Torba Yasa Meclis Gündeminde: Kapsam ve Amaç
TBMM Genel Kurulu, ekonomik dengeleri ve kamu gelirlerini etkileyebilecek kapsamlı bir Torba Yasa teklifini bu hafta gündemine alıyor. Ankara kulislerinden edinilen bilgilere göre teklif, vergi adaleti ve bütçe gelirlerinin artırılmasını hedefliyor. Paket, otomotiv piyasasından emlak sektörüne, kira gelirlerinden kıymetli madenlere kadar birçok alanda düzenlemeler içeriyor.
Otomotiv Piyasasında Yeni Harç Düzenlemesi
Teklife göre, piyasada istikrarı sağlamak ve kayıt dışılığı önlemek amacıyla hem sıfır hem de ikinci el araç satışlarından satış bedeli üzerinden binde iki (%0,2) oranında yeni bir harç tahsil edilecek. Bu, 1 milyon TL'lik bir araç satışında 2.000 TL'lik ek bir maliyet anlamına geliyor.
Dahası, mevcut durumda harç istisnası bulunan tescil edilmiş araçların (ikinci el) satış ve devir işlemlerindeki bu muafiyet son buluyor. Yeni sistemde, bu işlemler için satış ve devir bedeli üzerinden nispi noter harcı alınacak; harcın tutarı araç bedeline göre değişecek ancak hiçbir koşulda bin TL'den (1.000 TL) az olamayacak.
Emlak Sektörü ve Kira Gelirlerine Yönelik Düzenlemeler
Gayrimenkul satışlarında sıkça başvurulan "düşük bedel gösterme" uygulamasının önüne geçmek amacıyla cezai yaptırımlar güçlendirilecek. Mevcut durumda yanlış beyanda bulunanlara uygulanan yüzde 25'lik cezanın bir kat artırılması planlanıyor; böylece usulsüzlüğün maliyeti artırılacak.
Kira geliri vergisi istisnası ise büyük ölçüde kaldırılıyor. Düzenlemeye göre, yalnızca emekliler, dul ve yetim aylığı alanlar bu istisnadan faydalanmaya devam edecek. Bu grupların dışındaki ev sahipleri, elde ettikleri kira geliri ne kadar düşük olursa olsun, gelir vergisi beyannamesi vermek ve vergisini ödemek zorunda kalacak.
Diğer Sektörlerdeki Vergi ve Harç Adımları
Torba Yasa paketi kuyumculuk faaliyetlerinden hayvancılık işletmelerine, özel sağlık kuruluşlarının ruhsat belgelerinden ikinci el taşıt ticaretine kadar çok sayıda alanda yeni vergi ve harç düzenlemeleri öngörüyor. Hazırlanan teklifin, son iki yıldır uygulanan idari tedbirlerin (örneğin "6 ay 6 bin kilometre" kuralı ve ilan sitelerine yönelik kısıtlamalar) ardından vergi ve harç yoluyla piyasayı regüle etme amacının bir devamı olduğu belirtiliyor.
Çevre ve Milli Parklarla İlgili Düzenlemeler
Meclis gündemindeki düzenlemeler ekonomiyle sınırlı kalmıyor. Milli park alanlarında çevreye zarar verenlere yönelik cezalar ağırlaştırılıyor; bu fiilleri işleyenlere 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası verilmesi gündemde.
Aynı teklif kapsamında tartışma yaratabilecek başka bir madde ile milli park alanları içinde belirlenen ve izin verilen özel bölgelerde otel ve konaklama tesisi gibi turistik yapıların inşa edilmesine de imkan tanınması öngörülüyor.
Beklenen Etkiler
Teklif yasalaşırsa milyonlarca araç sahibi, ev sahibi ve esnaf için yeni bir mali dönem başlayacak. Düzenlemelerin piyasa istikrarına ve kayıt dışılığın azaltılmasına etkisi ile birlikte, vergi ve harç gelirlerinde artış hedefleniyor. Meclis görüşmeleri ve teklifin kesin metni, uygulanacak düzenlemelerin kapsamını ve yürürlük tarihlerini netleştirecek.
