Emtia piyasaları haftayı karışık tamamladı
TUNAHAN KÜKÜRT – Emtia piyasalarında, ABD’de federal hükümetin kapanması ve zayıf iş gücü piyasasının ABD Merkez Bankası (Fed) para politikasına etkilerine ilişkin haber akışı, fiyatlamalar üzerinde belirleyici oldu.
Hükümet kapanması, veri akışı ve Fed beklentileri
ABD’de Demokratlar ile Cumhuriyetçilerin bütçe üzerinde uzlaşamaması sonucu federal hükümetin kapanması, geçen hafta veri akışını aksattı. Bu kapsamda Çalışma İstatistikleri Bürosu (BLS) bazı kritik göstergeleri yayımlayamadı, bu da Fed’in veri temelli para politikası sürecinde öngörülebilirliği azalttı.
Analistler, para piyasası fiyatlamalarında bu ay ve Aralık toplantılarında faiz indirimlerinin süreceğine yönelik beklentilerin güçlü kaldığını, 2026’da ise en az iki ek indirimin öngörüldüğünü belirtti.
ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, kapanmanın büyümeyi olumsuz etkileyebileceğini söyledi. IMF Sözcüsü Julie Kozack ise etkinin sürece ve uygulamaya bağlı olduğunu belirterek uzlaşma umudunu dile getirdi. Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt ise BLS ve BEA verilerinin askıda olması nedeniyle belirsizliğin arttığına dikkat çekti.
Haftanın son gününde Demokratlar ve Cumhuriyetçilerin ayrı sunduğu geçici bütçe tasarıları yeterli oyu alamadı. Bu gelişmelerle ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,12 seviyesinde haftayı tamamlarken, dolar endeksi yüzde 0,4 düşüşle 97,7'ye indi.
Değerli metaller
Değerli metaller, hükümet kapanmasının tetiklediği güvenli liman talebi ve Fed’in faiz indirimi beklentileriyle paladyum hariç değer kazandı. Analistler, değer kaybeden dolar endeksinin ve jeopolitik risklerin de değerli metallere destek olduğunu vurguladı.
Altının ons fiyatı üst üste yedinci haftada da yükselişini sürdürerek haftayı 3.887 dolar'dan tamamlarken, hafta içinde 3.896,93 dolar ile rekor tazeledi.
Gümüşün ons fiyatı, altındaki güçlü seyre paralel 48,37 dolara yükselerek Nisan 2011’den bu yana en yüksek seviyeyi gördü; gümüş haftayı 47,99 dolar'dan tamamladı.
Haftalık ons bazında değişimler: gümüş %4,2, platin %2,3, altın %3,4 değer kazanırken, paladyum %0,8 değer kaybetti.
Baz metaller
Baz metallerde, hükümet kapanması ve büyüme endişeleri fiyatlar üzerinde etkili olsa da Fed’in faiz indirimi beklentileri ve düşen dolar endeksinin desteğiyle haftayı pozitif tamamladılar. Bakırda arz yönlü endişeler öne çıktı.
Endonezya’daki Grasberg madeninde yaşanan kaza sonrası yatırımcıların odağına giren gelişmeler, bakırda uzun süreli arz açığı riskine işaret etti. Analistler kazanın yol açtığı yıllık bazda yaklaşık 500 bin ton üretim kaybının riski artırabileceğini belirtti.
Haftalık libre bazında değişimler: bakır %6,8, çinko %4,7, alüminyum %2,2, nikel %1,9, kurşun %0,6 değer kazandı.
Petrol
Petrol fiyatları, ABD ham petrol stoklarındaki artış, OPEC+’ın üretim artırabileceğine dair haber akışı ve hükümet kapanmasının etkisiyle gerileyerek dört ayın en düşük seviyesi olan 64,11 dolar'ı gördü.
OPEC+ üyelerinin Kasım ayına ilişkin üretim kararlarına dair beklentiler fiyatları baskılarken, Suudi Arabistan’ın pazar payını artırma hedefi kapsamında Kasım’da günlük 500 bin varile kadar ek artış olabileceğine yönelik haber akışı da etkili oldu.
ABD EIA verilerine göre ülkenin ticari ham petrol stokları 1,8 milyon varil artış gösterdi; benzin stokları 300 bin, distilat stokları ise 600 bin varil yükseldi. Bu artışlar rafineri faaliyetlerindeki zayıflama ve talepteki yavaşlamaya işaret etti.
Haftalık bazda Brent petrol varil fiyatı %6,4 azalırken, New York Ticaret Borsası'nda işlem gören doğal gazın fiyatı %17,3 değer kazandı.
Tarım emtiaları
Tarım emtialarında USDA raporu ve küresel arz koşulları fiyatlamalar üzerinde belirleyici oldu. USDA’nın yüksek üretim ve stok tahminleri küresel arz baskılarını artırdı.
ABD’de etanol üretiminin beklentilerin altında kalması ve mısır stoklarının tahminlerin üzerinde açıklanması mısırda satış baskısını artırsa da ihracat talebindeki toparlanma haftayı pozitif tamamlamasına yardımcı oldu. Pirinç fiyatlarında Hindistan’daki güçlü muson yağışları üretim beklentilerini artırdı.
Chicago Ticaret Borsası'nda hafta içi fiyat değişimleri: pirinç %1,2 düşüş, buğday %1 düşüş, soya fasulyesi %0,3 artış, mısır %0,6 artış. Intercontinental Exchange'te libre bazında: pamuk %1,7 azalış, kahve %2,7 artış, şeker %0,7 artış; kakao ton başına fiyatı haftayı %10,6 azalışla tamamladı.
Gelecek hafta piyasalarda yatırımcıların odağında, federal hükümetin yeniden açılmasına yönelik belirsizliğin giderilip giderilmeyeceği ve Fed toplantı tutanakları bulunuyor.