TOBB Konsey Toplantısı: Yılmaz, büyüme ve politika önceliklerini paylaştı
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) tarafından düzenlenen müşterek konsey toplantısında reel sektörün görüşlerine dayalı politika yapımının önemini vurguladı. Toplantıda yatırım, istihdam, üretim ve ihracat odaklı konular ele alındı; programın basına kapalı kısmıyla devam ettiği bildirildi.
Büyüme: Türkiye'nin performansı ve karşılaştırma
Yılmaz, dünyanın 2003-2024 döneminde yaklaşık %3,5 oranında büyüdüğünü, Türkiye ekonomisinin ise yıllık ortalama %5,4 büyüme kaydettiğini aktardı. Konuşmasında, "Pandemi öncesini 100 kabul ederseniz, dünya ekonomisi son 4-5 yılda 115’e yükselmiş... Türkiye ekonomisi aynı dönemde 100 iken 130 olmuş. Dünyadaki performansın aşağı yukarı iki katını gerçekleştirmişiz" ifadelerini kullandı.
Yılmaz, bu performansın sorunların olmadığı anlamına gelmediğini belirterek ekonomik dayanıklılığın ve hem kamunun hem özel sektörün katkısının görülmesi gerektiğini söyledi.
Yeni normal: Korunmacılık ve teknolojik dönüşüm
Makro politikaların belirlenmesi sürecinde ortak akılla hareket etmenin altını çizen Yılmaz, pandemi sonrası küresel ekonomide korunmacı eğilimlerin belirginleştiğini ve dijital dönüşüm ile yapay zekâ gibi teknolojik değişimlerin hız kazandığını kaydetti. "Dünyanın bu yeni şartlarını okumadan, görmeden, analiz etmeden atacağımız hiçbir adım anlamlı olmayacaktır" dedi.
Küresel sıralama ve nominal büyüklük
Yılmaz, Türkiye'nin küresel ekonomik sıralamasına ilişkin şunları paylaştı: 2002'de 21inci sırada olan ekonomik büyüklük, 2024'te nominal dolar bazında 17inci sıraya yükseldi. İMF tahminlerinin gerçekleşmesi halinde yıl sonunda 16ncı büyük ekonomi olabileceğimizi söyledi. Ayrıca satın alma gücü paritesinde geçen yıl 12nci sırada olduğumuzu ve İMF tahminleriyle 11inci sıraya yükselebileceğimizi belirtti.
Toplam ekonomik büyüklüğün 2002'de 238 milyar dolar iken, TÜİK'in üçüncü çeyrek verileriyle ekonominin nominal dolar bazında ilk kez 1,5 trilyon doları geçtiğini ifade etti.
Kişi başı gelir ve doğrudan yatırımlar
Yılmaz, kişi başına düşen milli gelirin 2002'de yaklaşık 3 bin 600 dolar olduğunu, bu yılın sonunda 17 bin doların üzerinde bir seviyeyle kapanmasının beklendiğini söyledi. Doğrudan yatırımlara dair olarak, "2025 yılının ilk 9 ayında uluslararası doğrudan yatırım girişleri bir önceki dönemin aynı zaman dilimine göre %45,5 artmış ve 11,4 milyar dolara ulaşmış durumda; yıllıklandırılmış tutarda 15,3 milyar dolar" bilgisini paylaştı.
Yılmaz, uluslararası sermayenin daraldığı dönemde Türkiye'nin doğrudan yatırım çekebilen ülkelerden biri olduğunu vurgulayarak, Ankara'da Google ile Turkcell işbirliğiyle hayata geçirilecek ve toplamda 3 milyar doları bulan yatırımın önemine dikkat çekti.
Rezervler, yastık altı varlıklar ve finansal gösterge vurgusu
Merkez Bankası rezervlerinin 28 Kasım itibarıyla 183,2 milyar dolar olduğunu belirten Yılmaz, halkın sahip olduğu altın ve döviz gibi "yastık altı" rezervlerin finansal sisteme dahil edilmesinin ülkenin risk göstergelerini olumlu etkileyeceğini söyledi. Altın ithalatındaki yükselişin de milletin bir rezerv varlığına işaret ettiğini aktardı.
Enflasyon, beklentiler ve ENAG eleştirisi
Yılmaz, dezenflasyonun ekonomik programın omurgası olduğunu ifade ederek enflasyonda kaydedilen düşüşü anlattı: Mayıs 2024'te zirveye ulaşan %75,5 seviyesinden bugüne kadar oransal olarak yaklaşık 44 puanlık bir gerileme yaşandığını; son açıklanan rakamla enflasyonun %31,07 seviyesine indiğini belirtti.
Bununla birlikte reel sektör ve hanehalkı enflasyon beklentilerinin henüz istenen düzeyde olmadığını vurguladı ve beklentilerin düşürülmesinin fiyatlama ve enflasyonun daha da gerilemesi için kritik olduğunu söyledi. Sosyal medyada ve bazı çevrelerde dolaşan, metodolojisi şeffaf olmayan enflasyon iddialarına ilişkin olarak ENAG'ı örnek göstererek, "ENAG’ın uluslararası bir geçerliliği yok" değerlendirmesinde bulundu ve bu tür iddiaların algı operasyonlarına açık olduğunu ifade etti.
Tarım ve bütçe öncelikleri
Tarım sektörüne ilişkin Yılmaz, bütçeden 940 milyara yakın kaynak ayrıldığını; bunun destek, kredi sübvansiyonu, sulama yatırımları ve vergisel vazgeçişleri kapsadığını söyledi. Sulama yatırımlarını önceliklendirdiklerini ve tarımsal destekleme sistemini su odaklı yeniden şekillendirdiklerini belirtti.
Toplantı, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz'ın konuşmasının ardından basına kapalı olarak sürdü.
CUMHURBAŞKANI YARDIMCISI CEVDET YILMAZ, "ENAG DİYE BİR YAPI VAR HAKİKATEN BU KONU ÜZERİNDE DURMAMIZ GEREKEN BİR ŞEY. METODOLOJİSİ SAĞLAM DEĞİL, ULUSLARARASI HİÇBİR GEÇERLİLİĞİ YOK.. 3-5 KİŞİLİK BİR GRUP BİR TAKIM İNTERNET ORTAMINDA BİR ŞEYLER TOPLAYIP TOPLUMA BİR ALGI POMPALIYOR" DEDİ.
