Veri özeti
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan 2025 yılı ikinci çeyrek gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) verileri, ekonomik büyümenin yapısı hakkında ayrıntılı bir görünüm sunuyor. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi bir önceki çeyreğe göre %1,6%4,6 olarak kaydedildi.
Temel gösterge ve harcama bileşenleri
Harcama tarafında öne çıkan gelişmeler şunlar:
- Yerleşik hanehalklarının tüketim harcamaları, 2025 ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak %5,1 yükseldi.
- Devletin nihai tüketim harcamaları aynı dönemde %5,2 azaldı.
- Gayrisafi sabit sermaye oluşumu (yatırımlar) yüzde 8,8 artış gösterdi.
- Mal ve hizmet ihracatı yıllık bazda %1,7, ithalat ise %8,8 yükseldi.
Gelir dağılımı ve cari fiyatlar
Gelir bileşenlerinde belirgin bir artış gözlendi:
- İş gücü ödemeleri söz konusu dönemde %42 artarken, net işletme artığı/karma gelir %46,3 yükseldi.
- Cari fiyatlarla gayri safi katma değer içindeki paylarda küçük kaymalar oldu: iş gücü ödemelerinin payı geçen yılın ikinci çeyreğindeki %38,8 seviyesinden bu yılın aynı döneminde %38,4 seviyesine geriledi; net işletme artığı/karma gelirin payı ise %39,5ten %40,2ye yükseldi.
Sektörel görünüm
TÜİK verileri, iktisadi faaliyet kollarına göre zincirlenmiş hacim endeksi değişim oranlarını şu şekilde veriyor (2025 1. Çeyrek / 2025 2. Çeyrek):
- Tarım, ormancılık ve balıkçılık: -2,1 / -3,5
- Sanayi: -1,7 / 6,1
- İmalat sanayisi: -2,4 / 7
- İnşaat: 8,6 / 10,9
- Hizmetler: 1,5 / 5,6
- Bilgi ve iletişim: 5,7 / 7,1
- Finans ve sigorta faaliyetleri: -0,1 / 2,6
- Gayrimenkul faaliyetleri: 22,6 (çeyreksel dağılım tabloda tek satır halinde verildi)
- Mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri: 2,2 / 5,4
- Kamu yönetimi, eğitim ve sosyal hizmet faaliyetleri: -0,1 / -1,2
- Diğer hizmet faaliyetleri: 4,1 / 2,1
Değerlendirme notları
Açıklanan veriler, iç talebin (özellikle hanehalkı tüketimi ve yatırımların) büyümeye katkı verdiğini; buna karşın kamu tüketim harcamalarının gerilediğini gösteriyor. Gelir tarafında ise iş gücü ödemeleri ve net işletme artığındaki güçlü artış, cari fiyatlarla dağılımı etkileyerek işletme gelirlerinin payının yükselmesine yol açtı. Sektörel bazda sanayi, imalat ve inşaatta çeyreklik toparlanma dikkat çekiyor. Bu veriler, ekonomik görünümün bileşenleri hakkında ayrıntılı ve yönlendirici bulgular sunuyor.
Not: Haber metni TÜİK tarafından açıklanan verilere dayanmaktadır; tablolardaki ayrıntılı rakamlar ve çeyreksel seri veriler kurumun yayımladığı orijinal tablolarla karşılaştırılabilir.
