Sıfır Atık Vakfı'nın Değerlendirme Raporu
Sıfır Atık Vakfı, dünya genelinde giderek derinleşen israf sorununa dikkat çekmek ve toplumda bilinçli tüketime yönelik farkındalık yaratmak amacıyla kapsamlı bir değerlendirme raporu hazırladı. Vakıf, iklim değişikliği, biyolojik çeşitlilik kaybı ve su krizinin temel nedenleri arasında yer alan aşırı tüketim ve israfın, insanlığın geleceği için bir varoluşsal tehdit oluşturduğunu vurguladı.
Dünya Genelinde Gıda İsrafı
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre, dünya genelinde her yıl yaklaşık 1,3 milyar ton gıda çöpe atılmakta, bu miktar üretilen toplam gıdanın %33'üne tekabül etmektedir. Gıda israfının yarattığı çevresel etki nedir? Yapılan açıklamada, gıda israfından kaynaklanan sera gazı salınımının her yıl 4,4 gigaton olduğu ve bu miktarın küresel sera gazı emisyonlarının yaklaşık %8'ini oluşturduğuna dikkat çekildi.
Türkiye'de Gıda İsrafı
Türkiye'de her yıl yaklaşık 18 milyon ton gıda israf edilmektedir. Bu, ülkemizde üretilen gıdanın yaklaşık %20'sinin çöpe gitmesi anlamına geliyor. Günlük olarak 4,9 milyon ekmek israf ediliyor, bu da yılda 1,8 milyar ekmek yapmaktadır. İsraf edilen gıdaların en fazla türleri arasında ekmek, sebze ve meyve yer almaktadır.
Su ve Enerji İsrafı
Türkiye'de kişi başı günlük su tüketimi ortalama 225 litre iken, bu miktarın en az %35'i gereksiz kullanım nedeniyle israf edilmektedir. Sızdıran musluklar ve alışkanlık haline gelmiş yanlış kullanım biçimleri, yılda milyarlarca litre su kaybına neden olmaktadır. Ayrıca, Türkiye'de konutlarda tüketilen elektriğin yaklaşık %15'i gereksiz kullanımdan kaynaklanmakta ve sanayi sektörü de ciddi enerji kayıpları yaşamaktadır.
Ekonomik ve Etik Boyutlar
Sıfır Atık Vakfı'nın derlediği verilere göre, israfın Türkiye ekonomisine yıllık maliyetinin 100 milyar lirayı aştığı belirtilmiştir. Bu rakam, tarımsal üretimde verimliği artırmak ve çevresel adaletsizlikleri gidermek gibi stratejik alanlarda kullanılabilecek önemli bir bütçeyi temsil etmektedir.
Vakıf, israfın yalnızca bir ekonomik sorun oluşturmaktan öte, etik ve insani boyutları olan küresel bir kriz haline geldiğini vurgulayarak, bireylerin günlük yaşamlarında bu durumu dikkate alması gerektiğini belirtti. Açıklamada, 'İsraf artık yalnızca kişisel bir mesele değil, küresel bir sorumluluktur' ifadesine yer verildi.
