TCMB Ağustos Raporu: Enflasyonun Ana Eğilimi Yavaşladı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Ağustos Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporunu yayımladı. Rapora göre tüketici fiyatları Ağustos ayında %2,04 artarken, yıllık enflasyon 0,57 puan düşüşle %32,95 seviyesinde gerçekleşti. Raporda, enflasyonun ana eğiliminde yavaşlama gözlendiği vurgulandı.
Ana bulgular
Aylık bazda gıda ve tütün fiyat artışları öne çıktı. İşlenmemiş gıdada destekleyici seyir tersine dönerken, işlenmiş gıdada fiyat artışları güçlendi. Temmuzdaki ÖTV artışının bir kısmının firmalarca Ağustos ayına bırakılmasıyla tütün ürünleri fiyatlarındaki yükseliş sürdü. Buna karşın enerji enflasyonu zayıf seyretti.
Grup katkıları ve mevsimsellikten arındırma
Raporda enerji, hizmet ve temel mallar gruplarının enflasyona katkılarının sırasıyla 0,77, 0,60 ve 0,31 puan azaldığı; gıda ve alkolsüz içecekler ile alkol-tütün-altın gruplarının katkısının ise sırasıyla 1,04 ve 0,07 puan arttığı belirtildi. Mevsimsellikten arındırılmış verilerde aylık artış bir önceki aya kıyasla gerilerken, gıda hariç enflasyon belirgin şekilde yavaşladı.
Hizmet sektörü ve kira
Hizmet enflasyonu Ağustos ayında aylık %2,65 artışla önceki aya göre yavaşlarken, grup yıllık enflasyonu 2,77 puan azalarak %45,77 oldu. Alt gruplarda yıllık enflasyon haberleşme hariç geriledi. Aylık artışlarda kira ve ulaştırma hizmetleri öne çıktı; kira aylık enflasyonu %4,61, yıllık enflasyonu ise %74,33 olarak gerçekleşti. Ulaştırma hizmetlerindeki yüksek aylık artışta havayolu taşımacılığı (%36,43) etkili oldu.
Temel mallar
Temel mal grubu fiyatları görece yatay seyrederken, grup yıllık enflasyonu %19,85 seviyesinde gerçekleşti. Tüm alt gruplarda yıllık enflasyon geriledi. Dayanıklı tüketim mallarında aylık artış %0,73 ile zayıfladı; mobilya fiyatlarındaki düşüş (% -0,67) ve otomobil fiyat artışındaki yavaşlama bu gelişmede etkili oldu. Beyaz eşya fiyatlarının aylık artışı %1,20 olarak kaydedildi.
Enerji
Enerji fiyatları Ağustos'ta aylık %0,64 artarken, yüksek baz etkisiyle grup yıllık enflasyonu 8,23 puan azalarak %33,66 oldu. Bu dönemde tüp gaz ve şebeke suyu fiyatları sırasıyla %2,11 ve %1,29 artarken, akaryakıt fiyatları yataya yakın seyretti.
Gıda ve alkolsüz içecekler
Gıda ve alkolsüz içecek fiyatları Ağustos ayında aylık %3,02 artarak grup yıllık enflasyonunu %33,28 seviyesine taşıdı. Bu artışta zirai don ve kuraklık gibi olumsuz hava koşullarının etkisi hissedildi. İşlenmemiş ve işlenmiş gıda yıllık enflasyonu sırasıyla %34,94 ve %31,35 oldu. Aylık bazda işlenmemiş gıda fiyatları %2,02 artışta taze meyve, kırmızı ve beyaz et ile yumurta öncülüğünde yükseldi; işlenmiş gıda aylık artışı %3,83 ile güçlendi ve ekmek-tahıllar (%5,77), süt ve süt ürünleri gibi kalemlere yayıldı.
Alkollü içecekler ve tütün
Alkollü içecekler ve tütün ürünleri fiyatları Ağustos'ta aylık %6,04 artarken, grup yıllık enflasyonu 1,93 puan yükselerek %29,71 oldu. Raporda temmuzdaki ÖTV artışının bir kısmının firmalar tarafından Ağustos ayına bırakılmasının etkili olduğu ifade edildi.
Yurt içi üretici fiyatları (Yİ-ÜFE)
Yurt içi üretici fiyatları Ağustos ayında aylık %2,48 ile yüksek oranda artarken, yıllık enflasyon 0,97 puan yükselerek %25,16 oldu. Ana sanayi grupları itibarıyla enerji grubundaki fiyat artışı %6,39 ile öne çıktı. Dayanıksız tüketim, ara malı, dayanıklı tüketim ve sermaye malı gruplarında sırasıyla %3,21, %1,34, %1,26 ve %1,11 artışlar kaydedildi. Sektörel bazda tütün ürünleri, elektrik ve doğal gaz, giyim eşyası ve gıda ürünleri imalatı alt grupları öne çıktı.
TCMB raporu, Ağustos ayında tüketici fiyatları üzerinde gıda kaynaklı etkilerin öne çıktığını ve enflasyonun ana eğiliminin aylık bazda yavaşladığını, üç aylık ortalamalar bazında ise yatay seyrettiğini ortaya koyuyor.