Paşinyan: Azerbaycan ile tesis edilen barış "yeni yaşam" ve korunması önceliğimiz
Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, ulusa seslenişinde Azerbaycan ile kurulan barışın günlük olarak özen gösterilmesi gereken bir gerçeklik olduğunu söyledi. Paşinyan, bu barışı "yeni bir yaşam" ve "tarihin yeni bir aşaması" olarak nitelendirdi.
Washington zirvesinin değerlendirmesi
Paşinyan, 8 Ağustos'ta ABD Başkanı Donald Trump ev sahipliğinde Beyaz Sarayda düzenlenen üçlü zirveyi ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile yürütülen barış sürecini değerlendirdi. Zirvede devletlerin egemenliğine, toprak bütünlüğüne ve yargı yetkisine saygı esasına dayanan karşılıklı yükümlülüklerin kayda geçirildiğini aktardı.
Ulaşım bağlantıları ve garanti edilen ilkeler
Paşinyan, ulaşım bağlantılarının açılmasına özel önem verildiğini belirtti. Azerbaycan'ın batı illeri ile Nahçıvan arasında Ermenistan toprakları üzerinden engelsiz iletişim sağlanmasının Ermenistan için uluslararası alanda tanınmış iletişim garantileri ve yeni işbirliği perspektifleri anlamına geldiğini kaydetti.
Başbakan ayrıca, Zi rvede sınırların değiştirilmesi amacıyla güç kullanılmasının kabul edilemezliği ilkesinin koşulsuz ve gözden geçirilemez biçimde teyit edildiğini vurguladı; bunun halklar için düşmanlığı geride bırakmak ve iyi komşuluk ilişkileri kurmak için tarihi bir fırsat sunduğunu söyledi.
Yeni gerçeklik ve iç dönüşüm çağrısı
Paşinyan, 8 Ağustos'tan itibaren Ermenistan ile Azerbaycan arasında barış tesis edildiğini ve bununla birlikte tamamen yeni bir gerçeklikte yaşanmaya başlandığını ifade etti. "Bu yeni bir Güney Kafkasya'dır, bu yeni bir Ermenistan Cumhuriyeti'dir" diyen Paşinyan, vatandaşları düşünce tarzı, dil, toplumsal alışkanlıklar, devlet yaklaşımları ve ekonomik modeller bakımından değişime çağırdı; çünkü barışın farklı bir mantık ve psikoloji gerektirdiğini belirtti.
İzolasyonun sona ermesi ve ileri görüşmeler
Washington'da elde edilen mutabakatla Ermenistan'ın uzun süredir süren izolasyondan çıkma olanağı yakaladığını söyleyen Paşinyan, ulaşım bağlantılarının toprak bütünlüğü, egemenlik, yargı yetkisi ve sınırların dokunulmazlığı ilkeleri temelinde açılacağını dile getirdi. Sınır geçişlerinin kolaylaştırılması ve ayrıntıların önümüzdeki görüşmelerde ele alınacağı belirtildi.
Sınır belirleme ve ihtilaflı araziler
Paşinyan, iki ülke arasındaki bazı ihtilaflı arazilerin sınır belirleme ve sınır çizme sürecinde çözüleceğini bildirdi. Washington deklarasyonunda kaydedilen karşılıklılık ilkesi sayesinde dengeli ve karşılıklı kabul edilebilir çözümlerin bulunacağına dair güvence sağlandığını ifade etti.
Karabağ meselesi ve mülteciler
Başbakan, Karabağ meselesinin bazı çevrelerce Ermenistan'ın bağımsızlığını zayıflatmak için araçsallaştırıldığını vurguladı. Paşinyan, Karabağ Ermenilerinin Azerbaycan'a dönmesinin gerçekçi olmadığını ve barış için tehlike oluşturduğunu belirterek, uluslararası toplumla birlikte bu kişilerin Ermenistan içinde yaşam ve entegrasyon koşullarının sağlanması gerektiğini kaydetti.
Sonuç: Barışın korunması ve kurumsallaştırılması
Konuşmasını barışın sürekli korunması çağrısıyla sonlandıran Paşinyan, bu barışın güçlendirilmesi ve zamanla daha kurumsal bir yapıya dönüştürülmesinin Ermenistan'ın bağımsızlığı, egemenliği ve devletleşmesinin korunmasının teminatı olduğunu söyledi. "Azerbaycan'la Ermenistan arasında tesis edilen barışa her gün, sahip olduğumuz en kıymetli şey gibi özen göstermek zorundayız", şeklinde konuştu.