İsviçre Hükümeti ve ABD Arasındaki F-35A Anlaşmazlığı
İsviçre, ABD'den sipariş ettiği F-35A savaş uçaklarının fiyatının sürekli artması nedeniyle tartışmaların odağı haline geldi. İsviçre hükümeti, yapılan anlaşmada "sabit fiyat" üzerinde uzlaştığını belirtirken, ABD tarafı artan enerji ve ham madde fiyatları gerekçesiyle fiyat artışı talep ediyor.
Anlaşmanın Detayları ve Fiyat Artışı Talebi
2022 yılında ABD ile imzalanan 7,4 milyar dolarlık anlaşmaya göre, İsviçre, 36 adet F-35A tipi savaş jetinin alımını gerçekleştirmek üzere anlaşma sağladı. Ancak, ABD yönetimi, enflasyon ve artan maliyetler nedeniyle İsviçreli yetkililere ek ödeme talebinde bulundu. İsviçre hükümeti, yeni fiyatın yaklaşık 1,7 milyar dolar artabileceği yönünde tahminler yürütmekte.
Hükümetin Yanıtı ve Diplomatik Çabalar
İsviçre Savunma Bakanlığı, sabit fiyat konusunda ısrarcı olduklarını ancak anlaşmanın hukuki yoldan çözülemeyeceğini belirterek diplomatik görüşmelere başlandığını açıkladı. İsviçre’nin alım süreci olumsuz bir düzleme kayarsa, anlaşmayı iptal etme ihtimali de gündemde.
Siyasi Tepkiler
F-35A uçaklarının fiyat artışı, İsviçre’deki çeşitli siyasi partiler tarafından sert bir şekilde eleştiriliyor. Sosyal Demokrat Parti'den milletvekili Fabian Molina, hükümetin şeffaflık eksikliğini vurgulayarak, "F-35 anlaşması için yalan ve aldatmacalar kullanıldı" dedi. Diğer milletvekilleri ise hukuki ve diplomatik yollarla sorunun çözülmesi gerektiğini ifade ettiler.
Kamusal Algı ve İmza Kampanyaları
İsviçre'de yapılan kamuoyu araştırmaları, halkın büyük bir çoğunluğunun F-35 alımına karşı olduğunu göstermekte. Leewas araştırma şirketinin yaptığı ankete katılanların üçte ikisi, uçak alımına karşı çıktı. Ayrıca, F-35 alımını durdurma çağrısı yapan gruplar, 42 bin 500'den fazla imza topladı.
Soruşturma ve Gelecek Belirsizliği
İsviçre Temsilciler Meclisi'nin denetim komisyonu, sabit fiyat konusundaki anlaşmazlığın inceleneceği bir soruşturma başlatma kararı aldı. Bu durum, F-35A anlaşmasıyla ilgili sürecin daha da karmaşıklaşabileceğinin bir göstergesi.
