Sonbaharda alerji artışı ve korunma önerileri
Uzman görüşü
Medicana Bursa Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Gülay Kaplan, sonbahar aylarıyla birlikte alerjik hastalıklarda artış görüldüğünü belirterek, ilkbahar ve yazın bitmesine rağmen özellikle geçmeyen öksürük, geniz akıntısı ve burun tıkanıklığı gibi şikayetlerin devam edebileceğini veya şiddetlenebileceğini söyledi.
Nedenleri
Mevsim değişikliğinin etkisiyle dış ortam ve iç mekanlarda alerjen yükünde artış olabilmektedir. Dr. Kaplan bu durumu şöyle açıkladı: "Havaların serinlemesiyle beraber rüzgâr ve rutubet bu dönemde yaşanan iklim değişikliğinin önemli özelliklerindendir. Polenler, rüzgârlar ile çok uzak bölgelerden taşınabilir. Yaz sonu ve sonbaharda bazı yabani ot polenleri atmosferde yoğundur. Yağmurlarla toprağa düşen polenler kuru yapraklar altında uzun süre kalabilirler. Yürüyüşler ve rüzgârlar ile bu polenler havaya karışıp solunum yolu ile alındığında bazı hastalıklara sebep olabilir."
Rutubetin etkisine dikkat çekerek Dr. Kaplan şunları ekledi: "Rutubetin küf mantarlarının üremesi için de uygun ortam sağlamakta olduğuna dikkat çeken Kaplan, 'Yine doğada toprakta, çürümüş bitki artıkları üzerinde büyüyen mantar sporlarına bahçe işleri ile uğraşırken, bu alanlarda yürüyüş yaparken maruz kalabilirsiniz. Bu mantar sporları yine rüzgâr ile uzak bölgelere taşınabilir. Rutubetin artması sadece doğada değil, aynı zamanda iç ortamlarda, yaşam alanlarımızda da akar (mite) ve küf oluşumu için de uygun şartlar oluşturmaktadır. Evimizde, okullarda ya da işyerlerimizde akar ve küf oluşumuna bağlı olarak yaz aylarından sonra bu alerjenlere bağlı olarak sorunlarımız ortaya çıkmaya başlayacaktır. Bunların sonucunda duyarlı kişiler alerjik rinit ve astım hastalıklarında alevlenme yaşayabilirler' şeklinde konuştu."
Belirtiler ve riskler
Sonbaharda artan alerjen maruziyeti, duyarlı bireylerde burun akıntısı, burun tıkanıklığı, burun içi kaşıntı, tekrarlayan hapşırıklar, geniz akıntısı gibi üst solunum yolu yakınmalarını tetikleyebilir. Ayrıca gözlerde kaşınma, kızarma, batma, gözaltı torbalaşması ve morarma gibi şikayetler görülebilir. Bu tablo, bazı kişilerin alerjik rinit ve astım semptomlarında alevlenmeye yol açabilir.
Korunma ve dış ortam önerileri
Dr. Kaplan, polen veya küf mantarlarına karşı alerjisi olanların dış mekan aktivitelerini planlarken dikkatli olması gerektiğini vurguladı: "Polen ya da küf mantarlarına karşı alerjisi olan hastaların dış ortamda yapacakları aktiviteler konusunda iyi planlama yapması gerektiğini belirten Kaplan, 'Özellikle sabah saatlerinde, rüzgarlı havalarda zorunlu değilse dışarı çıkmaması, sportif faaliyetler için kapalı alanları tercih etmeleri alerjenlerden korunma için önemlidir. Yaşanılan ortamlarda polen ya da mantar sporlarının içeri girmesini önlemek için pencerelerin kapalı olması ve eve gelindiğinde giysilerin değiştirilerek duş alınması üzerimize yapışan alerjenlerden temizlenmek amacıyla yapılması iyi olabilir. Özellikle ormanlık alanlarda bitkisel artıklarda mantar sporları bulunduğundan buralardaki aktivitelerden kaçınılması gerekir. İç ortam alerjenlerinden olan akarlar (mite) ve mantar sporları (küf), sonbahar aylarında rutubetin artması ile tekrar sorun olmaya başlayacaktır' dedi."
İç mekan düzenlemesi ve hijyen
Ev içindeki önlemler alerjen yükünü azaltmada önem taşır. Dr. Kaplan, "Ev ortamının akarların yaşayamayacağı şekilde düzenlenerek, banyo ve mutfak gibi alanlarda daha sık görülen küf mantarları özenle yok edilmesi gerektiğini" belirtti ve ekledi: "Bu önlemlerin etkili olması için rutubetin azaltılması da son derece önemlidir. Havalandırma sistemlerinin de bu açıdan büyük risk oluşturduğu unutulmamalı ve bu cihazların bakımları düzenli olarak yapılmalıdır."
Sonuç
Sonbahar, birçok kişi için hava koşulları ve artan rutubet nedeniyle alerjen maruziyetinin yükseldiği bir dönemdir. Duyarlı bireylerin dış ve iç mekan düzenlemelerine dikkat etmesi, gerekiyorsa sağlık kuruluşlarıyla iletişime geçerek semptom yönetimi planı oluşturması önerilir.
SONBAHAR AYLARI İLE BİRLİKTE ALERJİK HASTALIKLARDA ARTIŞ GÖRÜLDÜĞÜNÜ BELİRTEN UZMANLAR, İLKBAHAR VE YAZ AYLARININ BİTMESİNE RAĞMEN, ÖZELLİKLE GEÇMEYEN ÖKSÜRÜK, GENİZ AKINTISI VE BURUN TIKANIKLIĞI GİBİ ŞİKAYETLERİN DEVAM ETTİĞİ HATTA ŞİDDETLENDİĞİNİ SÖYLEDİ.
