Tokayev, parlamento yapısında köklü değişiklik önerdi
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, parlamento açılışı sırasında yaptığı "Yapay Zeka Çağında Kazakistan" başlıklı konuşmada, Meclis ve Senato'dan oluşan parlamentonun üst kanadı Senato'nun feshedilerek tek meclisli sisteme geçilmesini önerdi. Tokayev, teklifin uygulanması için 2027'de referandum düzenlenmesini teklif etti.
Önerinin ana hatları
Tokayev, önerinin içeriğini halka sesleniş konuşmasında şöyle özetledi: değişiklikler önce bir yıl boyunca kamuoyu tartışmasına açık tutulacak; ardından reformun kabulü için 2027'de referanduma gidilecek. Referandum sonucuna göre Anayasa'da gerekli değişiklikler yapılabilecek. Mevcut Senato ise referanduma kadar görevini sürdürmeye devam edecek.
Gerekçe ve tarihsel bağlam
Cumhurbaşkanı, bu konunun son 20 yıldır tartışıldığını ve devlet sistemi gelişimi ile vatandaşların siyasal kültüründeki ilerlemeyi gerekçe gösterdi. Tokayev, Senato'nun 1995'te zorlu koşullarda kurulduğunu ve kendisinin de 10 yıl boyunca Senato Başkanlığı yaptığını hatırlatarak, konuyu tartışmaya açmanın zamanının geldiğini vurguladı.
Seçim yöntemi ve beklenen yönelim
Tokayev, tek meclisli parlamentoya geçilmesi yönünde ortak bir karar alınırsa, yeni Meclis'in yalnızca parti listeleriyle seçilmesi yönünde görüş belirtti. Bu yaklaşımın, konuşmasında belirttiği üzere, "dünya çapında yaygın olan parlamenter geleneğe" uygun olacağını savundu.
Uygulama süreci ve önemi
Tokayev, önerinin "çok ciddi bir konu" olduğunu ve aceleyle uygulanmayacağını özellikle belirtti. Bir yıllık tartışma süreci ve ardından yapılacak referandum, önerinin meşruiyetini ve kamusal destek düzeyini ölçmeyi amaçlıyor. Bu takvim, reformun hem hukuki hem de siyasi zeminde tartışılmasına olanak sağlayacak.
Önemli not: Teklifin yasama sürecine dönüşmesi ve Anayasa değişikliklerinin yapılması referandum sonucuna bağlı olacaktır; bu nedenle önümüzdeki dönemde kamuoyunda ve parlamentoda devam edecek tartışmalar belirleyici olacak.
