Tios Antik Kenti'nde Karadeniz Bölgesi'nin en kapsamlı nekropol alanı keşfedildi
Bartın Üniversitesi (BARÜ) tarafından Zonguldak'ın Çaycuma ilçesine bağlı Filyos Tios Antik Kenti'nde yürütülen kazı çalışmalarında, Karadeniz Bölgesi'nin Roma İmparatorluk Dönemi'ne ait en büyük nekropol alanı gün yüzüne çıkarıldı.
Kazıyı Yürüten Ekip ve Çalışma Alanı
Kazılar, BARÜ Arkeoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdür Yardımcısı ve Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şahin Yıldırım başkanlığında sürdürüldü. Çalışmalar, antik kentin kuzey nekropol alanında yoğunlaştı ve bölgede kapsamlı yüzey ve açma çalışmaları gerçekleştirildi.
Kazı Bulguları ve Tarihlendirme
Nekropolün kuzey bölümünde tespit edilen bulgular arasında 154 lahit mezar ve 30 oda mezar bulunuyor. Mezarlarda yapılan çalışmalar sonucu 1.200'den fazla arkeolojik eser ele geçirildi. Mezar buluntuları, gömü geleneğinin MÖ 6. yüzyıldan MS 7. yüzyıla kadar uzandığını gösteriyor ve kuzey nekropolü antik kentin en erken tarihlenen nekropolü olarak değerlendiriliyor.
Prof. Dr. Şahin Yıldırım bulgular hakkında şunları belirtti: 'Tios Antik Kenti'nin kuzeyinde ve güneyinde iki büyük nekropol alanı bulunmaktadır. Bunlardan en erken tarihlisi kuzey nekropoldür. Bu nekropoldeki gömüler MÖ 6. yüzyıldan MS 7. yüzyıla kadar uzanan bir zaman dilimine tarihlendirilmektedir. Roma İmparatorluk Dönemi'nden kalma onlarca mezar odası ve şu ana kadar tespit edilmiş 154 lahit mezarın bulunduğu bu bölge oldukça önemlidir. Çünkü Türkiye'de nekropollere daha çok Akdeniz ve Ege'de rastlanılır. Çalışmalar sırasında mezarlarda 1.200'den fazla eser bulunmuştur. Orta Bizans Dönemi'nde de mezarlık kullanımının devam ettiği görülmüş ve bu dönemde basit kiremit mezarlar kullanılarak yapılan defin uygulamalarının yanında bazı oda mezarlar defin amaçlı kullanılmıştır. Kuzey nekropolü, bu özellikleri ile Karadeniz Bölgesi'nin en kapsamlı nekropol alanı olarak gösterilmektedir.'
Denizaltı Bulguları
Kara çalışmalarıyla paralel sürdürülen denizaltı araştırmalarında 14 batık gemi kalıntısı bulundu. Bu gemi kalıntılarının çoğu Roma İmparatorluk Dönemi'ne tarihlendirildi ve Tios'un Roma ve Bizans dönemlerinde bölgesel bir liman ve ticaret merkezi olduğunu destekliyor.
Üniversitenin Değerlendirmesi
BARÜ Rektörü Prof. Dr. Ahmet Akkaya, elde edilen bulguların Karadeniz Bölgesi'nin tarihsel ve kültürel birikimine ışık tuttuğunu vurguladı. Akkaya'nın açıklaması şu şekilde: 'Bartın Üniversitesi olarak Tios Antik Kenti'nde yürüttüğümüz kazılarda Karadeniz Bölgesi'nde ilk kez bu ölçekte ve korunmuşluk düzeyi yüksek bir nekropol alanı ortaya çıkarılmıştır. Bu bulgular, Karadeniz'in tarihsel ve kültürel birikimini anlamamız açısından büyük önem taşımaktadır. Bölgemizde bulunan kültürel mirasın turizme kazandırılmasının farkındalığıyla hem Amastris Antik Kenti'nde hem de Tios Antik Kenti'nde bölge tarihini gün yüzüne çıkaran arkeolojik çalışmalar yürütüyoruz. Bu vesileyle kazı başkanı Prof. Dr. Şahin Yıldırım başta olmak üzere kazı ekibini tebrik ediyor, başarılı çalışmalarının devamını diliyorum.'
Buluntular, Tios Antik Kenti'nin çok dönemli kullanımına ve bölgenin antik dönemdeki ticari bağlantılarına ilişkin önemli veriler sunuyor. Kuzey nekropolün korunmuş yapısı ve genişliği, Karadeniz arkeolojisi açısından yeni değerlendirmelere yol açacak nitelikte bulunuyor.
BARÜ’NÜN ÇALIŞMALARIYLA TİOS ANTİK KENTİ’NDE KARADENİZ BÖLGESİ’NİN EN BÜYÜK MEZARLIK ALANI BULUNDU
