Kazdağları: Türkiye'nin jeolojik ve ekolojik açıdan özellikli masiflerinden biri
Prof. Dr. Abdullah Soykan (Balıkesir Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü, Fiziki Coğrafya Ana Bilim Dalı) tarafından yürütülen İda-Madra Jeopark Araştırmaları kapsamında yapılan çalışmalar, Kazdağları'nın hem jeolojik hem de biyolojik açıdan ülke ölçeğinde önemli bir konuma sahip olduğunu göstermektedir.
Jeolojik önem
Soykan, Kazdağları'nın 300 milyon yıllık kayaçlardan oluştuğunu ve dağın, Türkiye'nin oluşumunda mihenk taşı niteliğindeki 14 masiften biri olduğunu vurguluyor. Ona göre, Kazdağları masifi; Uludağ, Saruhan, Menteşe, Kırşehir gibi diğer masiflerle birlikte bölgesel jeodinamik içinde önemli bir rol oynuyor. Bu yapı, bölgenin jeomorfolojisini, hidrolojisini ve iklimsel mikro farklılıklarını doğrudan etkiliyor.
Biyolojik çeşitlilik ve endemizm
Kazdağları, bitki çeşitliliği açısından dikkat çekici bir zenginliğe sahip. Soykan'ın aktardığına göre bölgede yaklaşık 800 bitki çeşidi bulunuyor; bunlardan 79'u endemik29'u yalnızca Kazdağları'na özgü
Bu zenginliğin arkasında, ana kaya yapısının yarattığı toprak farklılıkları, bölgesel iklim koşullarının çeşitliliği ve hidrolojik özelliklerin bir araya gelmesi gibi etkenler bulunuyor. Masif yapılar ve yerel iklim mikrohabitatları, türlerin izolasyonu ve adaptasyonu için uygun koşullar sağlayarak endemizmin artmasına neden oluyor.
Araştırmanın ve korumanın önemi
İda-Madra Jeopark Araştırmaları çerçevesinde elde edilen gözlemler, Kazdağları'nın hem bilimsel araştırma hem de koruma öncelikleri açısından önemini ortaya koyuyor. Jeolojik geçmişin biyolojik çeşitlilik üzerindeki etkisinin anlaşılması, bölgedeki ekosistem süreçlerinin çözümlenmesi ve korunacak öncelikli alanların belirlenmesi için temel oluşturuyor.
Kazdağları, sahip olduğu benzersiz jeolojik yapı ve yüksek oranda endemik bitki çeşitliliği nedeniyle, bilimsel incelemeler ve yerel-ekosistem koruma politikaları açısından öncelikli bir alan olarak değerlendiriliyor.
Balıkesir Üniversitesi (BAÜN) Fen-Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Fiziki Coğrafya Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Abdullah Soykan, Balıkesir'in Edremit ilçesindeki Kazdağları'nın jeolojik ve ekolojik açıdan Türkiye'nin en özellikli dağlarından biri olduğunu belirtti.
