Tek kulakta çınlama uyarısı: Ne zaman KBB uzmanına başvurulmalı?
İstinye Üniversitesi Liv Hospital Topkapı'dan Kulak Burun Boğaz Uzmanı Op. Dr. Recep Haydar Koç, toplumda sık görülen kulak çınlamasının çoğu zaman geçici olduğunu ancak bazı durumlarda ciddi hastalıkların habercisi olabileceğini vurguladı. Op. Dr. Koç, çınlamanın dışarıdan bir ses kaynağı olmaksızın kulağın veya başın içinde hissedilen ses olduğunu; bunun uğultu, vızıltı, ıslık ya da zil sesi şeklinde algılanabileceğini belirtti. Toplumda yaygın olduğunu ve erişkinlerin yaklaşık yüzde 10-15’inde yaşamlarının bir döneminde görüldüğünü aktardı.
Her çınlama bir hastalık belirtisi değildir
Kısa süreli ve hafif çınlamaların çoğu zaman ciddi bir soruna işaret etmediğini ifade eden Op. Dr. Koç, ancak çınlama uzun sürüyorsa, şiddetliyse ya da başka şikâyetlerle birlikteyse altta yatan sağlık problemlerinin araştırılması gerektiğini söyledi.
Tek kulakta çınlamaya dikkat
Op. Dr. Koç, çınlamanın iki kulakta veya tek kulakta görülebileceğini belirterek, iki kulakta birden olan çınlamaların genellikle yaşa bağlı işitme kaybı veya uzun süreli gürültü maruziyeti ile ilişkili olduğunu, tek kulakta görülen çınlamaların ise daha dikkatli değerlendirilmesi gerektiğini kaydetti. Tek taraflı çınlama bazen kulağa ya da sinir sistemine ilişkin özel bir soruna işaret edebilir.
En sık nedenler
Op. Dr. Koç'a göre çınlamanın en yaygın nedenleri arasında işitme kaybı, yüksek sese maruz kalma, kulak kiri, orta kulak hastalıkları, stres, anksiyete ve bazı ilaçlar bulunuyor.
Yüksek sesin iç kulaktaki etkisi
Yüksek sese maruz kalmanın iç kulaktaki hassas işitme hücrelerine zarar verdiğini belirten Op. Dr. Koç, hücreler hasar gördüğünde beynin eksik kalan sesleri telafi etmeye çalışmasının bu durumu çınlama olarak algılamaya yol açtığını söyledi. Uzun süreli ve tekrarlayan gürültü maruziyetinin riski artırdığına dikkat çekti.
Ne zaman doktora başvurulmalı?
Op. Dr. Koç, çınlamanın ani başlaması, tek kulakta olması, giderek artması veya uyku ve günlük yaşamı olumsuz etkilemesi durumlarında mutlaka Kulak Burun Boğaz uzmanı tarafından değerlendirilmesi gerektiğini vurguladı.
Baş dönmesi ve işitme kaybı eşlik ediyorsa
Çınlamaya baş dönmesi veya işitme kaybının eşlik etmesinin iç kulak hastalıklarını düşündürdüğünü belirten Op. Dr. Koç, özellikle baş dönmesi varsa denge sistemini etkileyen sorunların söz konusu olabileceğini ve gecikmeden değerlendirme yapılması gerektiğini söyledi.
Tedavi ve önlemler
Op. Dr. Koç, çınlamanın tek bir tedavisinin olmadığını, tedavinin çınlamanın nedenine, süresine, şiddetine ve kişinin yaşam kalitesine etkisine göre kişiye özel planlandığını aktardı. Gerekli durumlarda ilaç tedavisi, işitme cihazları, ses terapileri ve yaşam tarzı düzenlemelerinin birlikte uygulanabileceğini belirtti.
Korunma ve yaşam tarzı önerileri arasında gürültülü ortamlardan kaçınma, stresin azaltılması, uyku düzenine dikkat etme, kafein ve sigara tüketiminin sınırlandırılması ve kulak sağlığının ihmal edilmemesi yer alıyor. Kulaklık kullanımına ilişkin uyarıda bulunan Op. Dr. Koç, yüksek sesle ve uzun süre kulaklık kullanımının çınlamayı artırabileceğini; bu nedenle ses seviyesinin düşük tutulması, uzun süreli kullanımdan kaçınılması ve mümkünse gürültü engelleyici kulaklıkların tercih edilmesi gerektiğini söyledi.
OP. DR. RECEP HAYDAR KOÇ