Uzman uyardı: Uyku düzeni bozukluğu agresif meme kanseri riskini artırabilir
Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Uğur Coşkun, uyku düzenindeki bozulmanın yalnızca yorgunluk veya stres yaratmadığını, aynı zamanda agresif tip meme kanseri riskini artırabildiğini bildirdi. Coşkun, Texas A&M Üniversitesi tarafından yürütülen ve JAMA Oncology dergisinde yayımlanan çalışmanın bulgularına dayanarak bu uyarıda bulundu.
Araştırmanın temel bulguları
Araştırmada, bozulan sirkadiyen ritmin bağışıklık sistemi üzerinde baskılayıcı etkisi olduğu ve bunun tümör gelişimi ile yayılmasına zemin hazırladığı belirtildi. Laboratuvar modellerinde iki grup incelendi: biri normal gündüz-gece döngüsünde yaşarken diğeri sirkadiyen ritimleri bozacak şekilde ışık döngülerine maruz bırakıldı. Normal döngüde kanser tipik olarak 22’nci haftada ortaya çıkarken, ritmi bozulan grupta kanser belirtileri yaklaşık 18’inci haftada görülmeye başlandı.
Ritmi bozulan modellerde daha agresif tümör gelişimi ve tümörün akciğerlere yayılma olasılığının daha yüksek olduğu tespit edildi. Çalışmada bağışıklık tepkilerini baskılayan bir molekül olan LILRB4 odağa alındı; LILRB4 hedeflendiğinde bağışıklık sistemi yeniden aktive olarak hem tümör büyümesi hem de metastazın belirgin şekilde azaldığı gözlendi. Ayrıca uzun vadeli sirkadiyen ritim bozukluğunun sağlıklı meme dokusunun yapısını değiştirerek bu dokuları tümör gelişimine karşı daha savunmasız hale getirdiği bildirildi.
Uzman önerileri ve uyarılar
Prof. Dr. Uğur Coşkun, bu bulgular ışığında gece vardiyasında çalışmanın, sık sık seyahat etmenin ve geç saatlere kadar uykusuz kalmanın yalnızca yorgunluk değil ciddi sağlık riskleri taşıdığını vurguladı. Coşkun, uyku ve dinlenme sürelerine daha çok özen gösterilmesi gerektiğini; özellikle gece vardiyasında çalışan kadınların sağlık taramalarını aksatmaması gerektiğini belirtti.
Uzman, mümkünse vardiya saatlerinin biyolojik ritimle uyumlu şekilde planlanması, vardiya sisteminde çalışanların düzenli uyku alışkanlığı edinmeleri, karanlık ve sessiz ortamlarda uyumaları ve uyku hijyenine dikkat etmelerinin yaşam kalitesi ve hastalıklardan korunma açısından önemli olduğunu söyledi.
GAZİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ TIBBİ ONKOLOJİ BİLİM DALI ÖĞRETİM ÜYESİ PROF. DR. UĞUR COŞKUN, "UYKU DÜZENİNİN BOZULMASI SADECE YORGUNLUĞA VEYA STRESE SEBEP OLMUYOR. AYNI ZAMANDA AGRESİF TİP MEME KANSERİ RİSKİNİ DE ARTIRABİLİYOR" DEDİ.
