Fransa, Yeni Kaledonya'daki Gece Sokağa Çıkma Yasağını Uzattı
Fransız hükümeti, Hint Pasifik'teki kolonisi Yeni Kaledonya'da, yerli halkın seçimlerdeki etkisini azaltacak anayasal reformlara karşı süren protestolar nedeniyle, gece sokağa çıkma yasağını 24 Eylül'e kadar uzattığını duyurdu.
Olayların Ardında Yatan Nedenler
Fransa'nın ana karasından yaklaşık 17 bin kilometre uzakta bulunan Yeni Kaledonya, Fransız hükümetinin daha önceki anlaşmalarına aykırı olan bir anayasal reformu yürürlüğe koyma çabaları sonucunda çatışmalara sahne oluyor.
Fransız yetkilileri, adaya gönderilen 3 bin güvenlik görevlisiyle, bağımsızlık yanlılarını güç kullanarak bastırmaya çalışıyor. Mayıs ayından bu yana süren güvenlik operasyonlarında 11 kişi yaşamını yitirdi.
Yeni Yasağın Detayları
Yeni uygulamalar şunlardır:
- 16-21 Eylül'de gece 22.00-05.00 arasında, 21-24 Eylül'de ise 18.00-06.00 saatleri arasında sokağa çıkmak yasaktır.
- Bu tarihler arasında, alkol satışına ve tüketimine yasak getirilecektir.
- Çiftçi ve balıkçılar dışında, diğer tüm vatandaşların akaryakıt ve yanıcı madde taşımasına izin verilmeyecektir.
Kanakların Anayasal Reform Karşıtlığı
KanakNoumea Anlaşması’na aykırı buluyor ve bu reform, en az 10 yıldır ada sakinlerine oy verme hakkı tanıyor.
Yeni Kaledonya, 1998 yılında Noumea Anlaşması ile özerklik kazandı ve bu anlaşma, yerli halkın azınlık konumuna düşmesini önlemek için oy kullanma hakkını kısıtlamaktaydı.
Bağımsızlık İle İlgili Süreçler
Adaya dair bağımsızlık referandumları 2018, 2020 ve 2021'de gerçekleştirildi ancak her defasında "hayır" oyu çıktı. Kanak Sosyalist Ulusal Kurtuluş Cephesi (FLNKS), bu süreçte Fransa'nın seçimlerdeki etkisini protesto etmek amacıyla 2021 referandumunu boykot etti.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, 23 Mayıs'ta Yeni Kaledonya'ya giderek bağımsızlık yanlılarıyla diyalog kurmaya çalıştı ancak reform tasarısını geri çekmeyeceğini açıkladı. Daha sonra, söz konusu reformu geçici olarak askıya aldı.
Bu anayasal reformun yürürlüğe girebilmesi için, Fransa Parlamentosunun iki kanadının ortak toplantısında kabul edilmesi gerekiyor.