TÜBİTAK, Türkiye'nin kuantum alanındaki araştırma ve teknoloji geliştirme çalışmalarını koordine etmek amacıyla Ulusal Kuantum Enstitüsü kurdu. Bu enstitü, ülke genelinde kuantum teknolojileri alanında önemli bir altyapı oluşturmayı hedefliyor.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından edinilen bilgilere göre, kuantum teknolojileri; konumlandırma, görüntüleme, hesaplama, iletişim, algılama ve güvenlik gibi alanlarda devrim niteliğinde yenilikler sunuyor. Türkiye, son yıllarda bu alanda kamu destekli Ar-Ge faaliyetlerini hızlandırdı ve 2023'te TÜBİTAK BİLGEM bünyesinde bir Kuantum Teknolojileri Bölümü kurarak çalışmalarını başlattı.
Ulusal Kuantum Enstitüsü, Türkiye'nin tüm kuantum araştırma projelerini koordine ederek, sivil ve askeri alanlarda kullanılacak kuantum tabanlı sistemlerin geliştirilmesine katkı sağlayacak. Enstitü, ayrıca kuantum haberleşme alanında elmas veya kristal bazlı kuantum yayıcılar, fotonik devreler ve tek foton dedektörler üretecek.
Daha ileri hedefler arasında, süper iletken ve fotonik temelli kuantum bilgisayarların üretimi ile kriptoloji ve siber güvenlik alanında kullanımının sağlanması da yer alıyor.
Kuantum teknolojileri, karmaşık matematiksel problemleri çözme, büyük optimizasyon işlemleri, moleküler simülasyon, yapay zeka geliştirme ve büyük veri analizinde önemli avantajlar sunabilir. Ayrıca, kuantum şifreleme yöntemleri, veri güvenliğini artırarak yeni nesil radar ve görüntüleme sistemlerine olanak tanır.
Türkiye'de başka kuantum projeleri de hayata geçiriliyor. Savunma Sanayi Başkanlığı ve üniversiteler, kuantum güvenlik çözümleri ve sensör teknoloji alanındaki araştırmaları desteklemekte. Söz konusu projeler arasında ilk yerli kuantum bilgisayarı QuanT da bulunuyor. Kamu öncülüğünde uluslararası işbirlikleri sağlanarak bu alandaki kapasitenin artırılması hedefleniyor.
