Vergi Denetim Kurulu sahte mali belgede yeni dönemi başlatıyor
Hazine ve Maliye Bakanlığı bünyesindeki Vergi Denetim Kurulu (VDK) Başkanlığı, mali belgelerde sahtecilikle mücadelede uygulama ve yaptırımların dozunu artıracak yeni bir çalışma başlattı. AA muhabirinin Bakanlıktan edindiği bilgiye göre, uygulama 1 Ekim itibarıyla devreye alınacak.
Önlemler ve cezai yaklaşım
Başkanlık, artık "sahte belgeyi bilmeden kullandığı" değerlendirmesine son vererek, belgenin "bilerek" kullanıldığını esas alacak. Bu değişiklikle sahte belge kullanan mükelleflerin önemli bir bölümü hakkında "vergi kaçakçılığı" kapsamında işlem tesis edilecek ve üç kat vergi ziyaı cezası uygulanacak.
Ayrıca, sahte belge kullanan mükelleflerden kamu alacağını güvenceye almak amacıyla teminat istenecek. Geçmişi nedeniyle sahte belge kullanma yönünden riskli bulunanlar başta olmak üzere belirli kriterlere uyan mükelleflere yönelik tedbirler alınacak; teminat gösteremeyenler için ihtiyati haciz uygulanması gündemde.
Denetim yöntemleri ve KURGAN
VDK'nin Risk Analiz Merkezi'nde kullanılan Kuruluş Gözetimli Analiz (KURGAN) Sistemi, mal ve hizmet alım-satım işlemlerinin gerçekliğini risk skorlamasına göre analiz edecek. Denetim ekipleri, riskli görülen mükelleflerin kapısını çalacak; bu kişilerin depolarındaki malları göstermesi, satışlara ilişkin belgeleri ibraz etmesi veya üretimde kullanılmışsa bunun kayıtlarla açıklanması istenecek.
Denetimlerde, mükelleflerin geçmiş dönem işlemleri yanında cari dönem belgeleri ağırlıklı olarak incelenecek ve kapanmış işletmeler yerine faal firmalara öncelik verilecek. Para hareketleri, yoklamalar, kaydi ve fiili envanter sayımlarıyla sahte belge kullandığı kanıtlananlara, denetim yapılmadan doğrudan işlem tesis edilebilecek.
Sahte belge düzenleyenlere yönelik hızlandırılmış süreç
Sahte belge düzenleyen mükelleflere yönelik inceleme ve raporlama süreçleri de yapay zeka ve makine öğrenmesi algoritmalarıyla hızlandırılacak. Bu sayede düzenleyenlerin hızlıca ceza alması sağlanacak ve zincir halinde sahte belge kullanan kişi ve şirketler daha kısa sürede tespit edilecek.
Başkanlık geçmişte sahte belge kullandığından şüphelenilen durumları yazılı olarak mükellefe bildirecek; böylece mükellefe kayıtlarını düzeltme imkânı tanınacak. Sahte belge kullananların yanında sahte belge düzenleyenler de yakından takip edilecek ve organize şekilde suç işleyenler "para aklama" boyutuyla ele alınacak.
Bakanın açıklaması
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, sahte belgeyle mücadelenin önemine işaret ederek, "Sahte belgeyle mücadeleye yönelik tedbirleri artırırken risk analizine dayalı yeni uygulamaları devreye alıyoruz. Mükelleflerimizin sürece uyum sağlayabilmesi adına bu tedbirleri 1 Ekim itibarıyla uygulayacağız. Bu tarihten sonra gerçekleştirilecek fiillerde sistem devrede olacak." ifadelerini kullandı.
VDK'nın yeni yaklaşımı, sahte belge kullanımının yarattığı her yıl milyarlarca liralık kamu zararına karşı daha proaktif, veri destekli ve yaptırım odaklı bir denetim modeli öngörüyor.
