Suriye'de 63'ten fazla toplu mezar ve kapsamlı çalışma planı
Suriye Ulusal Kayıplar Kurumu Başkanı Muhammed Rıza Celhi, Suriye Haber Ajansı SANA aracılığıyla kurumun 1970 yılından bugüne ilişkin alanda yürüttüğü tespitlerde 63'ten fazla belgelenmiş toplu mezar bulunduğunu açıkladı. Celhi, kayıp kişilere ilişkin tahminlerin 120 bin ile 300 bin arasında değiştiğini belirtti.
Kapsam ve zaman çizelgesi
Kurumun yetki alanı 1970'ten bugüne kadar olan dönemi kapsıyor. Çalışmaların tamamlanması için kesin bir süre öngörülmediğini söyleyen Celhi, sahada fiilen başlatılacak faaliyetlerin 6 aşamadan oluştuğunu ve bu aşamaların her birinin 3 ila 6 ay süreceğinin planlandığını aktardı.
Yapı, ilkeler ve dijital altyapı
Çalışmaların temelinde katılımcılık, şeffaflık ve kapsayıcılık ilkelerinin bulunduğunu vurgulayan Celhi, geçici bir yapı oluşturularak bir danışma kurulu ile alanda görev yapacak 5 yürütme kurulu kurulduğunu söyledi. Kurum, kayıplarla ilgili bilgilerin toplanması ve yönetimi için bir ulusal dijital platform başlatmayı planlıyor. Celhi’ye göre, "Bu platform, kayıp kişiler için bir bilgi bankası oluşturacak." Ayrıca kayıp yakınlarını hukuki, psikolojik ve sosyal açıdan desteklemeye yönelik bir kart projesi hazırlanıyor.
Adli süreçler ve uluslararası işbirliği
Celhi, tanıkların korunması ile verilerin toplanması ve paylaşılmasına ilişkin protokoller üzerinde çalışıldığını bildirdi. Bu çerçevede Cenevre'de uluslararası taraflarla istişareler yürütüldüğünü ve hukuki belgeleme ile adli tıp alanlarında işbirliği protokollerinin imzalandığını açıkladı.
Destek, belgeleme ve kapasite geliştirme
Kurumun temel görevlerini "Destek ve belgeleme" ekseninde tanımlayan Celhi, kimliklendirme süreçlerinde DNA verileri ve genetik parmak izleri gibi yöntemlerden yararlanılacağını belirtti. Ayrıca Sağlık Bakanlığı laboratuvarları ve Suriye Atom Enerjisi Kurumu'ndan yararlanmak için gerekli onayların alındığını, adli tıp ile belgeleme alanında Suriyeli kadroların Avrupa ülkelerinde eğitim görmesi amacıyla hibeler sağlandığını söyledi.
Celhi, kayıplar dosyasının Suriye için duyarlı ve karmaşık bir mesele olduğunu, bu nedenle sürecin Suriyeliler tarafından yürütülmesinin ve kayıp yakınlarının hak ve ihtiyaçlarının dikkate alınacağı geniş katılımlı bir ulusal konferans düzenleneceğini vurguladı.
