Adilcevaz'da ceviz rekoltesi yükseldi: üreticiler verim artışından memnun
Hasat, kalite ve pazar
Bitlis'in Adilcevaz ilçesinde Süphan Dağı eteklerindeki bahçelerde ekim ayı başında başlayan ceviz hasadı devam ediyor. Toplanan cevizler kabuklarından ayrıştırıldıktan sonra kurumaya bırakılıyor ve Türkiye'nin dört bir yanına, Gaziantep'teki baklavacılara ve başta Arap ülkeleri olmak üzere yurt dışına gönderiliyor.
İlçede "Kazankaya" ve "Adilcevaz13" türlerinin yetiştirildiğini belirten yetkililer, cevizlerin ince kabuklu, iri taneli, yüksek yağ oranlı ve aromatik olduğunu vurguluyor.
Tarım müdürlüğünün çalışmaları ve rekolte
Adilcevaz İlçe Tarım ve Orman Müdürü Candost Arıkbaş, ilçede 5-40 yaş arasında yaklaşık 70 bin meyve veren ceviz ağacı bulunduğunu ve 6 bin tonun üzerinde ürün beklediklerini söyledi. Arıkbaş, yürütülen hastalıkla etkin mücadele çalışmaları ve iklim koşullarının olumlu etkisiyle rekoltenin arttığını, verimi yüzde 40-50 oranında yükseltmeyi başardıklarını ifade etti.
Arıkbaş, yaygınlaştırma çalışmaları kapsamında 3 bin 200 fidanla 150 dekarda yeni ceviz bahçeleri kurduklarını, projenin yüzde 60'ının tamamlandığını ve gelecek yıl ceviz seraları kurup tüm ağaçları ilaçlayarak Adilcevaz cevizini ülke çapında yaymayı planladıklarını belirtti. Bu yılki rekoltenin ekonomiye 1,2 milyar lira katkı sağlaması beklendiği aktarıldı.
Arıkbaş ayrıca, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi ile İtalya'daki bir araştırmaya atıfta bulunarak, Adilcevaz cevizinin dünya çapında en yüksek doymuş yağ oranına sahip olduğunu ve bunun bölgenin su, hava ve toprak koşullarından kaynaklandığını söyledi.
Üreticilerin deneyimi ve pazar talepleri
Ceviz ve fidan üreticisi Mehmet Akkoyun, 1800 rakımda yetiştirdikleri "Adilcevaz 13" ve "Kazankaya" fidanlarının gramaj, yağ, tat ve aroma bakımından farklılaştığını, bu çeşitlerin kendi kendini dölleyebildiğini anlattı. Akkoyun, fidanlarını kargoyla istedikleri her yere gönderdiklerini, bahçe kurulumu konusunda destek verdiklerini ve fidanların soğuğa dayanıklı olduğunu kaydetti.
Akkoyun, bu yıl Adilcevaz cevizinde verimin yüksek olduğunu, cevizlerin beyazlığı ve iç doluluğunun iyi düzeyde bulunduğunu belirtti. Batı bölgelerde soğuk hava nedeniyle üretim sıkıntısı yaşanırken Doğu Anadolu'da sorun olmadığını ifade eden Akkoyun, yoğun talep nedeniyle Adilcevaz cevizinin ocak ayına kadar tükenebildiğini; satışların genelde toptancılara, Gaziantep baklavacılarına ve yurt dışına yönelik olduğunu dile getirdi. Ürünlerin çoğunlukla ilaç kullanılmadan, organik olarak yetiştirildiği vurgulandı.
Ceviz yetiştiriciliğinin önemli merkezlerinden Bitlis'in Adilcevaz ilçesinde, hasadına başlanan cevizde rekoltenin yüksek olması üreticileri sevindirdi. "Kazankaya" ve "Adilcevaz13" isimleriyle tescillenen türlerin de yetiştirildiği ilçede, ekim ayının ilk günlerinde başlayan ceviz hasadı devam ediyor. Süphan Dağı'nın eteklerindeki bahçelerden toplanan cevizler, hasat döneminin ardından kabuklarından ayrıştırılarak kurumaya bırakılıyor. Adilcevaz Tarım ve Orman Müdürü Candost Arıkbaş, AA muhabirine açıklama yaptı.