Türkiye'nin D8 Ülkeleriyle Dış Ticaret Faaliyetleri
Türkiye, Gelişen 8 Ülke (D8) Teşkilatı üyesi Bangladeş, Mısır, Endonezya, İran, Malezya, Nijerya, Pakistan ve Azerbaycan ile 2020-2024 döneminde toplam 126,6 milyar dolarlık dış ticaret gerçekleştirdi. D8 Teşkilatı, Türkiye'nin öncülüğünde 15 Haziran 1997'de kurulmuş olup, üye ülkeler arasında ekonomik işbirliğini artırmayı hedeflemektedir.
D8 Teşkilatı'nın bugünkü üyeleri arasında Türkiye'nin yanı sıra Bangladeş, Mısır, Endonezya, İran, Malezya, Nijerya, Pakistan ve 2022 yılında üye kabul edilen Azerbaycan yer almaktadır. Tarihsel ve kültürel bağlara sahip bu ülkelerin aralarındaki ticaret, işbirliği anlaşmaları ve ortak projelerle ivme kazanmıştır.
İhracat ve İthalat Verileri
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2020-2024 döneminde Türkiye, D8 ülkelerine toplam 60,7 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirmiştir. Aynı dönemde bu ülkelerden 65,9 milyar dolarlık mal almıştır. Böylece Türkiye'nin D8 ülkeleriyle arasındaki 5 yıllık toplam ticaret hacmi 126,6 milyar dolar olarak kaydedilmiştir.
Mısır, Türkiye'nin bu dönemde en fazla ihracat yaptığı ülke olmuştur. 2020-2024 döneminde Mısır'a 19,7 milyar dolarlık ihracata karşılık, 14,5 milyar dolarlık ithalat gerçekleştirilmiştir. Türkiye ile Mısır arasındaki dış ticaret hacmi 34,3 milyar dolar olmuş ve Türkiye, Mısır ile 5,2 milyar dolar dış ticaret fazlası vermiştir.
D8 Ülkeleriyle Düzenlenen İşbirlikleri
2023 yılının ocak-nisan döneminde Türkiye, D8 Teşkilatı üyesi ülkelere toplam 4,1 milyar dolarlık ihracat yapmıştır. Bu dönemdeki ithalat ise 5,4 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Böylece söz konusu dönemde D8 ülkeleriyle toplam 9,5 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaşılmıştır.
Türkiye'nin D8 ülkeleriyle savunma sanayisi, tarım ve enerji gibi birçok alanda ortak çalışmaları bulunmaktadır. Özellikle Türkiye ile Endonezya arasında yapılan anlaşmayla, Türk Havacılık Uzay Sanayii (TUSAŞ) tarafından geliştirilen milli muharip uçak KAAN'ın, Endonezya'ya ihraç edilmesi için 48 adet üretilmesi hedeflenmektedir.
Mısır ile Önemli İşbirlikleri
Türkiye'nin D8 üyesi Mısır ile gerçekleştirdiği işbirlikleri arasında insansız kara araçları üretimi de bulunmaktadır. Bu çerçevede, Türk tarafının teknik ve lisans desteğiyle, Mısır'daki fabrikada insansız kara araçlarının üretilmesi planlanmaktadır.
Enerji Anlaşmaları ve Gelecek Hedefleri
Türkiye ile İran arasındaki işbirlikleri de dikkat çekmektedir. Özellikle enerji alanında, Türkmenistan doğal gazının swap yöntemiyle Türkiye'ye taşınmasını sağlayan bir anlaşma devreye girmiştir. Türkiye, aynı zamanda Azerbaycan ile doğal gaz alanında işbirliğini artırmayı hedeflemektedir.
Sonuç olarak, Türkiye'nin D8 Teşkilatı üyesi ülkelerle gerçekleştirdiği ticaret ve işbirlikleri, 2020-2024 döneminde önemli bir ivme kazanmış ve bu stratejik ortaklıkların gelecekte de devam etmesi beklenmektedir.
