Yemen’de Kurban Bayramı: Savaş, Yoksulluk ve Açlık İçinde Bir Bayram

İslam alemi Kurban Bayramı'na hazırlanırken, Yemen'de iç savaşın pençesinde olan halk için bu dini bayram, sevinçten çok bir yük haline gelmiştir. Yaklaşık 10 yıldır süren savaş ve uygulanan ekonomik abluka, Yemen'deki insani durumu kritik hale getirmiştir. Birleşmiş Milletler verilerine göre, Yemen nüfusunun yaklaşık %80'i insani yardıma ihtiyaç duymaktadır. 2016 yılından bu yana, birçok devlet memuru maaş alamamakta; sağlık çalışanları ve öğretmenler hayır kurumlarından ve düşük gelirli işlerden destek almak zorunda kalmaktadır.Yemen riyali, savaşın başından bu yana büyük bir değer kaybı yaşamıştır. 2014’te bir dolar 215 Yemen riyali iken, günümüzde güneyde 2500 riyali, kuzeyde ise 600 riyali aşmıştır. Bu devalüasyon, temel tüketim ürünlerinin fiyatlarının katlanmasına yol açmıştır.Bayram öncesi gıda ve giyim fiyatlarındaki artış, ailelerin çoğunu temel ihtiyaçları karşılayamaz hale getirmektedir. Kurban Bayramı’nda kesilecek kurban hayvanlarının fiyatları da artmıştır. Hükümetin kontrolündeki bölgelerde bir küçükbaş hayvan ortalama 100 dolara, Husilerin kontrolündeki alanlarda ise 200 dolara satılmaktadır. Bu rakamlar, ekonomik zorluklar içinde yaşayan aileler için erişilmesi güç hale gelmiştir.Bayram yaklaşırken, kırsal bölgelerden gelen satıcılarla dolu halk pazarlarına yoğun ilgi dikkat çekiyor; ancak bu kalabalık, genellikle sadece fiyatlara bakmakla sınırlı kalmaktadır. Nitekim, Yemen’deki geçmişte uygun fiyatları ile bilinen kurbanlık pazarları, son yıllarda büyük bir dalgalanma yaşamış ve alıcılar için cazibesini kaybetmiştir.Yemen’in merkezi İbb gibi kalabalık şehirlerinde bayram alışverişinin durma noktasına geldiği bildirilmektedir. Textil, gıda ve oyuncak satışı yapan esnaf, ciddi bir durgunluk yaşamakta ve müşteri sayısında her yıl azalma gözlemlenmektedir. Yemen’deki ekonomik çöküş, UN World Food Programme (WFP) ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) gibi kuruluşların raporlarına göre halkı açlık sınırına sürüklemektedir.Bu yıl da milyonlarca Yemenli için Kurban Bayramı, bir sevinç değil, açlıkla mücadelenin zorlu bir başka durağı hâlinde yaşanmaktadır.Yemen’de 2022 yılından bu yana nispi bir ateşkes ortamı bulunsa da siyasi çözüme ulaşılamaması ekonomik toparlanmayı engellemektedir. Uzmanlar, Yemen’deki ekonomik krizin yalnızca insani yardımlarla çözülemeyeceğini, kalıcı bir barış ve kapsamlı bir ekonomik planlama olmaksızın halkın bayramlarını gerçek anlamda bayram gibi yaşamasının mümkün görünmediğini vurgulamaktadır.Yemen’de iç savaş, İran destekli Husilerin Eylül 2014’ten bu yana başkent Sana ve diğer bölgelere hâkim olmasıyla başlamıştır. Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri ise Mart 2015’ten bu yana Yemen hükümetine destek vermektedir. BM Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin raporlarına göre, iç savaş sonucunda Yemen halkının %73'ü (yaklaşık 23,4 milyon) insani yardıma ihtiyaç duymaktadır; 4,3 milyon kişi yerinden edilmiştir. Ülkede çatışmalar sebebiyle 377 bin kişinin yaşamını yitirdiği, bunların 13 binden fazlasının sivil olduğu ifade edilmektedir.

Yemen’de Kurban Bayramı: Savaş, Yoksulluk ve Açlık İçinde Bir Bayram

Yemen'deki iç savaş ve ekonomik zorluklar, Kurban Bayramı'nı halk için sevinçten çok bir yük haline getiriyor.