Doğu Kudüs'te Mescid-i Aksa'ya baskın ve ayin iddiası
Doğu Kudüs'te yer alan Mescid-i Aksa'ya, İsrailli grupların baskın düzenlediği ve burada ayin gerçekleştirdikleri bildirildi. Yerel haber kaynakları ve resmi ajanslar, olayın farklı ayrıntılarına ilişkin raporlar yayımladı.
Olayın ayrıntıları ve kaynaklar
İsrail'in Srugim haber sitesinin aktardığına göre, çok sayıda İsraillinin Mescid-i Aksa'ya giriş yaptığı ve burada toplu etkinlikler gerçekleştirdiği belirtildi. Eski milletvekili ve aşırılık yanlısı haham Yehuda Glick'in öncülüğündeki grup, iddialara göre ABD'de suikast sonucu hayatını kaybeden Cumhuriyetçi aktivist Charlie Kirk için Mescid-i Aksa'da ayin düzenledi.
Filistin resmi haber ajansı WAFA da benzer biçimde, Roş Aşana öncesi çok sayıda grubun Aksa'ya baskın düzenlediğini duyurdu. Haberde fanatik grupların "Talmud ayinleri gerçekleştirdiği, provokatif danslar sergilediği ve yüksek sesle şarkılar söylediği" iddia edildi.
Statüko, giriş yasakları ve polisin tutumu
Mescid-i Aksa'daki mevcut statüko gereği, alanda yalnızca Müslümanların ibadet etmesinin, diğer dinlere mensup kişilerin ise sınırlı ziyaret hakkına sahip olmasının öngörüldüğü hatırlatıldı. Raporda, İsrail polisinin Yahudi grupların baskınları sırasında Filistinlilerin ve Müslümanların Aksa'ya girişini engellediği iddiası yer aldı. Buna karşın İsrail yönetimi statükonun korunduğunu savunuyor.
Baskınların artışı ve siyasi arka plan
Haberde, İsrail'in Gazze'de sürdürdüğü çatışmaların ikinci yılına yaklaşması ve fanatik grupların Aksa'ya yönelik baskınlarının son dönemde arttığı vurgulandı. Başbakan Binyamin Netanyahu liderliğindeki koalisyonda görev alan aşırı sağcı bakanların Mescid-i Aksa ile ilgili açıklamaları da haberde yer aldı.
Özellikle aşırı sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich'in "Mescid-i Aksa'nın yerine tapınak inşa edilmesini arzu ettiğini, bütçesini kendisinin karşılayacağını" belirttiği, ayrıca Yahudi Gücü'nden aşırı sağcı milletvekili Zvi Sukkot'un Aksa'da İsrail bayrağı açtığı ve "Mescid-i Aksa bizim elimizde." ifadesini kullandığı aktarıldı.
Hukuki çerçeve ve iddialar
Mescid-i Aksa'nın yönetimine ilişkin olarak, alanın 26 Ekim 1994'teki barış antlaşmasına göre Kudüs İslami Vakıflar İdaresi himayesinde olduğu belirtiliyor. Kudüs İslami Vakıflar İdaresi ise izinsiz girişleri "baskın" olarak nitelendirerek, Müslümanların egemenliğinin ihlal edildiğini vurguluyor.
Ayrıca raporda, Mescid-i Aksa külliyesi altında sürdürülen kazı ve iddia edilen arkeolojik çalışmaların varlığı ve bunun yarattığı hassasiyetlere de yer verildi. Haberlerde, İsrail polisi korumasında yapılan baskınlarda Yahudilerin dua ettikleri ve dini ritüelleri yerine getirdiklerine ilişkin görüntülerin sık sık kayda geçtiği ifade edildi.
Gelecek beklentileri
Yaklaşan dini takvim nedeniyle, Roş Aşana ile başlayıp Yom Kippur ve Sukkot ile devam eden Yahudi bayramları sürecine girilirken, haberde daha geniş çaplı baskınların düzenlenmesi için İsrailli örgütlerin çalışmalar yürüttüğü uyarısı yapıldı. Raporda, bu gelişmelerin bölgedeki gerilim ve statüko tartışmalarını yeniden alevlendirdiği değerlendirildi.
Not: Haber, Srugim, WAFA ve Kudüs İslami Vakıflar İdaresi tarafından aktarılan iddialara dayanmaktadır; metinde belirtilen ifadeler ilgili kaynakların bildirdiği şekilde verilmiştir.
