Türkiye'nin çekirdeksiz kuru üzüm ihracatı değer rekoru kırdı
2024-2025 sezonunda Türkiye'nin çekirdeksiz kuru üzüm ihracatı, miktar bazında son 25 yılın en düşük seviyesine inerken, gelir açısından tarihin en yüksek rakamına ulaştı. Ege İhracatçı Birlikleri verilerine göre sezon 1 Eylül 2024 - 31 Ağustos 2025 dönemini kapsıyor.
İhracat verileri
Sezon boyunca 153.593 ton kuru üzüm ihraç edildi; bu miktar 1999'dan bu yana en düşük olarak kayıtlara geçti. Buna karşın çekirdeksiz kuru üzüm ihracatından elde edilen gelir 546,5 milyon dolar oldu ve böylece 2012-2013 sezonundaki 535 milyon dolarlık Cumhuriyet tarihi rekoru geride bırakıldı.
Bir önceki sezon 207 bin ton karşılığında 489 milyon dolar gelir sağlanmıştı. Bu sezon miktar bazında %26 düşüş yaşanırken, ortalama birim fiyatlardaki artış sayesinde gelir geçen sezona göre yaklaşık %12 artış gösterdi.
Başlıca pazarlar
Türkiye sezonda toplam 84 ülkeye kuru üzüm gönderdi. En büyük alıcı İngiltere oldu ve 169,3 milyon dolarlık alım gerçekleştirdi. Onu sırasıyla Hollanda 64,3 milyon dolar, İtalya 51 milyon dolar, Almanya 48 milyon dolar ve Fransa 33 milyon dolar ile takip etti.
Sektör görüşleri ve riskler
Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkan Yardımcısı Şemsettin Özgür, düşük rekolteye rağmen gelir rekoru kırılmasından memnuniyet duyduklarını belirtti. Özgür, rekolte kaybının pazar kaybı riskini de beraberinde getirdiğini vurguladı: "Miktarın düşmesi de bizim için endişe verici. Maalesef son 3 senedir rekoltelerimizde ciddi düşüşler var. Bunlar tabii iklim koşullarının getirdiği şeyler. Bu düşük rekolte sonrası ihracatımız 153 bin tonlara düştü. Buna rağmen getirdiğimiz toplam döviz anlamında aslında olumlu olarak sonuçlandı diyebiliriz. Evet aslında bir ihracat rekoru kırılmış olarak görülebilir çünkü birim fiyatlarımız çok yükseldi."
Özgür, Toprak Mahsulleri Ofisi'nin (TMO) piyasaya müdahalesini olumlu bulduğunu ve bu müdahalenin dönemsel fiyat dalgalanmalarını yatıştırmada etkili olduğunu ifade etti. Ayrıca lisanslı depoculuğun yaygınlaştırılmasının uzun vadede fiyat istikrarı için önemli olduğunu belirtti.
Özetle, 2024-2025 sezonunda Türkiye'nin çekirdeksiz kuru üzüm ihracatı miktar olarak son 25 yılın en düşük seviyesine gerilerken, birim fiyat artışları sayesinde elde edilen gelir Cumhuriyet tarihinin en yüksek düzeyine ulaştı. Sektör için öncelikli riskler rekolte düşüşleri ve pazarlama sürekliliği olarak öne çıkıyor.
Türkiye, 2024-2025 sezonunda çekirdeksiz kuru üzüm ihracatında miktar bazında son 25 yılın en düşük seviyesini görürken, gelir açısından Cumhuriyet tarihinin en yüksek rakamına ulaştı. Ege İhracatçı Birlikleri verilerine göre, Türkiye'den 1 Eylül 2024'te başlayıp 31 Ağustos 2025'te sona eren sezon boyunca 153 bin 593 ton kuru üzüm ihraç edildi.
