Diyarbakır Çayönü Tepesi'nde 8 mezar gün yüzüne çıkarıldı
Kazı yürütücüsü ve çalışma süreci
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Müzecilik Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Savaş Sarıaltun başkanlığında yürütülen 2025 yılı kazı çalışmaları, Diyarbakır'ın Ergani ilçesindeki Çayönü Tepesi'nde devam ediyor. Mayıs ayından bu yana Kültür ve Turizm Bakanlığı izniyle sürdürülen saha çalışmaları, Prof. Dr. Ömür Dilek Erdal koordinasyonunda, arkeolog ve antropologlardan oluşan uzman bir ekibin katılımıyla gerçekleştiriliyor.
Mezarların tespiti ve dönemlendirme
Yürütülen çalışmalarda toplam 8 mezar gün yüzüne çıkarıldı. Doç. Dr. Savaş Sarıaltun, tespit edilen mezarlardan birinin Neolitik Döneme, yedisinin ise İlk Tunç Çağı tarihlerine ait olduğunu bildirdi. Neolitik döneme ait mezar, Kanallı Yapılar Evresine ait bir yapının batı kenarında, basit bir gömü şeklinde ortaya çıkarıldı.
Mezar tipleri ve buluntular
İlk Tunç Çağı II dönemine tarihlenen diğer mezarlar gömü biçimleri açısından farklılık gösteriyor. Yapılan belgelemede üç mezar basit toprak gömü, iki mezar küp tipi, diğer iki mezar ise taş kapaklı ve sandık tipi mezar olarak kaydedildi. Mezarlar içinde ölü hediyesi olarak bırakılmış dokuz tüm kap bulundu.
Ayrıca mezarların çevresinde, mimari olarak mezarları taklit eden ve sembolik anlam taşıyan iki 'hediye çukuru' tespit edildi. Bu çukurlardan biri boş çıkarken, diğerinde dış mezar hediyesi olarak beş tüm kap yerleştirildi.
Bilimsel değerlendirme ve önemi
Doç. Dr. Savaş Sarıaltun, elde edilen yeni bulguların Çayönü Tepesi'nin yalnızca Neolitik Dönemde değil, İlk Tunç Çağında da ritüel ve gömü uygulamaları açısından önemini sürdürdüğünü vurguladı. Sarıaltun'un ifadesiyle, 'Bu bağlamda söz konusu mezarlar, dönemin inanç sistemi, ölü gömme gelenekleri ve toplumsal yapısına ilişkin önemli bilimsel veriler sunmaktadır.'
Kazı çalışmalarının devam ettiği ve bulunan mezarların ayrıntılı analizleriyle Çayönü Tepesi'nin tarihsel sürecine dair daha kapsamlı veriler elde edilmesinin amaçlandığı belirtildi.
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Müzecilik Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Savaş Sarıaltun başkanlığında Diyarbakır'ın Ergani ilçesinin Çayönü Tepesi'nde yürütülen 2025 yılı kazı çalışmalarında 8 mezar gün yüzüne çıkarıldı.
