Trump, Netanyahu'yu Beyaz Saray'da kabul etti
ABD Başkanı Donald Trump, Gazze'de acil ateşkes çağrılarının yükseldiği bir dönemde İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'yu Beyaz Saray'da karşıladı. Kapıda çekilen fotoğrafların ardından iki lider, basına kapalı bir Oval Ofis görüşmesine geçti.
Görüşme ayrıntıları
Görüşme, basına kapalı Oval Ofis görüşmesi ve ardından yapılması beklenen iş yemeğini kapsıyor. Tarafların görüşme sonrası ortak bir basın toplantısı düzenlemesi öngörülüyor. Görüşmenin merkezi gündemi, Washington'ın hazırladığı ve basına sızdığı kadarıyla 21 maddelik yeni Gazze barış planı üzerine İsrail onayının alınmasıydı.
Görüşmenin arka planı
Trump, BM 80. Genel Kurulu kapsamında Türkiye'nin yanı sıra Endonezya, Katar, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Ürdün, Pakistan ve Mısır liderleriyle ana hatlarda mutabakata vardığını belirttiği planın İsrail tarafından da kabul edilmesini istiyor. ABD yönetimi, planın Filistinlilerin ülkelerini terk etmeden Gazze'nin imarını sağlamayı, Hamas’ın silahlarını bırakmasını ve tamamen tasfiye edilmesini ve esir değişimi gibi maddeleri içerdiğini ifade ediyor.
Netanyahu yönetiminin uluslararası durumu
Gazze'deki insani kriz nedeniyle Netanyahu yönetiminin uluslararası kamuoyundaki yalnızlığı artıyor. Bazı Batılı ülkeler, BM toplantıları sırasında İsrail’e karşı tepkilerini farklı şekillerde gösterirken; spor ve kültürel alanlarda boykot çağrıları ile Avrupa Birliği'nin potansiyel yaptırım değerlendirmeleri gündemde.
Netanyahu, 26 Eylül Cuma günü BM Genel Kurulu'nda konuşurken birçok delegenin salonu terk etmesi sonucu seyrek bir dinleyici önünde konuşmak zorunda kaldı. Öte yandan İsrail'de hakkında süren yolsuzluk ve görevi kötüye kullanma davaları bulunuyor; muhalifler, 7 Ekim 2023'teki Hamas saldırılarından önce devam eden sokak gösterilerinin ülke gündeminde belirleyici olduğunu hatırlatıyor.
Planın esasları ve belirsizlikler
Basında geçen bilgilere göre plan, Gazze'nin yeniden inşasını, Hamas'ın silahsızlandırılmasını ve esirlerin serbest bırakılmasını öngörüyor; karşılıklı esir takası da planın maddeleri arasında yer alıyor. Washington ve garantör ülke olarak anılan Müslüman liderler planın içeriğinde değişikliklere esnek olduklarını bildiriyor. Ancak planın uygulanabilmesi için en kritik eksik unsur, İsrail tarafının hâlâ resmi onay vermemiş olması.
Görüşmeden önce Netanyahu, Fox News'e yaptığı açıklamada ABD'li muhataplarla anlaşma üzerinde çalıştıklarını söylemişti. ABD Başkanı Trump ise Truth Social hesabından, "Orta Doğu'da harika şeyler için gerçek bir şansımız var" ifadelerini kullandı.
Washington'daki bu görüşme, söz konusu planın hayata geçirilmesi ve bölgede diplomatik bir çıkış yolunun bulunması bakımından kritik görülüyor.
