Manisa Celal Bayar Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Anabilim Dalı Başkanı ve deniz biyoloğu Prof. Dr. Ergün Taşkın, Türkiye'deki deniz çayırlarının yılda yaklaşık 150 bin ton karbon tuttuğunu bildirdi. Bu miktar, yaklaşık 6 milyon ağacın bir yılda tutabileceği karbona tekabül ediyor.
Denizlerde 0 ila 40 metre derinliğe kadar yayılım gösteren deniz çayırları, bitki habitatları içerisinde en fazla karbon depolama kapasitesine sahip olmaları dolayısıyla "denizlerin akciğerleri" olarak nitelendiriliyor. Halk arasında "deniz eriştesi" olarak bilinen Posidonia oceanica, Türkiye'deki 5 deniz çayırı türünden en yaygınıdır. Ayrıca, Akdeniz ekosisteminde ve Marmara'da yaygın olan Cymodocea nodosa da dikkat çeken bir türdür.
Bu türlerin dışında, Zostera marina, Zostera noltei ve Süveyş Kanalı aracılığıyla Doğu Akdeniz'e ulaşan Halophila stipulacea da Türkiye denizlerinde bulunuyor. Taşkın, küresel ısınma ve iklim değişikliğiyle mücadelede en önemli biyolojik unsurlardan biri olarak nitelendirdiği deniz çayırlarının birçok canlı türü için önemli habitatlar oluşturduğunu belirtti.
Türkiye’de 95 bin 500 hektar deniz çayırı alanı bulunduğunu kaydeden Taşkın, bu alanın 120-130 bin hektara ulaşma potansiyeline sahip olduğunu ifade etti. Türkiye'deki deniz çayırları, 1145 deniz canlısı türüne ev sahipliği yapmaktadır. Deniz çayırlarının Ege Denizi'ndeki dağılımı ise 66 bin hektar olup, Kuzey Ege'de 46 bin 500 hektar, Güney Ege kıyılarında ise 19 bin 500 hektar bulunmaktadır.
Taşkın, Ege Denizi'ndeki deniz çayırlarının 104 bin 312 ton, Marmara Denizi'ndekilerin 41 bin 928 ton ve Akdeniz'dekilerin ise 4654 ton karbon tutma kapasitesine sahip olduğunu açıkladı.
Son yıllarda deniz çayırlarının sığ alanlara kaydığını belirten Taşkın, bunun nedenleri arasında kirlilik, aşırı avcılık ve turistik faaliyetlerin yer aldığını vurguladı. Ek olarak, kıyılarda su sıcaklıklarının yaz dönemlerinde 30 dereceye kadar çıktığını ve bu durumun deniz çayırlarının sağlığını tehlikeye attığını ifade etti.
Deniz çayırlarının yayılışı, barındırdığı türler ve korunması hakkında daha fazla bilgi edinmek isteyenler için “Deniz Çayırları: Yayılışı, İzlenmesi, Korunması ve Restorasyonu” adlı bir kitabın yayımlandığını belirten Taşkın, bu eserde deniz çayırlarının karbon tutma kapasitesi ve fotoğraflama teknikleri gibi konulara yer verildiğini söyledi.
