TÜBİTAK-Ufuk Avrupa Ülkeleri "Hassas Teknolojiler 2025 Çağrısı" açıldı
ZEYNEP DUYAR - AA muhabirinin TÜBİTAK'tan edindiği bilgiye göre, Türkiye ile Ufuk Avrupa ülkelerindeki kurum ve kuruluşlar arasında bilimsel ve teknolojik işbirliğini güçlendirmek amacıyla "TÜBİTAK-Ufuk Avrupa Ülkeleri Hassas Teknolojiler 2025 Çağrısı" başlatıldı. Çağrı; kuantum, robotik, üretken yapay zeka, sanal dünyalar ve uzay çözümleri gibi alanları kapsayan işbirliğine dayalı AR-GE projelerini hedefliyor.
Çağrının amacı ve beklenen etkiler
Çağrı kapsamında elde edilecek teknolojik bilgi ve deneyimin, araştırma kuruluşlarının yanı sıra endüstriyel işletmelerin uluslararasılaşma süreçlerinde hızlandırıcı ve yol gösterici bir rol üstlenmesi ve stratejik teknolojiler geliştirmelerine katkı sağlaması hedefleniyor. Proje çıktılarının hem bilimsel hem de ticari uygulamalara dönük olması beklenecek.
Kuantum yazılımları ve donanımı
Kuantum başlıkları kapsamında, kuantum hesaplama- teknoloji bağımsız yazılım projeleri ile kuantum hesaplama simülasyon araçları, hata düzeltme kodları ve kuantum makine öğrenimi için yeni algoritmalar geliştirilebilecek. Finans, malzeme bilimi ve ilaç keşfi gibi sektörlerdeki karmaşık optimizasyon problemlerine yönelik yazılımlar hedeflenecek. Kuantum çipleri projeleri ise çip tasarımı, donanım bileşenlerinin geliştirilmesi ve sistem entegrasyonunu kapsayacak.
Yapay zeka: Sağlık, havacılık ve sanal dünyalar
Yapay zeka alanında genel amaçlı algoritmaların temel araştırma ve geliştirme aşamalarına odaklanılacak. Üretken yapay zekanın robotik ve endüstriyel otomasyona uygulanması teşvik edilecek. Havacılık, ilaç ve tıp sektörleri için üretken yapay zeka uygulamaları arasında aerodinamik olarak verimli uçak parçalarının generatif tasarımı ve tıp alanında kişiselleştirilmiş tedavi planları veya genetik verilerden hastalık risk analizleri yer alabilecek.
Sanal dünyalar için yapay zeka projeleri video oyunları, VR ve AR gibi ortamlarda yapay zeka destekli içerik üretimini hedefleyecek. Ayrıca, sanayi ve kamu sektöründe üretken yapay zekanın benimsenmesinin koordinasyonu ve kamu hizmetlerine entegrasyonu yönünde AR-GE çalışmaları desteklenmeye uygun olacak.
Uzay çalışmaları ve dijital çözümler
Uzay başlıklarında iletişim ve ağ teknolojileri, telekom kenar bulut dağıtımı, yüksek başarımlı hesaplama ve yarı iletkenler gibi konular yer alıyor. Bu kapsamda yeni süper bilgisayar mimarileri, paralel programlama uzmanlaşması ve iklim modellemesi, astrofizik veya moleküler dinamikler gibi bilimsel kodların performans artırımı üzerinde çalışılabilecek.
Başvurular ayrıca uzay taşımacılığı için otonom dijital çözümler, tasarım ve simülasyon araçları, yeryüzü gözlemi ve uydu haberleşmesi için dijital kolaylaştırıcılar ve yapı taşları alanlarını kapsayacak. Roketler için yapay zeka destekli rehberlik ve kontrol sistemleri, dijital ikiz teknolojileri ve görev esnasında karşılaşılan zorlukları öngören tahmin algoritmaları gibi projeler geliştirilebilecek.
Uydu görüntülerinin otomatik işlenmesi ve analizine yönelik algoritmalar, uydular arası haberleşme protokollerini veya yer istasyonlarına veri aktarımını hızlandıran dijital çözümler de çağrı konuları arasında yer alıyor. Ayrıca, 5G ve 6G uyumlu uçtan uca SatCom görev yetenekleri, dijital yer altyapıları ve operasyonel dayanıklılığı artıran ortak yapı taşları başlıkları da dikkate alınacak.
Başvuru kriterleri
Projelerin, çağrıda belirtilen teknoloji hazırlık seviyelerine (THS) uygun hazırlanması teşvik ediliyor; ancak farklı THS düzeylerinden gelen başvurular da kabul edilecek. Çağrı kapsamında desteklenen kuruluşlar arasında Yükseköğretim Kanunu kapsamındaki yükseköğretim kurumları, eğitim ve araştırma hastaneleri, kamu kurum ve kuruluşları ile Türkiye'de yerleşik ve ticaret sicil belgesi olan sermaye şirketleri yer alıyor.
Her bir proje önerisinde Türkiye ve Ufuk Avrupa ülkelerinden en az birer kurum/kuruluşun proje ortağı olarak yer alması zorunlu. Taahhüt mektubu taslağına ufukavrupa.org.tr/tr/loc sayfasından ulaşılabilecek.
Başvuru tarihleri, proje süresi ve bütçe sınırları
Çağrı için başvuru onayı son tarihi 10 Kasım, elektronik imza için ise 17 Kasım olarak belirlendi. Panel değerlendirmesi Kasım 2025-Şubat 2026 döneminde yapılacak ve projelerin başlangıcı Mart 2026 olarak planlanıyor. Başvurular, TÜBİTAK Proje Başvuru Sistemi üzerinden elektronik imza ile gerçekleştirilecek ve ilgili belgelerin sisteme yüklenmesi gerekecek.
Proje süresi en fazla 24 ay olacak. Bir proje kapsamında TÜBİTAK'tan talep edilen katkı, kurum hissesi ve proje teşvik ikramiyesi hariç olmak üzere proje başına 200 bin avroyı, yürütücü kuruluş başına yükseköğretim kurumları, eğitim ve araştırma hastaneleri ve kamu kurum ve kuruluşları için 100 bin avroyu, özel kuruluşlar için 200 bin avroyu aşamayacak.
Kabul edilen bütçeler üzerinden destek oranları şu şekilde: yükseköğretim kurumları, eğitim ve araştırma hastaneleri ve kamu kurum ve kuruluşları için %100, büyük ölçekli özel kuruluşlar için %60, KOBİ'ler için %75.
Burs miktarları ise lisans seviyesinden doktora araştırmacısına kadar unvanlara göre ve ücret karşılığı çalışmalarına bağlı olarak 5.250 lira ila 36.500 lira arasında değişecek.
Haberde yer alan tüm özel isimler, tarih ve sayısal veriler çağrı metnindeki şekliyle korunmuştur.
