Diyarbakır'da dengbejlik geleneğine genç ilgi azalıyor
Kültürel miras yaşlı katılımcılar ve turist ilgisi arasında sürdürülüyor
Diyarbakır'ın köklü sözlü anlatı geleneği olan dengbejlik, kentte uzun yıllardır sürdürülen uygulamalarına rağmen yeni neslin ilgisini giderek yitiriyor. Düzenlenen programlarda salonların büyük bölümünü ileri yaş grupları doldururken, genç katılımının düşük olması kültür temsilcileri tarafından geleceğe dair bir endişe kaynağı olarak görülüyor.
Dengbej evlerine hem yerli hem de yabancı turistlerin yoğun ziyaretleri dikkat çekiyor. Ziyaretçiler, bu geleneği yerinde dinleyerek Diyarbakır'ın kültürel bir yönünü tanıma fırsatı buluyorlar.
Fesih Koç konuyla ilgili olarak, dengbejlik geleneğini ve taşıdığı değerleri şu sözlerle anlattı: Bu bizim ana dilimizdir, asırlardır devam eden mirasımızdır. Yeryüzünde unutulmadan bugüne kadar dengbejlerin sayesinde taşınan eski destanları, yaşanmış acıları, zulümleri, aşkları burada icra ediyoruz. Yerli ve yabancı turistler, Diyarbakır’ı bu dengbejlik geleneği sayesinde daha çok tanıyor. Gelen turistler, burayı ziyaret etmeden Diyarbakır’dan ayrılmıyor ve memnun bir şekilde geri dönüyorlar. En azından bizim dilimizi, kültürümüzü öğreniyorlar. Gidip tekrar geldiklerinde yine buraya uğruyorlar. Buraya gelen misafirlerimizden hiçbir şekilde ücret talep etmiyoruz. Ne çaydan, ne sudan, ne de dengbejlik hizmetinden herhangi bir ücret istenmiyor. Ne belediye talep ediyor ne de biz talep ediyoruz. Yeter ki bu dilimiz, bu kültürümüz yaşasın, sahipsiz kalmasın.
Koç ayrıca gençlere çağrıda bulunarak şunları kaydetti: 'Gelin, dengbejlik geleneğini ve kültürünü öğrenin. Bu bir sözlü edebiyattır, aynı zamanda bir terbiye kavramıdır. Dengbejlik sözlerinin içinde birçok kişinin bilmediği edebiyat, kültür, şeref, haysiyet, anne ve babaya saygı ve zulme karşı söylenen sözler vardır. Umarız gençlerimiz de gelir, bilgi alır. Biz de eski dengbejlerden öğrendiğimiz birikimi gençlere aktarmak istiyoruz.'
Enes Çakar (32, Batman) ise dengbej söylemlerinin kendisini etkilediğini belirterek, 'Batman’dan buraya geldim. Burada bir yaşanmışlık var, Kürtçe ezgiler var. Benim yaşımdaki arkadaşlarım buraya gelmiyor genellikle yaşlılar geliyor. Burası tarihtir, gerçeklik var. Herkese tavsiye ediyorum. Özellikle benden küçüklere veya benle aynı yaşta olan arkadaşlarıma tavsiye ediyorum. Gelip görmelerini rica ediyorum' dedi.
Kültür temsilcileri, dengbejliğin genç kuşaklara aktarılmasının önemine vurgu yaparken, geleneğin sürdürülebilirliği için gençlerin katılımını artırmaya yönelik çabaların gerekliliğini yineliyor.
DİYARBAKIR’IN KÖKLÜ SÖZLÜ ANLATI GELENEĞİ OLAN DENGBÊJLİK, YENİ NESLİN İLGİSİNİ GİDEREK YİTİRİYOR. KENTTE UZUN YILLARDIR SÜRDÜRÜLEN DENGBÊJLİK ÇOĞUNLUKLA YAŞLILAR KATILIRKEN, GENÇLERİN BU KÜLTÜREL MİRASA YÖNELMEDİĞİ GÖZLEMLENDİ.
