OKB, aklınıza takılan düşüncelerden ve yapmak zorunda hissettiğiniz davranışlardan kurtulamama durumudur. OKB’li kişiler, bu düşünce ve davranışları yapmak istemeseler de, yapmazlarsa kötü bir şey olacağına inanırlar. Bu da onlarda kaygı, stres ve rahatsızlık yaratır. OKB, günlük yaşamınızı olumsuz etkileyen ciddi bir ruh sağlığı durumudur. Peki OKB'li kişilerin en belirgin özellikleri nelerdir? Takıntılı davranışlar tedavi edilebilir mi? Haberimizde...
İSTENMEYEN DÜŞÜNCELER
Obsesif bireyler sık sık kontrol edemedikleri, ısrarcı ve istenmeyen düşünceler veya fikirler yaşarlar. Bu düşünceler sıkıntı verici, rahatsız edici düşünceler olabilir ve sıkıntıyı gidermek için kaygıya veya kompulsif davranışlara neden olabilir. Örneğin, obsesif bireyler kendilerinin veya sevdiklerinin başına kötü bir şey geleceğinden, mikrop kapacağından veya öleceğinden endişelenebilir, aşırı derecede dini veya ahlaki kaygılar hissedebilir, cinsel veya şiddet içeren düşüncelerden hoşlanmayabilir veya simetri veya düzen takıntısı olabilir.
DETAYCILIK
Birçok obsesif kişi mükemmeliyetçi olabilir ve aşırı detaycı olabilir. Genellikle kendileri için gerçekçi olmayan yüksek standartlar koyar ve işlerinde veya günlük işlerinde kusursuz sonuçlar elde etmeye çalışırlar. Bu da onlarda aşırı stres, kaygı ve özgüven eksikliği yaratabilir.
Obsesif kişiler, hataları kabullenmekte zorlanabilir, eleştiriye kapalı olabilir ve başkalarıyla işbirliği yapmakta güçlük çekebilirler.
YAPISAL DAVRANIŞLAR
Obsesif bireyler, kaygılarını veya istenmeyen düşüncelerini gidermek için sıklıkla yapısal davranışlar veya ritüellerle uğraşırlar. Bu ritüeller el yıkama, kilitleri kontrol etme, sayma veya nesneleri belirli bir şekilde yerleştirme gibi eylemleri içerebilir. Obsesif bireyler, bu davranışları yapmazlarsa, kötü bir şey olacağına inanabilirler. Bu davranışlar zaman kaybı, yorgunluk ve mantıksızlık olabilir.
DEĞİŞİM KORKUSU
Obsesif eğilimleri olan kişilerde değişim korkusu yüksektir. Sürekli güvence arayabilir veya değişimi önlemek için davranışlarda bulunabilirler.
Bu korku, kompulsif eylemler ve düşünceler döngüsüne yol açabilir. Obsesif kişiler, geleceği kontrol etmeye çalışabilir, aşırı plan yapabilir veya karar vermekte zorlanabilirler.
VAZGEÇEMEME
Obsesif bireyler düşüncelerini, duygularını veya sahip olduklarını vazgeçememe durumu yaşayabilirler. Kin tutabilir, gelecekteki olaylar hakkında aşırı endişelenebilir veya bir gün onlara ihtiyaç duyabilecekleri korkusuyla nesneleri biriktirebilirler. Bu da onlarda depresyon, yalnızlık ve sosyal izolasyon yaratabilir. Obsesif kişiler, değişime dirençli olabilir, esneklikten yoksun olabilir ve yeni deneyimlere açık olmayabilirler.
OKB NASIL TEDAVİ EDİLİR?
OKB, ciddi bir ruh sağlığı sorunudur ve yardım almak önemlidir. OKB’nin tedavisi, psikoterapi, ilaç tedavisi veya cerrahi yöntemleri içerebiliyor.
Psikoterapi, kişinin istenmeyen düşüncelerine maruz bırakılmasını ve yapısal davranışlarını yapmamasını sağlayabilir. Bu yöntem, kaygıyı azaltmak ve düşünce ve davranış kalıplarını değiştirmek için etkili olabiliyor.
İlaç tedavisi, beyindeki serotonin seviyesini artırarak kaygıyı azaltabilir. Serotonin, ruh halini etkileyen bir kimyasaldır. OKB’li kişilerde serotonin seviyesi düşük olabiliyor. Bu nedenle, serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI) adı verilen ilaçlar OKB’nin tedavisinde kullanılabilir.
Cerrahi yöntemler, beynin belirli bölgelerine elektriksel uyarı vererek semptomları azaltabilir. Bu yöntem, ilaç veya psikoterapiden fayda görmeyen şiddetli OKB’li kişiler için son çare olarak düşünülebilir.
