Uzman uyardı: Soğuk havalarda yüz felci riskine karşı koruyun
Prof. Dr. Alper Nabi Erkan, soğuk hava koşullarında yüzün korunmasının yüz felci riskini azalttığını belirtti. Başkent Üniversitesi Adana Dr. Turgut Noyan Uygulama ve Araştırma Merkezi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Anabilim Dalı’ndan Erkan, hem nedenleri hem de alınabilecek önlemlerle ilgili ayrıntılar paylaştı.
Yüz felci nedir ve tipleri
Erkan, yüzün bir tarafındaki kasların çalışmaması sonucu ortaya çıkan asimetrinin yüz felci olarak tanımlandığını söyledi. Hastalığın santral ve periferik nedenlerle görülebileceğini, santral etkilenmede genellikle yüzün alt kısmında fonksiyon bozukluğu geliştiğini; periferik tipte ise yüz kaslarının hareket ettirilememesi nedeniyle yüzün bir tarafında belirgin eğrilik oluştuğunu açıkladı.
Periferik tabloda tat alma bozuklukları, gözyaşı akıntısı, tükürük salgısında değişiklik ve kulak arkasında ağrı gibi belirtiler de eşlik edebiliyor.
Risk faktörleri ve başvuru belirtileri
Hastaların sıklıkla sabah aynada yüz asimetrisi fark ederek başvurduğunu; yemek yerken suyun dışarı akması, konuşma güçlüğü ve yüz kaslarında zayıflık gibi bulguların görüldüğünü belirten Erkan, yüz felcinin en sık nedeninin İdiyopatik Bell Paralizisi yani nedeni belli olmayan viral enfeksiyonlar olduğunu ifade etti. Olguların yaklaşık üçte ikisinde sebep bilinmiyor.
Ayrıca kulak veya tükürük bezi tümörleri, otoimmün hastalıklar, nörolojik bozukluklar, travma ve cerrahi sırasında sinir zedelenmeleri de nedenler arasında sayılıyor. Şeker hastalığı, damar tıkanıklıkları ve viral enfeksiyonların yatkınlığı artırdığı; yüz sinirini besleyen damarlarda tıkanıklık gelişmesinin felç riskini yükselttiği vurgulandı. Bu nedenle sistemik hastalıkları olan bireylerin daha dikkatli olmaları gerekir.
Tedavi yaklaşımı: Erken ilaç ve rehabilitasyonun önemi
Erkan, tedavideki temel hedefin iyileşmeyi hızlandırmak ve kalıcı sekelleri azaltmak olduğunu söyledi. Hastanın genel durumu göz önünde bulundurularak kişiye özel tedavi planları uygulandığını; erken dönemde ilaç tedavilerinin büyük önem taşıdığını belirtti. Bazı durumlarda cerrahi müdahaleler gerekebiliyor.
Uzun süreli yüz felçlerinde fasiyal plastik cerrahi ile yüz görünümü normale yakın hale getirilmeye çalışıldığını; fizik tedavi ve rehabilitasyonun tedavi sürecinde önemli bir yer tuttuğunu kaydetti. Masaj, egzersiz ve sakız çiğneme gibi uygulamaların iyileşmeyi hızlandırdığına dikkat çekti ve ameliyat olsun ya da olmasın tüm hastalara fizik tedavi desteği önerdiklerini söyledi.
Korunma önerileri
Erkan, soğuk havalarda alınabilecek önlemleri şu şekilde özetledi: Soğuk havalarda yüzü korumak çok önemli, özellikle klima karşısında uzun süre oturmamak ve yüzü doğrudan soğuk havaya maruz bırakmamak gerekiyor. Ayrıca grip ve solunum yolu enfeksiyonlarından korunmanın da yüz felci riskini azalttığını belirtti.
Erkan, "İdiyopatik yüz felci vakalarının yüzde 90’ı kendiliğinden iyileşebilir" ancak ilaç tedavisinin bu süreci hızlandırıp tam iyileşme oranını artırdığını, kalıcı durumlarda cerrahi ve estetik uygulamalarla yaşam kalitesinin yükseltilmesinin hedeflendiğini söyledi.
Bilimsel etkinlik: Başkent Kulak Burun Boğaz Günleri
Başkent Üniversitesi Adana Dr. Turgut Noyan Uygulama ve Araştırma Merkezi olarak her yıl düzenlenen Başkent Kulak Burun Boğaz Günlerinin bu yıl 21’incisinin gerçekleştirildiğini belirten Erkan, toplantının ana temasının Fasiyal Paralizi ve Rekonstrüksiyon Yöntemleri olduğunu aktardı. Konuşmasında yüz felci geçiren ve kalıcı sekel kalan hastalarda uygulanan cerrahi yöntemlerin ele alınacağını, canlı cerrahi uygulamalarıyla deneyimlerin paylaşılacağını ve tüm hekimlerin bilimsel etkinliğe davet edildiğini sözlerine ekledi.
BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ ADANA DR. TURGUT NOYAN UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ KULAK BURUN BOĞAZ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI'NDAN PROF. DR. ALPER NABİ ERKAN
