Resmi Gazete'de yayımlanan tebliğle UGK statüsü tanımlandı
Ticaret Bakanlığınca hazırlanan "Uluslararası Gözetim Kuruluşu Statüsüne İlişkin Tebliğ", Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Tebliğ, dış ticarete konu mallarla ilgili gözetim faaliyetinde bulunacak şirket ve kuruluşlara uluslararası gözetim kuruluşu (UGK) statüsü verilmesine, bu kuruluşların yükümlülüklerinin ve tabi olacakları şartların belirlenmesine, faaliyetlerinin izlenmesi ve denetlenmesine ilişkin usul ve esasları düzenliyor.
Statü, kapsam ve isimlendirme değişikliği
Açıklamada, dış ticarete konu ürünlerde gözetim faaliyeti yürüterek ihracat ve ithalatta taraflar arasında güven tesis eden ve kurallara uygun ticaretin sağlanmasına katkıda bulunan şirket ve kuruluşlara Bakanlıkça statü verildiği belirtildi. Tebliğle daha önce kullanılan "uluslararası gözetim şirketi" tanımı yerine "uluslararası gözetim kuruluşu (UGK)" ifadesi getirildi; bu statü, ticari şirketlerin yanı sıra kamu kurumları ile dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeleri de kapsıyor.
Başvuru ve ilan usulü
UGK statüsü kazanımı, başvurusu uygun bulunan şirket ve kuruluşların ünvanlarının Bakanlığın internet sitesinde yayımlanmasıyla mümkün hale getirildi. Bu düzenleme, statü kazanımında şeffaflık ve öngörülebilirlik sağlamayı amaçlıyor.
Belge düzeni ve geçerlilik süresi
Tebliğ, statü sahibi şirket ve kuruluşlara fiziksel belge verilmesi uygulamasını sürdürüyor. Ancak belge üzerindeki geçerlilik süresinin kaldırıldığı, faaliyetlerini tebliğe uygun şekilde sürdüren UGK'ler için belgenin geçerliliğinin süresiz hale getirildiği bildirildi. Bu adımın sürecin daha verimli işlemesine katkı sağlaması hedefleniyor.
İletişim ve dijitalleşme zorunlulukları
Evrakların dijital ortama taşınması, bürokrasinin azaltılması ve kağıt kullanımının önlenmesi amacıyla UGK'lerin kayıtlı elektronik posta (KEP) adresi sahibi olması zorunlu hale getirildi. Bu zorunluluk, iletişim ve denetim süreçlerinin hızlandırılmasına hizmet edecek.
Personel, organik bağ ve raporlama yükümlülükleri
Tebliğde, taşeron ve dış kaynaklı personel kullanımı arasındaki ayrım netleştirilirken, aralarında organik bağ bulunan şirketlerin ayrı statü almasının önüne geçildiği kaydedildi. Ayrıca denetim ve takibin kolaylaştırılması amacıyla UGK'lerin faaliyet raporu düzenlemesinin zorunlu tutulduğu ve müeyyidelerin etkinlik ile caydırıcılık ilkelerine göre yeniden düzenlendiği belirtildi.
Geçiş süreci
Yürürlükten kaldırılan "Uluslararası Gözetim Şirketi Statüsüne İlişkin Tebliğ (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2015/24)" kapsamında daha önce statüye sahip şirket ve kuruluşların, bu tebliğin yayımlandığı tarihten itibaren 3 ay içinde KEP adreslerini ilgili Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğüne bildirmeleri halinde yeni başvuru gerekmeksizin UGK statüsünü koruyabilecekleri ifade edildi.
Organik bağ bulunan kuruluşların bildirim yükümlülüğü
Aynı süre içinde (yayınlandığı tarihten itibaren 3 ay) aralarında organik bağ bulunan şirket ve kuruluşların ilgili Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğüne başvuruda bulunarak hangi şirket veya kuruluş için UGK statüsü talep ettiklerini bildirmeleri gerektiği kaydedildi.
Tebliğ, ilgili taraflar için şeffaf, hesap verebilir ve öngörülebilir bir yönetim anlayışı çerçevesinde hazırlanmış; UGK statüsüne ilişkin usul, yükümlülük ve denetim mekanizmalarını detaylandırmıştır.
