GENSED'in 5.1.j önerisinde 'depolama' düzenlemesi sektörde kurulumları canlandırmayı hedefliyor
Güneş Enerjisi Sanayicileri ve Endüstrisi Derneği (GENSED), lisanssız güneş enerjisi projelerinde yaşanan trafo kapasite sorunlarına çözüm üretmek amacıyla geliştirilen öz tüketim odaklı yeni bağlantı şekli 5.1.j önerisinde bir güncelleme yaptı. Yapılan düzenleme, depolama kapasitesine ilişkin şartlar getirerek sektördeki uygulamaların hızlanmasını amaçlıyor.
Yeni düzenlemenin teknik kapsamı
Öneride yer alan düzenlemeye göre kurulu güç, sözleşme gücü ile sınırlandırılacak ve en fazla 5 megavat olacak. Ayrıca sistemde, kurulu gücün yarı oranına denk gelecek kapasitede en az iki saatlik enerji depolama bulunması şartı getirildi. Bu yaklaşım, şebeke üzerindeki ani talep yüklerini depolama ile yönlendirme ve mevcut trafo tahsislerini daha etkin kullanma hedefi taşıyor.
Sektörel etkiler ve beklentiler
GENSED, söz konusu değişikliğin öz tüketim amaçlı projelere özel kapasite tahsisi sağlayarak mevcut kapasite kısıtlarını aşmayı kolaylaştıracağını ve böylece santral kurulumlarının artmasına zemin hazırlayacağını öngörüyor. Düzenlemenin, işletmelerin enerji maliyetlerini düşürüp rekabet güçlerini artırmasına katkı sağlaması bekleniyor.
Dernek yetkilileri, depolama şartının ani enerji taleplerinin bir kısmının işletmeler tarafından karşılanmasını motive ederek şebeke işletimi açısından daha dengeli sonuçlar doğuracağı görüşünde. Bu nedenle, üst sınır uygulamasının ve depolama zorunluluğunun birlikte değerlendirilmesinin fayda sağlayacağı ortak kanaat olarak sunuluyor.
GENSED değerlendirmesi
GENSED Genel Sekreteri Hakan Erkan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, karbon ayak izini azaltmak ve elektrik maliyetlerini düşürmek isteyen birçok işletmenin güneş enerjisi yatırımlarına yöneldiğini söyledi. Erkan, mevcut trafo bağlantı kapasitelerinin tükenmesinin yatırımları engellediğine dikkat çekerek, sektörün bazı uygulayıcı firmalarının izinsiz kurulumlara yöneldiğini ifade etti.
Erkan, bu durumu düzeltmenin en hızlı yolunun öz tüketim amaçlı projelere özel kapasite tahsisi sağlayan 5.1.j bağlantı şekli olduğunu vurguladı:
'Bu durum yalnızca yatırımcıları değil, sektörde faaliyet gösteren birçok küçük ve orta ölçekli uygulayıcı firmayı da olumsuz yönde etkiliyor. Sektörde oluşan bu durgunluğun giderilmesi, işletmelerin öz tüketim ihtiyaçlarının yasal ve güvenli biçimde karşılanması ve izinsiz kurulumların önüne geçilmesi için en hızlı çözüm, öz tüketim amaçlı projelere özel kapasite tahsisi sağlayan 5.1.j yeni bağlantı şeklidir.'
Politika bağlamı
Erkan, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından hazırlanan ve 21 Ekim 2024'te paylaşılan 'Türkiye'nin Enerji Dönüşüm Yol Haritası'nda yer alan 'Aynı bağlantı noktasında şebekeye enerji vermeksizin öz tüketim kapasite tahsisi' ifadesinin sektör açısından önemli bir adım olduğunu belirtti. Kurumlarla yapılan görüşmeler sonucunda, yeni bağlantı şekline yoğun talep olacağı ve getirilen üst sınır ile depolama şartının şebeke işletimi açısından uygun bir çözüm oluşturduğu ifade edildi.
Sonuç
GENSED'e göre 5.1.j bağlantı şeklinin hayata geçirilmesi sektör için önemli kolaylıklar sağlayacak; sağlanacak özel kapasite tahsisleri işletmelere, ihracat yapan firmalara, uygulayıcılara ve güneş enerjisinden faydalanmak isteyen vatandaşlara avantaj sunacak. Düzenlemenin uygulanması halinde üretim ve kurulum faaliyetlerinde artış, enerji maliyetlerinde düşüş ve izinsiz kurulumların azalması bekleniyor.
