynı anda üç uçağın iniş ve kalkış yapabildiği sistemlerin devreye alındığını, bununla Avrupa'da ilk, dünyada ise ABD'den sonra ikinci ülke olduklarını belirtti. Yerli hava trafik yazılımının 7 havalimanında kullanıldığını ve hava trafiğini daha güvenli hale getirdiğini ifade etti.
Denizcilik ve limanlardaki gelişmeler
Denizcilikte artan altyapı ve stratejik yatırımlarla Türkiye'nin önemli bir merkez haline geldiğini söyleyen Uraloğlu, yük elleçleme miktarının 456 milyon tonu aştığını bildirdi. Ambarlı, Kocaeli, Tekirdağ, Mersin ve yeni eklenen Aliağa limanlarıyla dünyada ilk 100 konteyner limanı arasındaki yerlerini güçlendirdiklerini aktardı.
Uraloğlu, filonun büyümesiyle 2002'de 17. sırada olan Türkiye'nin, 2025 yılının ilk yarısında 2.203 gemiyle dünya deniz ticaretinde 10. sıraya yükseldiğini değerlendirdi. Montrö Sözleşmesi'ndeki güncellemelerle boğaz geçiş gelirlerinin son üç yılda 38 milyon dolardan 223 milyon dolara çıktığını; tersanelerde yıllık üretimin yaklaşık 300 bin dedveyt ton kapasiteye ulaştığını ve ihracat değerinin kilogram başına 20 dolara çıktığını belirtti.
Dijital altyapı, 5G ve uydu projeleri
5G teknolojisiyle geniş bant ve mobil abone sayısının 97 milyona ulaştığını, fiber altyapının ise 638 bin kilometreye çıktığını söyleyen Uraloğlu, e-Devlet Kapısı ile Birleşmiş Milletler e-Devlet Endeksi'nde Türkiye'nin 193 ülke arasında 27'nci, Avrupa'da ise ilk 10'da olduğunu aktardı.
Geçen yıl fırlatılan yerli uydu Türksat 6A ile aktif haberleşme uydu sayısının 6'ya yükseldiğini, Türksat 7A için çalışmalara başladıklarını belirtti. Projenin yüzde 80'in üzerinde yerlilik oranına sahip olduğunu vurguladı. Ayrıca 5G ihalesinden elde edilen 3 milyar 534 milyon dolar gelirin altyapı yatırımlarını ve AR-GE çalışmalarını güçlendireceğini söyledi. Türk Telekom'un imtiyaz süresinin 2050'ye kadar uzatılması anlaşmasının toplam bedelinin 20 milyar dolar olduğunu; bunun 3 milyar dolarının uzatma, 17 milyar dolarının yatırım olarak planlandığını belirtti.
Bütçe ödeneği ve denetim sonuçları
Uraloğlu, gelecek yıl Bakanlık ve ilgili birimlerin toplam bütçe ödeneğinin 605 milyar lira olarak öngörüldüğünü; bunun geçen seneye göre yaklaşık yüzde 13'lük bir artış anlamına geldiğini dile getirdi. Sayıştay denetiminde ortaya konan bulguların birimlerce titizlikle ele alındığını, 2024 raporundaki 23 bulgunun 14'ünün çözüldüğünü, 9'u için çalışmaların sürdüğünü aktardı.
Kapanışta Uraloğlu, son 23 yılda yapılan yatırımların milletin özgüveninin ifadesi olduğunu belirterek, 2026 bütçesinin Türkiye'nin büyüme hedeflerine ivme kazandıracağına inandığını ifade etti.
Komisyon tartışmaları
Sunum sırasında muhalefet milletvekillerinin müdahaleleriyle konuşma sık sık kesintiye uğradı. Uraloğlu, bu tartışmalar üzerine yatırımların vatandaşın verdiği vergilerle hayata geçirildiğini ve paylaştığı rakamların ölçülebilir olduğunu vurguladı.
