Türkiye'nin Tarımsal İhracatında Su Kaynakları Üzerine Önemli Veriler
Türkiye’nin ihraç ettiği ilk 15 temel tarım ürününün sanal su miktarları incelendiğinde, yıllık yaklaşık 5,9 milyar metreküp su harcandığı tespit edildi. Bu miktar, İstanbul'un yaklaşık 7 yıllık içme suyu ihtiyacına eşdeğer.
Uzmanlardan Önemli Uyarılar
Ankara Üniversitesi Su Yönetimi Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Gökşen Çapar, tarım ürünlerinin ihracatında su ayak izinin düşük olduğu ancak yüksek gelir getiren ürünler olan tütün, üzüm ve domates gibi ürünlerin ön planda tutulması gerektiğini vurguladı. Ayrıca, muz, portakal ve elma gibi görece düşük su tüketimi olan ürünlerin ihracatının artırılmasının faydalı olacağını belirtti.
Proje Hakkında Bilgiler
Bu çalışma, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans öğrencisi Buse Uçar İslam’ın tez araştırmasına dayanarak, Prof. Dr. Gökşen Çapar koordinatörlüğünde yürütülen ve Horizon 2020 ERANET FOSC programı kapsamında finanse edilen bir araştırma projesinin parçasıdır. Proje, Türkiye, Hollanda ve Fas'tan ortaklarla işbirliği içerisinde gerçekleştirilmektedir.
Sanal Su Kavramı Nedir?
Sanal su, bir ürünün üretimi için doğrudan ve dolaylı olarak kullanılan toplam su hacmini tanımlar. Çapar, bu kavramın, ürünlerin başka bir ülkeye ihraç edilmesi durumunda sanal su ticareti olarak da adlandırıldığını açıkladı. Tarımın Türkiye’de en çok su tüketen sektörlerden biri olduğunu hatırlatan Çapar, bu konuda sanal su kavramının, su kıtlığı çeken ülkeler için önemli bir optimizasyon aracı olduğunu belirtti.
Tarımsal Su Kullanımı Üzerine İncelemeler
Ülke genelinde damla sulama gibi modern sulama yöntemlerinin yetersiz olduğunu ifade eden Çapar, tarımsal su verimliliğinin artırılması gerektiğine dikkat çekti. Elde edilen bulgular ışığında, sanal su hacminin ve ürünlerin su ayak izinin uluslararası ticarette dikkate alınması gerektiğini vurguladı.
İhracat Miktarları ve Su Ayak İzi Verileri
Araştırmanın sonunda Türkiye'nin ihraç edilen 15 temel ürün ile su ayak izleri ve sanal su ihracat miktarını aşağıdaki gibi sıralandı:
- Mercimek: Su ayak izi: 481 m³/ton | İhracat: 15.554 ton/yıl | Sanal su ihracatı: 1.518.761 m³/yıl
- Fındık: Su ayak izi: 490 m³/ton | İhracat: 58.064 ton/yıl | Sanal su ihracatı: 774.987 m³/yıl
- Pamuk: Su ayak izi: 358 m³/ton | İhracat: 106.522 ton/yıl | Sanal su ihracatı: 382.200 m³/yıl
- Domates: Su ayak izi: 171 m³/ton | İhracat: 25.608 ton/yıl | Sanal su ihracatı: 89.878 m³/yıl
- Toplam: 5.934.944 m³/yıl
Bu bulgular, Türkiye'nin tarım sektöründe su yönetimini daha etkili hale getirmesi için büyük bir fırsat sunmaktadır.
