Anadolu'da Bakırın Bilinenden 3 Bin Yıl Önce İşlendiği Belirlendi
Kocaeli Üniversitesi Arkeometri Çalışma Grubu, Güneydoğu Anadolu Yukarı Dicle Vadisi'nde 2018-2023 yılları arasında yürütülen Gre Fılla Höyüğü kazılarında, Anadolu'da bilinen bakır işleme tarihinin çok daha öteye gittiğini ortaya koydu.
Prof. Dr. Ayşe Tuba Ökse’nin bilimsel danışmanlığında yürütülen bu çalışma, bakırın eritme ve dökme işleminin, milattan önce 5 bin yılları olarak bilinen dönemin 3 bin yıl öncesine, yani milattan önce 8 bin yıllarına dayandığını gösteriyor.
Kültürel Katmanlar ve Metalürjik Faaliyetler
Gre Fılla Höyüğü kazılarında beş kültürel katman ortaya çıkarıldı. Elde edilen bulgular, özellikle neolitik döneme ait metalürjik faaliyetlerin izlerini taşıyor. Yürütülen araştırmalara göre, bölgedeki ilk bakır işleme denemeleri, yaklaşık 10 bin yıl öncesine kadar uzanıyor.
KOÜ Arkeometri Grubu tarafından yapılan çalışmalar, Journal of Archaeological Science: Reports ve Science dergilerinde yayımlandı.
Buluntuların Kaynağı Trabzon
Kazılarda elde edilen bulgular doğrultusunda, araştırmacılar bakırın kaynağını belirlemek amacıyla kurşun izotop analizi gerçekleştirdi. Sonuçlar, bakırın Trabzon kökenli olduğunu ortaya koydu. Bu bilgi, dönemin insanlarının doğa ile iç içe yaşadığını ve doğayı iyi gözlemleme yetisine sahip olduklarını gösteriyor.
Çalışmanın Önemi ve Geleceğe Yansımaları
Doç. Dr. Ayşin Konak, Gre Fılla'nın çanak-çömleksiz neolitik dönem yerleşkesi olduğunu ve buradaki konaklama sürecinin uzun sürdüğünü belirtiyor. Çalışma, bakırın tedarik zincirinin neolitik toplulukların sosyal ve kültürel etkileşimlerini nasıl şekillendirdiğine dair önemli bilgiler sunuyor.
Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Burak Telli, arkeolojik buluntuların incelenmesinin disiplinler arası bir yaklaşım gerektirdiğini vurguladı. Bu tarz araştırmalar, arkeolojik malzemelerin kimyasal analizleriyle geçmişteki sosyal ilişkilerin, iletişim ağlarının ve kültürel unsurların daha iyi anlaşılmasına olanak sağlıyor.
Yeni bulgular, Anadolu'daki metalürji tarihine dair bilgileri genişletirken, bu alandaki araştırmalara ışık tutmaya devam edecektir.
Kocaeli Üniversitesi (KOÜ) Arkeometri Çalışma Grubu, Anadolu'da milattan önce 5 bin yılları olarak bilinen bakırın eritme ve dökme işleminin Gre Fılla Höyüğü kazılarıyla bilinenden 3 bin yıl daha önce, MÖ 8 bin civarlarında yapıldığını tespit etti.
Kocaeli Üniversitesi (KOÜ) Arkeometri Çalışma Grubu, Anadolu'da milattan önce 5 bin yılları olarak bilinen bakırın eritme ve dökme işleminin Gre Fılla Höyüğü kazılarıyla bilinenden 3 bin yıl daha önce, MÖ 8 bin civarlarında yapıldığını tespit etti.
