Suriye, Ürdün ve ABD Süveyda için ortak yol haritasında anlaştı
Suriye, Ürdün ve ABD temsilcileri Şam'da bir araya gelerek, dürzi nüfusun yoğun olduğu Süveyda'daki olayları çözmeye yönelik ortak bir yol haritasında mutabık kaldı. Toplantı, Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani, Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen es-Safedi ve ABD'nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrackın katılımıyla Tişrin Sarayı'nda gerçekleşti.
Görüşmenin kilit noktaları
Yol haritası hedefleri: Suriye hükümeti, hakların güvence altına alınması, adaletin sağlanması, toplumsal barışın güçlendirilmesi ve yaraların sarılmasına olanak tanıyan bir plan üzerinde durdu.
Uygulama ve destek: Yol haritası, Ürdün ve ABD'nin desteğiyle somut adımlara dayanacak şekilde uygulanacak; sivillere ve mallarına zarar verenlerin uluslararası sistemle koordinasyon içinde soruşturulması ve hesap vermesinin sağlanması öngörülüyor.
İnsani tedbirler: Süveyda'ya insani ve tıbbi yardımların kesintisiz sürdürülmesi, zarar görenlere tazminat ödenmesi, köy ve kasabaların onarılması ve göç edenlerin geri dönüşünün kolaylaştırılması planlandı.
Güvenlik ve uzlaşma: İçişleri Bakanlığına bağlı yerel güçlerin Şam ile Süveyda arasındaki yolların korunması ve halkın güvenliğinin sağlanması için görevlendirileceği bildirildi; Süveyda halkının tüm bileşenlerinin katılımıyla iç uzlaşma süreci başlatıldı.
Yetkili açıklamaları: Eymen es-Safedi toplantıda, 'Suriye'nin birliği, güvenliği ve istikrarı bölgenin güvenlik ve istikrarının temel direğidir.' ifadelerini kullandı. Tom Barrack ise Süveyda konusunda Suriye ve Ürdün ile bir yol haritasına ulaşıldığını belirterek, 'Suriye hükümeti, barışı garanti altına alan tarihi ve pratik adımlar attı.' dedi.
Süveyda'daki çatışmalar ve İsrail saldırıları
13 Temmuz: Süveyda ilinde Bedevi Arap aşiretleri ile Dürzi silahlı gruplar arasında küçük çaplı çatışmalar başladı. Bölgeye sevk edilen Suriye güvenlik güçlerine yönelik saldırılarda onlarca asker hayatını kaybetti.
Ateşkese ve sonrasına ilişkin gelişmeler: Güvenlik güçleri ile yerel silahlı Dürzi gruplar arasında ilk ateşkes sağlandı; ancak ateşkes kısa sürede bozuldu. Bu dönemde İsrail ordusu, Suriye güvenlik güçlerini hedef alan saldırılar düzenledi.
16 Temmuz: İsrail Hava Kuvvetleri, Suriye Cumhurbaşkanlığı yerleşkesi, Genelkurmay Başkanlığı ve Savunma Bakanlığı hedeflerine saldırı gerçekleştirdi. Aynı gün hükümet ile yerel gruplar arasında Süveyda'da yeniden ateşkes sağlanırken, İsrail savaş uçakları Şam ve Dera'ya yönelik saldırılar düzenledi.
Can kaybı: Güvenlik güçlerinin çekildiği Süveyda'da, çatışmalar ve İsrail saldırıları sonucunda yüzlerce kişinin hayatını kaybettiği tahmin ediliyor.
Beklenen uygulama adımları ve belirsizlikler
Tarafların açıkladığı yol haritası, insani yardımın sürdürülmesi, soruşturmalar ve tazminat gibi somut adımları içeriyor. Ancak bu adımların uygulanması, sahadaki güvenlik durumuna, ulusal yetkililerle uluslararası koordinasyona ve yerel aktörlerin katılımına bağlı kalacak. Süveyda'da kalıcı bir çözüme ulaşılması için ortaya konan planın somut zamanlama ve mekanizmalarının detaylandırılması bekleniyor.
Suriye, Ürdün ve ABD, dürzi nüfusun yoğun olduğu Süveyda'da ortak yol haritasını belirledi. Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani (ortada), Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen es-Safedi (solda) ve ABD'nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack (sağda) başkent Şam'daki Tişrin Sarayı'nda bir araya geldi.
