Reklam Kurulu ocak-eylül döneminin denetim sonuçlarını açıkladı
SERHAT TUTAK - Ticaret Bakanlığı bünyesindeki Reklam Kurulu, bu yılın ocak-eylül döneminde reklam ve tanıtımlarda görülen aldatıcılık, tüketicinin bilgi ve tecrübe eksikliğinin istismar edilmesi ve ekonomik çıkarların etkilenmesi gibi kusurlar nedeniyle 188 milyon 716 bin 434 lira idari para cezası uyguladı. AA muhabirinin edindiği bilgiye göre Bakanlık, tüketicinin reklam ve tanıtım yoluyla yanıltılmasını önlemeye yönelik çalışmalarını sürdürüyor.
Denetim kapsamı ve dosya dağılımı
Kurul, bu dönemde gıda, sağlık, iletişim ve örtülü reklamlar başta olmak üzere farklı sektörlere ilişkin 20 bin 372 dosyayı inceledi. Bu dosyaların 19 bin 78'i başvuru koşullarına uymama veya mevzuat kapsamı dışında olma gerekçesiyle incelemeye dahil edilmedi.
Gündeme alınan 1.289 dosyanın 1.164'ü ilgili mevzuata aykırı bulundu. Uygulanan yaptırımlar şöyle sınıflandırıldı: 765 dosya için durdurma cezası; 17 dosya için durdurma cezası ve erişim engeli; 4 dosya için düzeltme; 301 dosya için idari para cezası ve durdurma; 14 dosya için idari para, durdurma ile erişim engeli; 63 dosyada ise yalnızca erişim engeli tedbiri uygulandı. Ayrıca 125 dosya mevzuata aykırı bulunmadı.
Öne çıkan inceleme konuları
Kurul kararlarının ayrıntıları arasında elektrikli araçların sürüş menziliyle ilgili reklamlar, müzik-video ve medya platformlarındaki abonelik süreçlerini tüketiciler için zorlaştıran "karanlık ticari tasarım" uygulamaları yer aldı. Ayrıca yasa dışı kumar ve bahis tanıtımları ile "özel hac vizesi" ve "kurasız hac" gibi yanıltıcı vaatlerle hac ibadetini yerine getirmek isteyen vatandaşları mağdur eden reklamlar da Kurul gündemine alındı.
Tüketicilere öneriler
Bakanlık yetkilileri, tüketicilerin mağduriyet yaşamaması için alışveriş öncesinde arama motorları üzerinden kısa bir ön inceleme yapmasını önerdi. Satıcı veya sağlayıcı hakkında ayrıntılı bilgi, mevcut şikayetler ve müşteri destek planlarının araştırılması önem taşıyor.
Satın alınacak ürünün farklı mecralardaki yaklaşık fiyatının karşılaştırılması, olası sahte veya taklit site riskine karşı satıcının kendi internet sitesinden fiyat ve ürün doğrulaması yapılması tavsiye ediliyor. Sosyal medyadaki tanıtım ve ilanlardaki site linklerinin taklit olabileceği göz önünde bulundurulmalı.
İnternet alışverişlerinde sitenin SSL sertifikası, 3D güvenlik veya sanal kartla ödeme gibi güvenlik özelliklerinin bulunması tercih edilmeli. Ödeme öncesi tüketiciye iletilmesi gereken ön bilgilere dair metinlerin ayrıntılı şekilde okunması, yaşanabilecek sorunların önüne geçilmesi açısından önem taşıyor.