INTERCEM 2025 İstanbul'da buluştu: Sektör trendleri ve fırsatlar
Dünyanın önde gelen çimento etkinliklerinden INTERCEM 2025, 50'yi aşkın ülkeden sektör temsilcisini İstanbul'da topladı. Ana konferans ve genişletilmiş fuar alanı, alternatif yakıtlar, dijital çözümler, yeşil çimento stratejileri ve sektörü şekillendiren teknoloji yeniliklerinin sergilendiği bir platform sundu. Etkinlik, piyasa trendlerini izlemek ve yeni ticari fırsatları değerlendirmek için merkezi bir rol oynadı.
Akçay: 2025'in ilk 8 ayı belirsizliklerle geçti
Çimento, Cam, Seramik ve Toprak Ürünleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Abdulhamit Akçay, ana konferansın açılışında 2025'in ilk sekiz ayının jeopolitik ve makroekonomik belirsizliklerin gölgesinde geçtiğini vurguladı. Akçay, 2024 için beklenen rahatlamanın tam anlamıyla gerçekleşmediğini, bunun küresel çimento sektörünü de etkilediğini belirtti.
Akçay, Çin'deki gayrimenkul sorunları ve iç talepteki daralmanın ithalatı büyük ölçüde durma noktasına getirdiğini söyledi: "Diğer taraftan, Çin'e baktığımızda gayrimenkul sektöründe yaşanan sorunlar ve iç talepteki daralma, ithalatı neredeyse durma noktasına getirdi." Bu durumun başta Vietnam olmak üzere Çin pazarında yoğun faaliyet gösteren ihracatçı ülkeleri etkilediğini ve yeni pazar arayışlarını hızlandırdığını ifade etti.
Pazar dinamikleri: Bölgesel farklılaşma
Akçay, küresel tüketimde genel zayıflığın sürdüğünü ancak Batı Afrika, Latin Amerika ve bazı Avrupa ülkelerinde talep artışları gözlemlediklerini belirtti. Parasal sıkılaşmanın hafiflemesi ve birçok ülkede başlayan faiz indirimlerinin küresel talebi canlandırdığını, bu çerçevede sektörün 2025'te geçen yıla benzer bir performans sergilemesini öngördüklerini kaydetti.
Performansta olası bir düşüşün sınırlı olabileceğini belirterek, jeopolitik gelişmelerin belirleyici olacağını söyledi: "Sektörün performansında belki yüzde 1 gibi sınırlı bir düşüş yaşanabileceğini ancak bu süreçte özellikle jeopolitik gelişmelerin belirleyici olacağını" vurguladı.
Türkiye'nin ihracat konumu ve başarı nedenleri
Akçay, Türkiye'nin çimento sektöründe dünya liderliğini şu verilerle dile getirdi: Akdeniz bölgesinden yapılan çimento ihracatının yarısından fazlasıdünya genelindeki çimento ihracatının yüzde 10'u tek başına Türkiye kaynaklı. Ayrıca ABD'nin ithalatındaki payımız yüzde 30 ve Türkiye'den ABD'ye çimento ihracatında 8 ayda 2024'e göre yüzde 13 artış kaydedildiğini aktardı.
Bu başarının arkasında tarifelerdeki değişikliklerin rol oynadığını belirten Akçay, tarifelerin tedarikçi-pazar dengesini etkilediğini ve ithalatçıların stratejilerini yeniden gözden geçirmesine yol açtığını söyledi: "Bu başarının ardında birkaç temel neden yatıyor. Bunlardan biri tarife politikalarındaki değişiklikler oldu."
"ABD'li ithalatçıların gözünde Türkiye'nin önemi ciddi şekilde arttı" değerlendirmesini yapan Akçay, Türkiye-ABD ilişkilerindeki olumlu gelişmelerin ve açıklanan tarifelerin bu algıyı desteklediğini ifade etti. Akçay, Amerika'nın yüksek ve düzenli ithalat kapasitesinin Türkiye için avantaj yarattığını da belirtti.
Afrika, Avrupa ve spot-pazar dinamikleri
Akçay, Afrika'nın özellikle Batı Afrika tarafında düzenli ve güçlü büyüme gösterdiğini, çimento tüketiminin bununla paralel arttığını söyledi. Kuzey Afrika'nın geleneksel tedarikçilerinin Batı Afrika talebini karşılamada zorluk yaşadığı; Mısır'daki iç talep artışı, tedarik zinciri kırılmaları, lojistik altyapı sorunları ve devlet düzenlemelerinin mal akışını engellediği ifade edildi.
Avrupa pazarında ise son üç yılda uygulanan sıkı ekonomik tedbirlerin enflasyonu kontrol altına almaya başlamasının sektöre olumlu yansıdığını belirten Akçay, Suriye'de yeniden yapılanmanın pazarın büyümesine katkı sağladığını, ayrıca Zengezur Koridoru ve Irak-Türkiye kalkınma yolu gibi stratejik ticaret yollarının Türkiye'yi daha merkezi bir konuma getirdiğini söyledi.
Türkiye'deki ihracat performansının uzun dönemli kontratlara bağlı olduğunu vurgulayan Akçay, sözleşmelere bağlılık ve güvenilirliğin spot talepten gelen artışları sınırlayan temel neden olduğunu şöyle özetledi: "Bizim sözleşmelerimize olan bağlılığımız ve güvenilirliğimiz." ve "yükümlülüklerimizi yerine getirme ilkesinden sapmadık."
Taşımacılık ve düzenlemelerin etkisi
Akçay, ABD'nin 14 Ekim'den itibaren Çin bağlantılı gemilere yönelik uygulamaya koyacağı yeni liman ücretlerinin global taşımacılıkta dönüm noktası olabileceğini belirtti. Söz konusu düzenlemenin Çin yapımı, Çin bayraklı veya Çinli operatörler tarafından işletilen gemilerin ABD limanlarına yanaşmaları halinde tonaj başına artan oranlarda vergi öngördüğünü aktardı. Ayrıca 55 bin ton sınırının açıklanmış olmasına rağmen koşulların değişebileceği ve bunun navlun fiyatlarında artışlara yol açabileceği uyarısında bulundu.
Gelecek beklentileri
Gelecek yıla ilişkin beklentilerde makroekonomik iyileşmenin sektöre olumlu yansıyacağı öne çıktı. Akçay, özellikle ABD'de faiz indirimlerinin başlaması halinde inşaat ve konut sektöründe rahatlama görüleceğini ifade ederek, bunun küresel talebi destekleyeceğini değerlendirdi.
Not: Haber, INTERCEM 2025 ana konferansında dile getirilen değerlendirmeler ve Abdulhamit Akçay tarafından paylaşılan veriler esas alınarak düzenlenmiştir.
