Yemen Ulusal Müzesi saldırıda ağır hasar aldı
İsrail'in 10 Eylül'de Yemen'in başkenti Sana'ya düzenlediği hava saldırılarında, 1971 yılında kurulan ve yaklaşık 75 bin esere ev sahipliği yapan Yemen Ulusal Müzesi binası ciddi biçimde zarar gördü. Saldırılar sırasında Sana ve Cevf kentlerinde toplam 46 kişi yaşamını yitirdi, 165 kişi yaralandı.
Saldırının müze üzerindeki fiziksel etkileri
Kurum yetkililerinin verdiği bilgiye göre, müzenin tüm camları patladı, tavanların bir bölümü hasar aldı ve binanın arka cephesi şarapnellerle ciddi şekilde etkilendi. Müzedeki nadir eserlerin aldığı hasarın boyutu ise henüz tespit edilemedi.
Yetkililerin çağrısı ve uluslararası yardım talebi
Husi yönetimine bağlı Kültür Bakanlığı, saldırıların ardından Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü'ne (UNESCO) acil yardım çağrısında bulundu. Bakanlık, tarihi binada bulunan koleksiyonların "ciddi riske" girdiğini ve hızlı müdahale gerektiğini bildirdi.
Yerel açıklamalar ve saldırının kapsamı
Yemen Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü Başkanı Ibad el-Hayal, 11 Eylül'de yaptığı açıklamada saldırılarda "26sep" ve Yemen gazetelerinin binalarının hedef alındığını, Ulusal Müze'nin bu binalara yakınlığı nedeniyle büyük zarar gördüğünü belirtti.
Müzenin önemi ve koleksiyonun kapsamı
Ulusal Müze, Yemen'in kadim tarihini aydınlatan ve insanlığın ortak mirasının bir parçası sayılan binlerce eseri barındırıyor. Müzede milattan önce 1. binyıla kadar uzanan yazıtlar ve arkeolojik eserler yer alıyor; koleksiyonda Milattan önce 5. ve 6. yüzyıllara tarihlenen Ma'ad Karib heykeli gibi önemli parçalar bulunuyor.
Sergilenen uygarlıklar ve korunma sorunları
Müzenin ikinci katında Saba, Himyar, Ma'in ve Hadramevt gibi Yemen'de varlık göstermiş krallıklara ait eserler ve yazıtlar sergileniyor. Ayrıca müzede mumyalar için ayrılmış bir bölüm bulunmasına karşın, müzenin uzun süre kapalı kalması nedeniyle mumyaların bakım ve korunmasında sorunlar yaşandığı ifade ediliyor.
Tarihçe: Kapanış ve yeniden açılış
Ulusal Müze ve bitişiğindeki Halk Mirası Müzesi, 2011'deki gösteriler sırasında kapatılmış, 2024'te yeniden ziyarete açılmıştı. Bu bağlam, müzenin yeniden faaliyete geçiş sürecinde karşı karşıya olduğu korunma zorluklarını da gündeme getiriyor.
Özetle, 10 Eylül saldırıları müze binasına ve koleksiyona doğrudan zarar verdi; yetkililer ve UNESCO'ya iletilen acil çağrı, eserlerin korunması ve hasar tespitinin öncelikli hedefler olduğunu vurguluyor. Nadir eserlerin hasar durumu netleşmediği için kapsamlı bir envanter ve konservasyon değerlendirmesi gerekecektir.
