Smotrich, E1 projesini onaylama niyetini açıkladı
İsrail’in aşırı sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, Filistin devleti fikrini ortadan kaldırma hedefiyle Doğu Kudüs sınırlarında, Filistinlilerden gasbedilen topraklarda yer alan yerleşimleri genişletecek E1 projesini onaylamayı planladığını duyurdu. Habere göre açıklama The Times of Israel tarafından aktarıldı.
Projenin kapsamı ve planlanan inşaat
Smotrich, Ma'ale Adumim yerleşimi ile Doğu Kudüs arasındaki bağlantıyı güçlendirmek için yapılan ihaleyi onaylayacağını, projenin kapsamında 3.401 konut inşa edilmesinin öngörüldüğünü bildirdi. İsrail Sivil İdare Birimi Yüksek Planlama Kurulu'nun bu planı 20 Ağustos'ta nihai onay için görüşeceği belirtildi.
Metinde yer alan bilgilere göre E1 projesi kapsamında daha önce bölgeye 4 binden fazla yerleşim birimi ve otel inşası için 12 bin dönüm Filistin toprağı gasbedilmişti; proje sonucunda 5 binden fazla Filistinlinin yerinden edilebileceği aktarılıyor.
Tepkiler ve uluslararası boyut
Sivil toplumdan tepkiler de geldi. İsrailli kuruluş Peace Now (Şimdi Barış) hareketi, projenin "E1 projesi, İsrail'in geleceği ve barışçıl bir iki devletli çözümün gerçekleştirilmesi için ölümcül bir tehdit oluşturmaktadır. Bir uçurumun kenarında duruyoruz ve hükümet bizi tam hızla ileriye doğru sürüklüyor." sözleriyle şiddetle karşı çıktı.
Metinde yer alan başka ifadeler, Filistin yönetimi ve Avrupa Birliği başta olmak üzere uluslararası toplumun, E1 projesinin Batı Şeria'daki Filistin bölgelerini birbirinden koparmaya ve Kudüs'ü Filistin topraklarından izole etmeye yönelik olduğunu belirterek itiraz ettiğini aktarıyor. Bu nedenle, hamlenin iki devletli çözüm olasılığını yok edeceği vurgulanıyor.
Yasal duruş ve Birleşmiş Milletler
Birleşmiş Milletler, işgal altındaki Filistin topraklarındaki İsrail yerleşimlerini yasa dışı kabul ediyor. Metinde yer alan bilgiye göre Birleşmiş Milletler'in en üst yargı mekanizması Uluslararası Adalet Divanı, Temmuz 2024'te işgalci İsrail'in tüm yeni yerleşim faaliyetlerini durdurması ve İsraillilerin gasbettiği tüm Filistin topraklarından çıkarılması gerektiği yönünde bir görüş kararı bildirmişti; ancak İsrail bu kararı reddetmiş durumda.
Smotrich'in açıklaması ve planlanan onay süreci, bölgedeki siyasi ve hukuki tartışmaları alevlendirecek nitelikte. 20 Ağustos'ta yapılacak kurul toplantısı, projenin hukuki ve uygulamaya dönük yönleri açısından belirleyici olacak.