İstanbul'da market denetimleri: 8 ayda 12.178 işletmede 45.615 ürüne haksız fiyat tutanağı
İstanbul Ticaret İl Müdürü İsmail Menteşe, Ticaret Bakanlığı'na bağlı ekiplerin kent genelinde yürüttüğü denetimlerin aralıksız sürdüğünü belirterek, "8 ay boyunca İstanbul'da 12 bin 178 işletmede 45 bin 615 ürüne yönelik haksız fiyat tutanağı tuttuk" dedi.
Denetim kapsamı ve yöntem
Ticaret Bakanlığı ekipleri, İstanbul'un tüm ilçelerinde yerel ve ulusal marketler başta olmak üzere temel gıda ve ihtiyaç ürünlerine yönelik fahiş fiyat, etiket ve haksız fiyat artışı denetimleri gerçekleştirdi. Denetimlerde; ürünün etiket fiyatı ile kasa fiyatı arasındaki fark, etiketin değişim tarihi ile ürünün önceki fiyatı karşılaştırılarak haksız fiyat artışı olup olmadığı incelendi. Ayrıca manav reyonundaki meyve ve sebzelerin menşei ve geliş fiyatı bilgisi "Hal Kayıt Sistemi" üzerinden kontrol edildi.
Menteşe, Şişli'deki denetimler sırasında etiketlerin vatandaş tarafından rahat okunabilir olmasının ve gramaj bilgilerinin açıkça belirtilmesinin önemine vurgu yaparak şunları söyledi: "Bugün burada biz hem fiyat etiketlerini kontrol ettik. Yani burada fiyat etiketinden kastımız vatandaş bir ürün almak istediği zaman ürünün üzerindeki etikete baktığında o ürünün fiyatının ne zaman değiştiğini rahatlıkla görebilmesi lazım. Etiketin vatandaş tarafından rahat okunabilir bir şekilde olması lazım. Gramaj bilgilerinin üzerinde olması lazım."
Menteşe, indirimli satışlarda da önceki fiyatın etiket üzerinde gösterilmesi gerektiğini belirtti: "Tabii burada çeşitli örnekleri gördük. Yarım kilo, 750 gram gibi ambalaj farkları var. İndirimli satışlarda da mutlaka bir önceki fiyatın etiketin üzerinde olması lazım."
Saptanan ihlaller ve uygulanan yaptırımlar
İl Müdürü Menteşe, 8 aylık denetimlere ilişkin detayları şu şekilde paylaştı: "İstanbul Ticaret İl Müdürlüğü olarak, 8 ay boyunca, dün akşam itibarıyla aldığımız rakamlarla, İstanbul'da 12 bin 178 işletmede 45 bin 615 ürüne yönelik haksız fiyat tutanağı tuttuk. Bu ürünlerle ilgili olarak şüphe duyduk ve faturalarını istedik, istemeye de devam ediyoruz."
Menteşe, bu incelemeler sonucunda haksız fiyat olduğuna kanaat getirilen 1.550 dosyanın Bakanlığın Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu'na gönderildiğini belirtti. Kurulun yapısı hakkında da bilgi vererek, "Ticaret Bakanlığı'mız bünyesindeki Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulumuz 13 üyeden oluşmakta olup başta Bakanlık temsilcileri ve resmi kurumlardan olduğu gibi Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ve Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu gibi kurumlardan da temsilciler var. Bizim gönderdiğimiz raporlar bağımsız bir şekilde değerlendiriliyor, ona göre de idari işlemler gerçekleştiriliyor" dedi.
Ayrıca Menteşe, fiyat etiketi açısından toplam 13 bin 737 işletmede 3 milyon 738 bin 423 ürünün incelendiğini, bu incelemeler sonucunda 66 bin 223 yönetmeliğe aykırı durum tespit edildiğini ve her birine yaklaşık 3 bin 166 lira tutarında idari işlem uygulandığını açıkladı. Bu işlemlerin toplam tutarının 209 milyon 662 bin 18 lira olduğunu aktardı.
Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu'nun karşı taraftan savunma istediği için işlemlerin uzayabildiğini belirten Menteşe, Kurulun şu ana kadar yaklaşık 405 işletmeye 254 milyon 574 bin 435 lira tutarında idari yaptırım uyguladığını söyledi.
Menteşe, tüketime yönelik mal ve malzemelerin fiyat etiketlerine ilişkin yaptığı değerlendirmede uzun süredir bu ürün gruplarında fiyat artışlarının olmadığını gözlemlediklerini de ifade etti.
Yetkililer, denetimlerin Türkiye genelinde 81 ilde gıda öncelikli olarak devam ettiğini ve vatandaşların beslenme ile sağlıklı yaşama ihtiyaçlarının mevzuat çerçevesinde korunması amacıyla kontrollerin sürdürüleceğini belirtti.
Ticaret Bakanlığı ekipleri, İstanbul'un tüm ilçelerinde yerel ve ulusal marketler başta olmak üzere temel gıda ve ihtiyaç ürünlerine yönelik fahiş fiyat, etiket ve haksız fiyat artışı denetimi yaptı.
